Клиентке бағытталған психотерапия және кеңес беру теориясының және практикасының негіздері.
Психотерапия (сонымен қатар психологиялық терапия немесе сөйлесу терапиясы) пайдалану болып табылады психологиялық әдістер, әсіресе тұрақты негізде жеке өзара әрекеттесу ересектермен бірге адамға мінез-құлқын өзгертуге және қиындықтарды қажетті жолдармен жеңуге көмектесу. Психотерапия жеке тұлғаны емдеуді жақсартуға бағытталған әл-ауқат және психикалық денсаулық, мазасыз мінез-құлықты, сенімдерді, мәжбүрлеуді, ойларды немесе эмоцияларды шешу немесе азайту, қарым-қатынасты жақсарту және әлеуметтік дағдылар. Сондай-ақ, балалар мен жасөспірімдерге арналған бірқатар психотерапия әдістері бар, олар әдетте ойынмен байланысты, мысалы құм ойнау. Белгілі бір психотерапия қарастырылады дәлелдерге негізделген диагноз қойылған кейбіреулерін емдеу үшін психикалық бұзылулар. Басқалары сынға алынды жалған ғылым.
Мыңнан астам әртүрлі психотерапия әдістері бар, олардың кейбіреулері шамалы вариациялар, ал басқалары психологияның әртүрлі тұжырымдамаларына негізделген, этика (өзін қалай кәсіби ұстау керек), немесе әдістемелер. Көбіне клиент пен терапевт арасындағы жеке сабақтар кіреді, бірақ кейбіреулері өткізіледі топтар,[1] оның ішінде отбасылар.
Психотерапевттер болуы мүмкін психикалық денсаулық саласындағы мамандар психиатрлар, психологтар, медбикелер, клиникалық әлеуметтік қызметкерлер, неке және отбасы терапевттері немесе кәсіби кеңесшілер сияқты. Психотерапевттер әр түрлі ортада болуы мүмкін және соған байланысты юрисдикция заңмен реттелуі, ерікті түрде реттелуі немесе реттелмеуі мүмкін (және терминнің өзі қорғалуы немесе қорғалмауы мүмкін).
К.Роджерстің клиентке бағдарланған психотерпиясы Ағылшын психологы К.Роджерс “Клиентке бағытталған терапия” кітабында клиеттермен жұмыста қажетті принципиалды бағыттың негізін салды. Оның көзқарасы бойынша тұлға өзінің организміндегі туа біткен тенденцияларды өзінің даму үрдісінде басшылыққа ала отырып, шынайылықпен өзара әрекеттеседі.Адам туындаған мәселені шешу үшін және өз мінез құлқын қажетті тәсілмен бағыттауға арналған құзыреттілікке ие. Бірақ бұл қабілет адамның қарым –қатынас орнатуға мүмкіндігі бар әлеуметтік құндылықтар аймағында ғана дамиды. Клиентке бағытталған тұрғылардың негізгі ұғымдары: “Тәжірибе алаңы”, “Өздік”, “шынайы мен”, “идеалды Мен”.
“Тәжірибе алаңы”- ішкі әлемнің қабылдаушы бөлігі.Ол шынайылық болып есептелетін территория картасы. Сонықтан да адам сыртқы орта жағдайларын өзінің ішкі әлемі арқылы, өзәнәі тәжірибе алаңңы арқылы өткізеді.
“Өздік” К.Роджерс концепциясының негізгі ұғымы. Бұл құрамына, денелік, символикалық, рухани тәжірибелер енетін тұтастық.