3-тапсырма. Төмендегі жай сөйлемдерге сөйлем қосып, ыңғайлас
салалас сөйлем жасаңыз.
Бақыт орманға келді, ... . Ол беліне орап алған кендір жіпті шешті, ... . Екі алақанын ысқылап алды да, ... . Балтаның өткір жүзі тиген сайын жас шыбықтар қопарылып түсе бастады, ... . Бақыт жіпсіген маңдайын шолақ қамзолының жеңімен сүртті, ... . Көп ұзамай-ақ ызғарлы бір жел тұрды, ... . Жел екпіні қатая берді, ... Бақыт шаршайын деді, ... . Орманның шеті жоқ секілді, ... (С. Сарғасқаев).
4-тапсырма.Сызбаға сәйкес салалас құрмалас сөйлем құрастырып,
тыныс белгісін түсіндіріңіз.
1. …………………………………….,бірақ …………………………….
2. …………………………………….,не, ……………………………….,
3. ………………………………., дегенмен……………….……………..
4. …………………бар,………….бар, ………………………………бар.
5. ………………………да, ………………………………………………
6. . ……………………………….,ең, ………………………………….,.
7. ……………………………….сол: ……………………………………
8. ……………………………….сондай, ………………………………..
5-тапсырма.Үш топқа бөлініңіздер. Қазақ тіл біліміндегі салалас
құрмалас сөйлем туралы ғалымдардың ойларын бөліп алып, ойбөліс
өткізіңіздер.
Ойбөліске қойылатын талаптар:
-
әр ғалымның еңбегіне талдау жасау;
-
әр еңбектің басты ерекшелігін атап көрсету;
-
әрбір ғалымның салалас құрмалас сөйлемнің түрлері туралы
пікірлерін тілдік фактілер арқылы дәлелдеп айту;
-
мектепте оқылатын салалас сөйлемнің түрлеріне талдау жасау;
-
әрбір ғалымның салалас сөйлемді жіктеуіне қатысты слайд
дайындап, тұсаукесер өткізу.
84
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫС ТАПСЫРМАЛАРЫ (СӨЖ).
«Салалас құрмалас сөйлем және оның түрлері» тақырыбы
бойынша конспект жазыңыз.
Салалас құрмалас сөйлемге қатысты 10 тест тапсырмасын
құрыңыз.
Салалас құрмалас сөйлемнің түрлерін, жасалу жолдарын және
тыныс белгілерін қамтыған кесте дайындаңыз.