Құрамы бекітілді. «Астана Опера»
жүктеу/скачать 19,65 Mb. Pdf көрінісі
|
| www.anatili.kz e-mail: anatili_gazetі@mail.ru www.twitter.com/anatilikz www.facebook.com/anatilikaz 11 6-7 №29 (1339) 21-27 шілде 2016 жыл
1 9 9 0 ж ы л ғ ы н а у р ы з д ы ң 2 2 - с i н е н б а с т а п ш ы ғ а д ы Сөзi жоғалған жұрттың өзi де жоғалады БАСПАСӨЗ – 2016 БЕТ ҚАТТАЛЫП ЖАТҚАНДА: ДӘУІР ДАУЫСЫ Қ ы з ы л о р д а о б л ы с ы н - да денсаулық сақтау ұйымы медициналық техниканы ли- зингке алды. Қарағандылықтар дзю- дошы Максим Раковты Олим- пиадаға шығарып салды. Еліміздегі тұңғыш әйел- генерал Сәуле Айтбаева Ақмола облысының Құрметті азаматы атанды. Е л о р д а д а м ү м к і н д і г і шектеулі балаларға арнайы се- минар-тренинг өткізілді. Қ а р а ғ а н д ы д а ғ ы Қ а з - тұтынуодағы экономикалық университетінде «Нұрлан» есімді робот қызметкер пайда болды. «АЛЖИР» музейінде қа- з а қ т ы ң к ө р н е к т і ғ а л ы м ы , мемлекеттік сыйлықтың иегері Қ.Мұхамедхановтың 100 жыл- дығына арналған көрме ашыл- ды. Р и о О л и м п и а д а с ы н а баратын балуандардың құрамы бекітілді. «Астана Опера» үшінші маусымды қорытындылады. БІРТҮЙЕР
ӨНЕР Қазақ ұлттық балет нері бағына жұлдыздай жар- қырап туған жас реннің аты-ж ні – Бақтияр Адамжан. Жақында «Астана Опера» мемлекеттік опера және ба- лет театрының жетекші солисі Түркияның Ыстанбұл қаласында ткен Балет артистерінің V халықаралық байқауында Бас жүлдені қанжығасына байлады. Қазақстан, Ресей, Австралия, Бразилия, Болгария, Жапония, Канада, Оңтүстік Африка, Оңтүстік Ко- рея және басқа да бірқатар елдерден іріктелген қатысушылар Сюрей опералық театрында (Қадыкей ауданы Ыстанбұл қаласы) бас қосқан болатын. Үш кезең бойынша ткізілген нер сынына жастары 15 пен 26 аралығындағы жастар қатысты. Салтанатты Гала-концертте Бақтияр Адамжан мен ақтық сайысқа жолдама алған жеңімпаз жастар конкурс репертуарынан үздік н мірлер ұсынды. Бақтияр – бас жүлде иегері «Ана тіліне» жазылыңыз, ағайын! ҚАЗПОШТА Индекс
Мерзімі Алматы
Аймақ/қала Аудан/ауыл Жеке жазылушылар үшін 65367 6 айға
1541,52 1637,40
1713,84 Мекемелер мен ұйымдар үшін 15367 6 айға
2995,92 3091,80
3168,24 5-бет 12-бет 3-бет «Домбыра – думан» АТАМЕКЕН
«Үміт өрге тартады...» Сөзтаным «Шындықтың маңдайы ашық, алды жазық» Зерттеушілердің пайымдауынша, ХVІІІ ғасыр мен ХІХ ғасырдың басы – тайпалардың экономикалық, саяси және қорғаныс жағдайларының әсерінен туындаған ұлы к ші мен жаңа жерлерге қоныс тепкен уақыты. Осын- дай дүркін-дүркін қоныс аудару атақты батыр, қолбасшы Уақ Бармақ батырдың з ағайындары мен ұрпақтарының да басынан талай ткен екен. Баспаларда жарық к рген естеліктер мен дерек- терге сүйене отырып, Бармақ батырдың зі қазіргі Солтүстік Қазақстан облысының Целинный ауданында туып (осы дерек те анықтауды қажет ететін сияқты), Торғай, Орынбор жерлеріне к шіп барып, мекендеген сыңайлы. Батырдың мірден озған жері де әзірге екіұдай болып тұр. Дені саудың – жаны сау стратегиялық бағыты болып есептеледі. йткені болашақты ойламай, келешек- те қуатты мемлекетке айналу мүмкін емес. Спорт дегеніміз – адамдардың денсаулығы. Сонымен қатар еңбекке дайындығы, жас спірімдерді әскери қызметке даярлау, тәртіптілікке, ерлік пен батырлыққа тәрбиелеу. Сондықтан спорт саласын жетілдіру балабақшалардан, мектептерден, ар- наулы орта және жоғары оқу орында- рында қолға алынып, жақсы жолға қойылуы тиіс. Дене тәрбиесі бойын- ша оқу бағдарламалары жетілдіріліп, материалдық база нығайтылғаны ж н. Рас, Тәуелсіздігіміздің ақ таңы атқан жиырма жылдан астам уақыттың ішінде елімізде спорт саласын дамыту барысын- да Елбасының тікелей басшылығымен қыруар жұмыстар атқарылып келеді. Балалар мен жас спірімдер арасын- да спортты дамыту ісі бірінші кезек- те тұрған мәселе. Осыған орай мек- тептерде, жоғары оқу орындарында к птеген спорттық секциялар, үйірмелер жұмыс істеуде. Жылдан-жылға спорт базалары к бейіп келеді. Ұлттық спорт түрлері де жақсы жолға қойылған. Атап айтсақ, қазақша күрес, тоғызқұмалақ, аударыспақ, бәйге, к кпар, қыз қуу, асық ату, бестас сияқты спорт түрлерінен арнайы федерациялар құрылған. Ресми жарыстар ткізіліп тұрады. Дегенмен де, бүгінгі с з етіп отырған салада жұмыстың бәрі ойдағыдай жүріп жатыр деп айта алмаймыз. Бұл ж нінде «Қазақстан – 2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» деп аталатын Елбасының Жолдауында да айтылды. лі де болса ел ішінде қолжетімді спорт нысандары, спорт құрал-жабдықтары жетіспейді. Осыған байланысты жергілікті органдар бұл мәселені күн тәртібінен түсірмегендері абзал. Типті жобадағы денешынықтыру- сауықтыру нысандары к птеп бой к теріп жатса нұр үстіне нұр болмақ. Мақсат – бұқаралық спортты дамыту болса керек. Қазірдің зінде елімізде спортпен шұғылданатын жастардың саны артып келеді. Бұл – жақсы бас- тама, оң згеріс. Біз бұған қуанамыз. Спорт – тәннің ғана емес, жанның да саулығын қалыптастырады. Ата-ана- лар з балаларының бос жүрмеуін қадағалағандары ж н. Бос уақыт – ең зиянды сәттердің жиынтығы. Спортпен шұғылданған адам зін- зі жетілдіре түседі. Бокс, футбол, еркін күрес, грек- рим күресі, дзюдо, таэквондо, қазақ күресі, каратэ, кикбоксинг, самбо, тағы да басқа спорт түрлері бойынша тәлімгерлер мен болашақ чемпиондарды тәрбиелеп шығару үшін ең алдымен спорт мектептерін к птеп салуымыз керек. Спорт саласындағы жетістіктеріміз к бейіп, әлемдегі қуатты мемлекеттер қатарынан к ріне берейік!
Ежелден садақ тарту, бәйге, күрес, аударыспақ сияқты спорт түрлерімен айналысқан қазақ халқы басқа да спорт түрлерімен шұғылдану арқылы здерінің рухани байлықтарын жетілдіріп отыр- ған. Халық зіне лайықты деп санаған ұлттық спорт түрлері мен әртүрлі дене жатты ғуларымен айналысқан. р ңірдің, әр аймақтың з мергені, з сәйгүлігі болған. Жастайынан балаларға дұрыс тәрбие берудің маңызы зор. Атқа мініп, асық атып, бәйгеге шауып, теңге іліп скен жас шымыр, епті де икемді болып седі. Салауатты мір сүру дегеніміз – дене тәрбиесімен, спортпен шұғылдану. Салауатты мір сүрмей тұрып, міріңе қажетті нәрсені алу мүмкін емес. Д е н е ш ы н ы қ т ы р у м е н с п о р т мәселесі қай елдің болсын, негізгі ДАНАЛЫҚ МӘЙЕГІ Сөз құдіреті Елкей ханның әмірі жүріп тұрған за- манда Оңғар деген әрі ақын, әрі жыршы кісі мір сүріпті. Менмен хан бір жиында Оңғарды атымды тұсап кел деп жұмсайды. Оңғар «бармаймын» деуге қатыгез хан- нан қорқады. Атты тұсап болып жоғары қарағанда қарақұстың ұясына к зі түседі. Ұядағы бір балапанды қойнына тығып алып қайтады. Қайтып келіп: Ханеке, атыңызды тұсап келдім, Бүгін бір мал баққанға ұқсап келдім. Жарлыда жарылқайтын ештеңе жоқ, Мінеки, балаңызға құс ап келдім, – деп қойнындағы балапанды ханға ұсыныпты. С зден жеңілген хан ақыннан ат-шапан айып беріп құтылыпты. Жұмбақтың шешілуі Ұзақ жолдан шаршап келе жатқан бір жігіт бір ауылға келіп түседі. Үй иесі ақсақалды қария екен. Сәлем беріп, үйге кірген жігітке қария: – Сәлемші болсаң, жоғары шық, мысығым! – дейді. Жігіт іштей «мысығы» несі деп ойлайды да, қисайып жатып к зі ілініп кетеді. Бір уақыттар шамасында әлгі қария: – Тұр, арыстаным, тамақ дайын бол- ды,– дейді жігітке. Жолаушы бұл с зіне де таңданып, ештеңе демей, тамақ ішіліп болған соң жүруге әзірленеді. Кетерінде ақсақал жігітке: – Жолың болсын, жыршым!– дейді. Қарияның жұмбақ с зіне таңданып, түсінбеген жігіт аң-таң болып кете барады. Еліне жеткен соң к пті к рген к нек з бір қарияға келіп, осы жайларды айтады. – Е, балам, түсінбеген екенсің, – дейді бұған з ауылындағы қария. – Ол ақсақалдың саған айтқандары мыналар еді. Біріншісі, тосын қонақ алғаш рет үйге келгенде «қалай қарсы алар екен» деп жалтақтай келеді. Саған «жоғары шық, мысығым» дегені сол. Екіншісі, қонақ келген соң үй иесі ұялады, «қонақтың к ңілін, жай-күйін қалай тапсам екен» дейді. Саған «тұр, арыстаным» дегені сол еді. Ал үшіншісі, қонақ аттанып кеткен соң, к рген сый-сияпатын қай жерде, қалай айтса да з еркінде. Ақсақалдың саған «жолың болсын, жыршым» дегені сол еді.
АР АРА Қарқара жайлауының ауқымы да көз тартады. Ұзындығы мен ені де көлемді. Ені Мыңжылқы ауылы мен Қарқара ауылына дейін созылып, шамамен 30 шақырым болса, ұзындығы ба- тыс жағындағы Қызылқия тауы- нан шығыс жақтағы Қабандыға дейін 35 шақырымға жетеді. Осынау кең-байтақ ен дала, ашық жазықта жаз бойы, ерте күзге дейін мыңғырған мал (қой-ешкі, сиыр, тіптен 1930-50 жылдарға дейін жылқы зауытының 25 мың жылқысы) еркін жайылса, тау- лар қойнауларындағы жабайы аңдардың саны да тым көп. Ал жайлау сәнін келтіріп тұрған ақ шаңқан қазақ үйлері мен адам са- нында есеп болмаған. «Түгін тартсаң майы шығатын» бұл қасиетті де шұрайлы жердің мың түрлі, қызылды-жасылды кілем тектес көк шалғын шөбінің, бәйшешек гүлдерінің өзі талай ақын-жыраулардың жырларына арқау болған. Осы жайлауда болып, тылсым сұлу табиғатты өз көзімен көрген атақты ақын І.Жансүгіров былай- ша суреттейді: «Қарқара қалың қазақ кебесіндей, Албанның албырт-ерке енесіндей. Қарағай қапталдағы, жыныс арша, Қыдырлы малдың құтты келесіндей. Қарқара жарасымды жазық жайлау, Үй-күлше, құрттың жайған өресіндей». Атақты Қарқара өзені, таңға- жайып жайлауы, сеңгір-сеңгір асқар тауларымен ғана бай емес, оның қойын-қойнауы кенге, әсіресе ғасырлар бойы құпиясын сақтап жатқан тарихи жәдігерлерден де кенде емес. деген аталы сөздің иесі Шағырай би ұрпақтары туралы
2 №29 (1339) 21-27 шілде 2016 жыл
АНА ТІЛІ АПТА-ШОЛУ Ел қауіпсіздігі – бәрінен қымбат Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев- тың т рағалығымен 18 шілде күні Алматыда болған қайғылы оқиғаға қатысты Қауіпсіздік кеңесінің шұғыл отырысы тті. Отырыс ба- рысында Ішкі істер министрі Қ.Қасымовтың, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің т рағасы В.Жұмақановтың, сондай-ақ Қауіпсіздік кеңесінің басқа да мүшелерінің Алматы қаласындағы оқиғаларға қатысты баяндама- лары тыңдалды. Қазақстан Президенті қаза болғандар мен зардап шеккендердің отбасыларына к ңіл айтты және оларға мемлекеттік органдардың барлық қажетті к мекті к рсетуін тапсырды. Ішкі істер министрі Президентке Алматы оқиғасының толық хронология сын мәлім етті. «Бүгін таңертеңгі сағат 10:54-те белгісіз біреу Алматы аудандық ішкі істер б ліміне келген. Постыда отырған полиция қызметкері оның құжатын сұрағанда, қылмыскер тапан- шасын алып шығып, оған екі рет оқ атқан. По- лиция қызметкерін жаралаған соң қылмыскер оның қаруын алып, кезекші б лімге қарай бірнеше рет оқ атқан. Аудандық ішкі істер б лімінің ауласында тұрған адамдарға қарай тағы бірнеше рет қару жұмсаған. Сол жерде т рт полиция қызметкері мен бір қарапайым адам жарақат алды. Бұл жарақат алған адам біздің бұрынғы қызметкеріміз, қазір зейнетте жүрген адам еді. Осыдан кейін қылмыскер к шеге жүгіріп шығып, к лік тоқтатады да, к лікке отырып кетеді. Қылмыскер содан соң шақыру бойын- ша келе жатқан патрульдік полицияға оқ атқан және Ұлттық қауіпсіздік комитеті департаментінің ғимаратына келіп, тағы бір патрульдік к лікке оқ жаудырған. Осылайша, тағы екі қызметкерімізді жаралады. Артынша, ол оқиға орнынан қашып, тағы бір авток лікті тоқтатқан. Онда шекара қызметінің аға лей- тенанты отырған. Қылмыскер к лікпен Абай атындағы к шеге дейін жетіп қалмақшы болған. Алайда шекара қызметінің кілі қарсылық танытқан. Ол үшінші мекенжайға барған шағында біздің қызметкерлермен атысқан. Бір қызметкеріміз қаза тапты, екінші қызметкеріміз қылмыскерді жара- лап, оның қолына кісен салды. Барлық қару тәркіленді. Біздің қызметкерлерге оқ атқан тапаншаны Алматы аудандық ішкі істер б лімінің жанынан таптық. ткен түнде, сағат 03:52-де бұл адам бір әйелді лтірген. Куәгерлердің айтуынша, қылмыскер түнде жеңіл жүрісті әйелдермен с зге келген, бір әйел збекстан елінің аза- матшасы екен. Ол әйел отырған к лікке келіп, такси жүргізушісінен к ліктің жарығын қосуды сұрайды, таксист айтқанын орындамаған соң ол бүгін қылмыс жасаған қарумен атқан. С йтіп, к лікті айдап әкеткен. Ол к лікті біз қаза болған әйелдің денесімен бірге таптық» деді Қ.Қасымов. Одан әрі Қауіпсіздік кеңесінің отырысында ҰҚК басшысы Владимир Жұмақанов Алматыда полицейлерге оқ жаудырған қылмыскер туралы айтып берді. Президенттің баспас з қызметінің мәлі- ме тінше, Мемлекет басшысы азаматтарды ақпараттық кеңістіктегі ықтимал арандату- шылықтарға бой алдырмауға шақырды. – Қазір құқық қорғау органдары жұмыс істеп жатыр, қаскүнемдердің кім және қандай мақсат к здегенін анықтауда. Жұрт к п жи- налатын орындарды қорғап, жараланғандарға медициналық к мек к рсету ж нінде жедел шаралар қабылдау керек. Қылмыскерлерді анықтау үшін шұғыл түрде толық тергеу жүргізу қажет. Сондай-ақ Алматы тұрғындарына тұрақты түрде мәлімет беріп, жалпы қоғамдық тыныштықты қамтамасыз ету керек. Қауесет т а р а т у ш ы л а р д ы ң а я у с ы з т ү р д е ж о л ы н кесіп, арандатушыларды анықтау маңызды. Алматыдағы және республикадағы барлық аза- маттар тәртіпті ретке келтіру үшін ең қатаң ша- ралар қабылданып жатқанына сенімді болуға тиіс, – деді Қазақстан Президенті. Отырыс қорытындысы бойынша Нұрсұлтан Назарбаев Ішкі істер министріне оқиға орнына баруды және Алматы қаласының әкімімен бірлесіп, қаладағы жағдайды тұрақтандыру ж нінде шаралар қабылдауды тапсырды. С о н ы м е н қ а т а р М е м л е к е т б а с ш ы с ы Ақпарат және коммуникациялар министрлігіне азаматтардың барлық сауалдарына жедел жауап беріп, халыққа уақытылы және толық ақпарат беріп отыруды тапсырды. * * *
Осы аптада ткен Үкіметтің селекторлық режімдегі отырысы 1 минут үнсіздікпен ба- сталды. Осылайша Үкімет мүшелері Алма- тыда 18 шілде күні болған қайғылы оқиға құрбандарын еске алды. Үкімет басшысы қаза тапқандардың отбасы мен жақындарына ел Үкіметінің атынан к ңіл айтты. Сонымен қатар Үкімет отырысында биылғы жылдың алғашқы жартысындағы әлеуметтік-экономикалық к рсеткіштер, Мемлекет басшысының тапсыр- масы бойынша қолға алынған индустриялан- дыру бағдарламасының жүзеге асырылу барысы талқыланды. О т ы р ы с б а р ы с ы н д а П р е м ь е р - м и - нистр Кәрім Мәсімов Ішкі істер министрі Қалмұханбет Қасымовқа, Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбекке, Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрі Тамара Дүйсеноваға бейбіт халықтың қауіпсіздігін күшейту, қайғылы оқиға кезінде зардап шеккен адамдардың мірі мен денсаулықтарын сақтау мәселелеріне қатысты бірқатар нақты тапсыр- малар берді. П р е м ь е р - м и н и с т р т и і с т і т ұ л ғ а л а р ғ а сәйкесінше тапсырмалар жүктеді. Оларға тоқталар болсақ, біріншіден, Ішкі істер министріне азаматтарымыздың қауіпсіздігі мен қоғамдық тәртіпті қамтамасыз ету үшін қосымша шаралар қабылдауды, сондай-ақ елдің барлық ңірлерінде қоғамдық және мемлекеттік қауіпсіздікті қамтамасыз етуді міндеттеді. Екіншіден, Ішкі істер министрі мен Алматы қаласының әкіміне қаза тапқандардың отбасы- на к мектесуді тапсырды. Үшіншіден, Алматы әкімдігі мен Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министріне зар- дап шеккендер мен жараланғандарға тиісті медициналық және басқа да к мектер жасалуы керектігін ескертті. Т ртіншіден, Алматы әкімдігіне тиісті кілетті органдармен бірлесіп, қалада зекті әлеуметтік мәселелерді шешу ж нінде қосымша нақты шаралар кешенін әзірлеу жүктелді. Бұл орайда, жұмыспен қамту, жастар ісі, дін мәселесі, шағын және орта бизнес, к ші-қон саясаты сын- ды жайттарға баса к ңіл б лінуге тиіс. «Қазір баршамыз бірлігімізді бекемдеп, лаңкестікке қарсы тұру үшін және тәуелсіздігіміздің жемісін баянды ету үшін Елбасының айналасына топ- тасуымыз керек. Біз – бейбітшілікті қалайтын елміз. Мұндай террорлық әрекеттер бізге жат, оған жол бермеуіміз керек. Сондықтан да Ел- басымызбен бірге береке-бірлігімізді сақтайық» деді Үкімет басшысы. Алматы қаласының әкімі Бауыржан Байбек атап ткендей, қазір қалада жағдай қалыпқа түскен. Елбасының т рағалығымен ткен Қауіпсіздік кеңесінің отырысынан кейін террорлық қауіптіліктің «қызыл деңгейі» алынып тасталған. «SMS хабарландырулар және басқа да құралдар арқылы халықты А А
пта айшықтары А А пта айшықтары пта айшықтары зірлеген Нұрлан ҚҰМАР 8 (727) 394-41-30 ҮКІМЕТ
СЕРПІН Қазақстан Республикасының Премьер- министрі Кәрім Мәсімов Ұлан-Батыр қаласында ткен Еуропа және Азия елдерінің ХI саммитінің пленарлық сессиясында с з с йледі. К . М ә с і м о в Қ а з а қ с т а н н ы ң ж е т к е н жетістігі халықаралық ынтымақтастық идея- сын белсенді түрде дамытып отырған Елбасы Н. .Назарбаевтың сындарлы саясатының арқасында ғана мүмкін болып отырғанын атап к рсетті. Үкімет басшысы әлемдік ІЖ - нің 50 пайызы және жер шары халқының 60 пайызы Еуразия құрылығындағы елдерге тиесілі екенін айтты. К.Мәсімов Ұлан-Батыр қаласында ткен Еуропа және Азия елдерінің ХI саммитінің пленарлық сессиясында с з с йледі. Ұлан-Батырда XI АСЕМ саммиті аясында Қазақстан Премьер-министрі бірқатар екіжақты кездесулер ткізді.
Сапар барысында Е.Досаев «Баушпаркассе Швебишь Халь» банкінің Басқарма т рағасы Райнхард Кляйнмен кездесті. Тараптар тұрғын үй құрылыс жинағы саласындағы одан әрі қарай ынтымақтасу перспективаларын талқылады. Кездесу қорытындысы бойынша та- раптар Қазақстан Республикасы тұрғын үй құрылыс жинағы жүйесін дамытуға Банктің әріптестік қатысуы шеңберінде «Бәйтерек» холдингі мен «Баушпаркассе Швебишь Халь» зара тиімді ынтымақтастығы туралы келісті.
ЕЛБАСЫ
Мемлекет басшысы Н. .Назарбаев Мә- дениет және спорт министрі Арыстанбек Мұхамедиұлын қабылдады. Кездесу барысында министрлік қызметінің негізгі бағыттары, соның ішінде дін саласындағы заңнамаларды одан әрі жетілдіру шаралары талқыланды. Елбасы министрліктің дін саласындағы тұрақтылықты қамтамасыз етудегі жұмыс тиімділігін арттыру қажеттігін атап тті. А.Мұхамедиұлы қазіргі уақытта діни қызмет пен діни бірлестіктер туралы заңнамаға жүйелі згерістер енгізу ж нінде жұмыстар жүргізіліп жатқанын мәлім етті. Сонымен қатар Мәдениет және спорт министрі Қазақстан Президентіне ел Тәуелсіздігінің 25 жылдығын ткізу ж ніндегі іс- шаралар жоспарын жүзеге асырудың алдын ала қорытындылары мен Қазақстан спортшыларының алдағы Рио-де-Жанейрода тетін Олим- пиада ойындарына дайындығының барысы туралы баяндады. Елбасы кездесу қорытындысы бойынша бірқатар нақты тапсырма берді.
* * * жүктеу/скачать 19,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|