Құрамы ерітінділер концентрациясы Ерітінді түрлері Қорытынды Пайдаланылған
жүктеу/скачать 34,98 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Пайдаланылған әдебиеттер
| 2. Ерітінділердің
Ерітіндінің _birthday20080828_ концентрациясы _birthday20080828_ дейтініміз -ерітіндінің _birthday20080828_ белгілі бір _birthday20080828_ салмақ _birthday20080828_ мөлшерінде, не _birthday20080828_ белгілі бір _birthday20080828_ көлемінде _birthday20080828_ еріген _birthday20080828_ заттың _birthday20080828_ мөлшері. _birthday20080828_ Ерітінділердің _birthday20080828_ концентрациясын, _birthday20080828_ яғни _birthday20080828_ ерітінділердің _birthday20080828_ құрамын _birthday20080828_ кескіндеудің _birthday20080828_ бірнеше _birthday20080828_ әдісі бар: 1 _birthday20080828_ Массалық _birthday20080828_ процент пен _birthday20080828_ өлшенетін _birthday20080828_ проценттік _birthday20080828_ ерітінділер, _birthday20080828_ яғни _birthday20080828_ ерітіндінің 100 _birthday20080828_ масса _birthday20080828_ бөлігінде _birthday20080828_ еріген _birthday20080828_ заттың _birthday20080828_ массасы. _birthday20080828_ Мысалы, _birthday20080828_ қанттың 12 _birthday20080828_ проценттік _birthday20080828_ ерітіндісі _birthday20080828_ десек, ол _birthday20080828_ ерітіндінің 100 _birthday20080828_ грамында 12г _birthday20080828_ қант, 88г су бар. _birthday20080828_ Еріген _birthday20080828_ заттың _birthday20080828_ массалық _birthday20080828_ үлесі ω =омега-ол _birthday20080828_ еріген зат _birthday20080828_ массасының _birthday20080828_ ерітіндінің _birthday20080828_ жалпы _birthday20080828_ массасына _birthday20080828_ қатынасын _birthday20080828_ көрсететін _birthday20080828_ өлшемсіз _birthday20080828_ шама. _birthday20080828_ Өлшем _birthday20080828_ бірлігі _birthday20080828_ үлес, %. Еріген _birthday20080828_ заттың _birthday20080828_ массалық _birthday20080828_ үлесін _birthday20080828_ ерітіндінің _birthday20080828_ пайыздық проценттік _birthday20080828_ концентрациясы деп _birthday20080828_ атайды. 2 _birthday20080828_ Мольдікпен _birthday20080828_ өлшенетін _birthday20080828_ мольдік _birthday20080828_ ерітінділер. _birthday20080828_ Ерітіндінің _birthday20080828_ метрінде бір моль зат _birthday20080828_ еріген _birthday20080828_ ерітіндіні _birthday20080828_ мольдік _birthday20080828_ ерітінді _birthday20080828_ дейді, _birthday20080828_ сондықтан _birthday20080828_ ерітіндінің бір _birthday20080828_ литрінде мольдің _birthday20080828_ қаншасы _birthday20080828_ ерігендігін _birthday20080828_ көрсететін сан сол _birthday20080828_ ерітіндінің _birthday20080828_ мольдік _birthday20080828_ концентрациясын _birthday20080828_ көрсетеді: _birthday20080828_ оны М _birthday20080828_ әрпімен _birthday20080828_ белгілейді. См _birthday20080828_ немесе _birthday20080828_ еріген зат _birthday20080828_ мөлшерінің 1л _birthday20080828_ ерітіндіге _birthday20080828_ қатынасын _birthday20080828_ көрсетеді. _birthday20080828_ Өлшем _birthday20080828_ бірлігі _birthday20080828_ моль/л; 1М – бір _birthday20080828_ молярлық _birthday20080828_ ерітінді 1л – де _birthday20080828_ еріген _birthday20080828_ заттардың _birthday20080828_ 1мольі _birthday20080828_ болады . 0,5М – _birthday20080828_ жарты _birthday20080828_ молярлық _birthday20080828_ ерітінді. 0,1М – _birthday20080828_ децимолярлылық _birthday20080828_ ерітінді. 0,01М – _birthday20080828_ сантимолярлық _birthday20080828_ ерітінді. 0,001М – _birthday20080828_ миллимолярлық _birthday20080828_ ерітінді. Мысалы, 3М _birthday20080828_ делінсе, 1л _birthday20080828_ ерітіндіде 3моль, ал 0,2М _birthday20080828_ делінсе 0,2моль зат _birthday20080828_ ерігені. _birthday20080828_ Мольдік _birthday20080828_ концентрациялары _birthday20080828_ бірдей _birthday20080828_ ерітінділер _birthday20080828_ эквимольді , квимолярлық _birthday20080828_ немесе _birthday20080828_ эквимолекулалық деп _birthday20080828_ атайды. 3.Нормальдықпен _birthday20080828_ өлшенетін _birthday20080828_ нормальдық ерітінділер. _birthday20080828_ Ерітіндінің 1 _birthday20080828_ литріндебір моль -эквивалент зат _birthday20080828_ ерісе _birthday20080828_ ерітіндіні _birthday20080828_ нормаль _birthday20080828_ ерітінді _birthday20080828_ дейді; _birthday20080828_ сондықтан _birthday20080828_ ерітіндінің бір _birthday20080828_ литрінде моль -эквиваленттің, заттың _birthday20080828_ эквивалентіне тең _birthday20080828_ етіп _birthday20080828_ алынған _birthday20080828_ грамм _birthday20080828_ саны қаншасы _birthday20080828_ ерігенін _birthday20080828_ көрсететін сан, сол _birthday20080828_ ерітіндінің _birthday20080828_ нормальдық _birthday20080828_ концентрациясын _birthday20080828_ көрсетеді. _birthday20080828_ Оны С н _birthday20080828_ немесе Н _birthday20080828_ әрпімен _birthday20080828_ белгілейді. _birthday20080828_ Өлшем _birthday20080828_ бірлігі _birthday20080828_ моль/л: Мысалы, _birthday20080828_ ерітіндінің 1 _birthday20080828_ литрінде 3моль _birthday20080828_ эквивалент _birthday20080828_ ерітілсе, _birthday20080828_ оны 3 _birthday20080828_ нормальдық 3н , ал 0,5моль _birthday20080828_ эквивалент _birthday20080828_ ерітілсе, _birthday20080828_ оны _birthday20080828_ жарты _birthday20080828_ нормальдық 0,5н ерітінді 4.Титр-еріген зат _birthday20080828_ массасының _birthday20080828_ ерітінді _birthday20080828_ көлеміне _birthday20080828_ қатынасын _birthday20080828_ көрсетеді. _birthday20080828_ Өлшем _birthday20080828_ бірлігі _birthday20080828_ г/мл: мұндағы: m – еріген заттың массасы (г) V – ерітінді көлемі (мл); Э – эквиваленттің молярлық массасы; Сн – эквиваленттік концентрациясы. Титрі белгілі ерітіндіні, титрленген ерітіндіні дайындай үшін, қажетті көлемге есептелінген заттың дәл өлшендісін алып, дистилденген суда толық ерітіп, оны керекті көлемге жеткізеді. 5.Моляльдықпен өлшенетін ерітінділер. Еріткіштің 1000 грамында еріген заттың бір молі болса, ондай ерітіндіні моляльдық ерітінді деп атайды. Еріткіште еріген заттың мөлшеріне сай ерітінді 0,1 0,05 2,0 т.б. моляльды бола алады. Мәселен, қанттың С12Н22О11 судағы децимоляльды ерітіндісі 34,2г қанттан және 1000г немесе 1 литр судан тұрады. 3- Ерітінді түрлері Ерітінді — бір заттың екінші бір заттық ортада біркелкі таралуы аркылы әзірленген гомогенді жүйе; кем дегенде екі компоненттерден, бірі еріткіш екіншісі еритін зат болатын айнымалы құрамның химиялық тепе теңдік күйі болатын жүйе. Ерітінділер газ тәрізді сұйық және қатты болуы мүмкін (сондай-ақ полимерлердің ерітінділері ерітінділердің үлкен тобын құрайды). Олардың ішінде жан-жақты зерттелгені және жиі қолданылатыны сұйық, әсіресе, сулы ерітінділер. Сондықтан тұрмыста ерітінділер деп, көбінесе, сұйық күйдегі молекула -дисперстік жүйелерді айтады. Ерітінділер концентрация түрлері Ерітінділердің құрамы құрамдас бөліктердің концентрациялармен сипатталады.. Ерітінділер қаныққан, қанықпаған және аса қаныққан деп бөлінеді. Берілген температурада жақсы еритін заттардың ерігіштігінің де шегі бар. Еріген заттың концентрациясы белгілі бір мөлшерден асқанда, оның артығы ерімей, ерітіндінің түбіне шөгеді. Бұл кезде ерітінді мен еріген зат тепе-теңдік жағдайда болады. Мұндай ерітінділерді қаныққан ерітінділер, ал концентрациялары қаныққан ерітіндінің концентрациясына дейінгі барлық ерітінділерді қанықпаған ерітінділер деп атайды. Кейбір еріткіштің белгілі бір мөлшерінде еритін заттың ерігіштігіне сәйкес мөлшерінен де артық мөлшерін ерітуге болады. Мұндай ерітінділер аса қаныққан ерітінділер деп аталады. Аса қаныққан ерітінділердің тұрақтылығы нашар болады. Кез келген сыртқы әсерден еріген заттың артық мөлшері ерітіндіден бөлініп, тұнбаға түседі. Сөйтіп аса қаныққан ерітінді жай қаныққан ерітіндіге айналады. Қорытынды Ерітінді жайлы ілім өз алдына жеке бөлім болып, жалпы табиғаттану ғылымынан бөліне бастағаннан оның табиғатына қатарынан екі көзқарас қалыптаса бастайды. Олардың бірін-ерітінділердін, физикалық, ал екіншісін- химиялық теориясы дейді. Ерітінділердің физикалық теориясы XIX ғасырдың екінші жартысында қалыптасты. Ол теорияның негізін салушылар С. Аррениус пен Вант-Гофф болды. Бұл теория еру процесі жай физикалық қоспа ретінде, еритін заттардың ұсақ бөлшектері еріткіш көлемінде біркелкі таралған, олардың араларында ешбір әрекет болмайтын орта сияқты ұғымда қарастырылады. Олай болса, бұл теория еритін зат пен еріткіш араларында ешбір химиялық әрекет жүрмейді деген пікірді теріске шығармайды. Жалпы физикалық теория ерітінділердін, қайнау температураларының жоғарылауы, қату температураларының төмендеуі, будың қысымы, осмостық қысым сияқты касиеттеріне сүйенді. Бұл шамалар ерітінділердің концентрациясына тәуелді де, еріген заттың табиғатына тәуелсіз. Сондықтан да бұл теория бойынша ерітінділер еріген заттардың күйі газ күйіндегі ерітінділер секілді болып келетін молекулалардың бірыңғай қоспасы іспеттес. Пайдаланылған әдебиеттер 1 Химия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңделген, толықтырған 2-бас. / Н. Нұрахметов, К. Сарманова, К. Жексембина, т.б. - Алматы: "Мектеп" баспасы, 2009. 2 Химия: Усманова М. Б., Сақариянова Қ. Н. Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген, толықтырылған. - Алматы: Атамұра, 2009. 3 К. Аханбаев «Химия негіздері» жүктеу/скачать 34,98 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|