ҚОРЫТЫНДЫ
Қылмыстық құқық дегеніміз- құқық саласының негізгі түрлерінің бірі ретінде
қылмыстың
түсінігі
мен
белгілерін,
қылмыс
үшін
қылмыстық
жауаптылықтың негізі мен шектерін, сондай-ақ қылмыстық жауаптылықтан
жəне жазадан босатудың шарттарын анықтайтын құқықтық нормалардың
жиынтығы.
Қылмыстық құқықтағы негізгі мəселелердің бірі қылмыстың ұғымын
анықтау болып табылады. Жеке адам мен қоғам арасындағы қақтығыстардың
қайсысының қоғамға қауіптілік дəрежесінің басым екендігін анықтау жəне
оған осы мəселеде қылмыстық құқылық шараларды қолдану арқылы осы
қатынастарды реттеу — қылмыстық заңның негізгі міндеттерінің бірі болып
табылады. Қылмыс əр уақытта да белгілі бір іс-əрекеттің (əрекет немесе
əрекетсіздіктің) көрінісі болып табылады.
Қылмыс пен қылмыс құрамы өзара тығыз байланысты, бірақ бір-біріне
ұқсамайтын қылмыстық-құқылық түсініктер. Олардың өзара мазмұны да,
бағытыда əртүрлі. Жоғарыда айтқандай қылмыс туралы ұғым Қылмыстық
кодекстің 9-бабында берілген. Осы баптағы анықтамадан көрінгендей,
қылмыс дегеніміз адамның əлеуметтік-құқылық, қоғамға қауіпті жəне
кұкыққа қайшы секілді міндетті белгілерінің жиынтығынан туатын ерекше
іс-əрекеті болып табылады.
Сонымен қорыта келе,
қылмыстың жалпы түсінігі
- сол қылмыстың
заңдылық сипаттамасын беріп қана қоймай, оның əлеуметтік-саяси мəнін де
ашып көрсетеді. Өмірде қылмыстық құбылыстар əртүрлі нысанда көрініс
тауып немесе түрлі түрде болатындықтан қылмыстық заң қылмыстың жалпы
түсінігімен бірге нақты қылмыстардың да түсінігін қарастырған.
Қылмыстың жалпы түсінігі
— барлық қылмыстарға тəн, оның белгілері
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінде көрсетілген жеке қылмыстар
түрінде нақтыланып, өзінің дамуын табады.