НЕГІЗГІ БӨЛІМ
Тағамдық қоспаларды өндіру және пайдалану
1.1 Тағамдық қоспаларды өндіру
Тағамдық қоспалардың кез келген өндірісі жауапты процесс. Біздің компания жоғары сапалы өндірістік базада дайындалған тағамдық қоспаларды шығарады, бұл бізге өнімнің сапасы мен қауіпсіздігін қамтамасыз ете отырып, бүкіл өндірістік циклды қадағалауға мүмкіндік береді.
Тағамдық қоспалар қазір шын мәнінде бүкіл тамақ өнеркәсібінің негізі және тамақ өнімдерінің көпшілігінің ажырамас бөлігі болып табылады. Қоспалардың болуының арқасында тамақ дайындаудың да, өндірудің де технологиялық процестері айтарлықтай жетілдірілді. Тағамдық қоспасы бар кез келген өнімнің жарамдылық мерзімі айтарлықтай артады, бұл тек кәсіпорынның кірісіне оң әсер етеді.
Тағамдық қоспаларды өндіру ерекшеліктері
Өздеріңіз білетіндей, тағамдық қоспалар әдетте тағам ретінде немесе әдеттегі дәмдеуіштер ретінде пайдаланылмайды. Технологиялық мақсатта бұл қоспалар өнімдерге қажетті қасиеттерді беру үшін тікелей өндіріс процесінде тамақ өнімдеріне қосылады. Бұл қасиеттердің ішінде белгілі бір хош иісті, түсті, ұзақ сақтау мерзімін, белгілі бір дәмді, құрылымды атауға болады.
Тағамдық қоспалар тамақ өнімдерінің жоғары тұтынушылық қасиеттерін қамтамасыз етуі және сақтауы керек. Сонымен бірге, өнімнің өзіндік құны, біздің ойымызша, жарамдылық мерзімі өткеннен кейін және өнім сапасы, өйткені ұзақ жарамдылық мерзімі бар жоғары сапалы өнімдер сату көлемін ұлғайтуға мүмкіндік береді, сондықтан жоғары сапалы қоспалардың құнын есепке алғанда да өзіндік құнын төмендетуге мүмкіндік береді.
1.2 Тағамдық қоспаларды пайдалану
Тағамдық қоспалар, мысалы, тағамдарды жақсырақ сақтау үшін (консерванттар), оларға қажетті консистенцияны беру үшін (тұрақтандырғыштар, гель түзуші агенттер, эмульгаторлар, қоюлатқыштар), түсі жағынан тартымды ету үшін (тағамдық бояулар) және т.б.
Адамдар табиғаттың салауатты өмір салты үшін берген шарттарын саналы түрде елемейді. Қазіргі әлемде азық-түлікті сақтауға, сақтау мерзімін ұзартуға, адамдардың өз еңбегімен өсірген немесе табиғаттан алған барлық нәрселерін қайта өңдеуге және айтарлықтай өзгертуге арналған қарқынды дамып келе жатқан сала құрылды. Атап айтқанда: консервілеу, хош иістендіру, түрту.
Тағамдық қоспалар синтетикалық химиялық немесе табиғи заттар болып табылады, олар ешқашан өздігінен тұтынылмайды, тек дәм, консистенция, түс, иіс, сақтау ұзақтығы, сыртқы түрі сияқты белгілі бір қасиеттерді беру үшін тағамға енгізіледі. Жақында оларды қолданудың орындылығы және ағзаға әсері туралы көптеген әңгімелер болды.
Тағамдық қоспалар тағамға тәбетті көрініс, дәм мен иіс беру үшін қолданылады. Бастапқыда қоспалар ретінде табиғи шикізаттан жасалған табиғи компоненттер қолданылды. Химия өнеркәсібінің дамуымен тағамдық қоспалар жасанды түрде өндіріле бастады. Бояғыштар, консерванттар, Қоюландырғыштар, тұрақтандырғыштар, антиоксиданттар сияқты синтетикалық қоспалар шығарыла бастады.
Тағамдық қоспалардың адам ағзасына әсері организмнің жеке ерекшеліктеріне де, зат мөлшеріне де байланысты. Әрбір зат үшін максималды доза бар, оның асып кетуі адам денсаулығына зиян тигізуі мүмкін. Тағамдық қоспалар ретінде қолданылатын кейбір заттар үшін мұндай доза адам салмағының килограммына бірнеше миллиграммды құрайды (мысалы, Е250 — натрий нитриті), басқалары үшін (мысалы, Е330— лимон қышқылы) — салмақтың килограммына грамның оннан бір бөлігі.
Натрий нитриті (E250) әдетте шұжық өндірісінде қолданылады, нитриттер улы, бірақ іс жүзінде оған тыйым салынбайды, өйткені олар әсіресе зиянды емес деп санайды, бұл өнімнің презентациясын қамтамасыз етеді, сондықтан сатылымның ұлғаюы (дүкеннен сатып алынған шұжықтың қызыл түсін үй шұжығының қара қоңыр түсімен салыстыруға болады), иә және ет өнімдеріндегі Е250 мөлшері аз. Жоғары сортты ысталған шұжықтар үшін нитрит мөлшері қайнатылғанға қарағанда жоғары болады — олар аз мөлшерде жейді деп саналады. Тағы бір мысал: кейбір йогурттардың қызғылт түсі кептірілген жәндіктер ұнтағы кочинальды (E120) қосу арқылы алынады. Кейбір қоспаларды өте қауіпсіз деп санауға болады (лимон қышқылы, сүт қышқылы, сахароза және т.б.). Алайда, әр түрлі елдерде белгілі бір қоспаларды синтездеу әдісі әртүрлі екенін түсіну керек, сондықтан олардың қауіптілігі әр түрлі болуы мүмкін. Мысалы, синтетикалық сірке қышқылы немесе микробиологиялық жолмен алынған лимон қышқылында әртүрлі елдерде әртүрлі мөлшерде болатын ауыр металдардың қоспалары болуы мүмкін. Уақыт өте келе, аналитикалық әдістердің дамуына және жаңа токсикологиялық деректердің пайда болуына қарай тағамдық қоспалардағы қоспалардың құрамындағы мемлекеттік нормативтер қайта қаралуы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |