Өндірістің өзіндік құнын талдау Өндіріс шығындарын талдау кәсіпорын ресурстарын пайдалану тиімділігін бағалауға мүмкіндік береді.
Өндіріс шығындарын талдау мәселелері:
Өндіріс шығындарының динамикасын бағалау.
Өндіріс шығындарына әсер ететін факторларды анықтау.
Өндіріс шығындарын азайту шараларын әзірлеу.
Өндіріс шығындарын талдау әдістері:
Өндіріс шығындарының салыстырмалы талдауы.
Өндіріс шығындарының құрылымын талдау.
Өндіріс шығындарының динамикасын талдау.
Өндіріс шығындарына әсер ететін факторларды талдау.
Өндіріс шығындарын азайту шараларын әзірлеу.
Өндіріс шығындарының салыстырмалы талдауы
Өндіріс шығындарының салыстырмалы талдауы әртүрлі кәсіпорындардың немесе бір кәсіпорынның әртүрлі уақыт кезеңіндегі өндіріс шығындарының айырмашылығын анықтауға мүмкіндік береді.
Өндіріс шығындарының құрылымын талдау
Өндіріс шығындарының құрылымын талдау шығындардың әрбір түрінің жалпы өзіндік құндағы үлесін анықтауға мүмкіндік береді.
Өндіріс шығындарының динамикасын талдау
Өндіріс шығындарының динамикасын талдау уақыт бойынша өндіріс шығындарының өзгеру тенденцияларын анықтауға мүмкіндік береді.
Өндіріс шығындарына әсер ететін факторларды талдау
Өндіріс шығындарына әсер ететін факторларды талдау өндіріс шығындарының өзгеру себептерін анықтауға мүмкіндік береді.
Өндіріс шығындарын азайту шараларын әзірлеу
Өндіріс шығындарын талдау негізінде оларды азайту шаралары әзірленеді.
Өндіріс шығындарын нормалау Өндіріс шығындарын нормалау – бұл өзіндік құнның әрбір түрі бойынша нормативтерді белгілеу.
Өндіріс шығындарының нормативтері
Өндіріс шығындарының нормативтері - өнімнің, жұмыстың, қызметтің бірлігіне жұмсалатын шығындардың қолайлы деңгейін анықтайтын жоспарлы көрсеткіштер.
Өндіріс шығындарын реттеудің мақсаттары:
Өндіріс тиімділігін қамтамасыз ету.
Өндіріс шығындарын бақылау.
Өндіріс шығындарының төмендеуі.
Өндіріс шығындарын нормалау әдістері:
Тікелей санау әдістері.
Аналогтық әдістер.
Стандарттардың әдістері.
Тікелей санау әдістері
Тікелей есеп әдістері өнімді, жұмыстарды, қызметтерді өндіруге кеткен шығындарды тікелей өлшеуге негізделген.
Аналогтық әдістер
Аналогтық әдістер өнімдерді, жұмыстарды, қызметтерді өндіруге кеткен шығындарды өнімдердің, жұмыстардың, қызметтердің ұқсас түрлерінің шығындарымен салыстыруға негізделген.
Стандартты әдістер
Стандарттардың әдістері өнімнің, жұмыстың, қызметтің бірлігіне жұмсалатын шығындар нормативтерін қолдануға негізделген.
Стандартты шығындар
Стандартты шығындар – бұл өнімнің өзіндік құнының нормативтері негізінде анықталатын шығындар.
қорытындылар
Өндіріс шығындарын реттеу кәсіпорынның өзіндік құнын басқарудың маңызды құралы болып табылады. Өндіріс шығындарын тиімді реттеу өндіріс тиімділігін қамтамасыз етуге және өндіріс шығындарын азайтуға мүмкіндік береді.
Өндіріс шығындарын нормалаудың қосымша әдістері:
Экономикалық-математикалық модельдеу әдістері.
Эксперттік бағалау әдістері.
Өндіріс шығындарын нормалау әдісін таңдау өнімнің, жұмыстың, қызметтің түріне, өндіріс сипаттамаларына және қолда бар ақпаратқа байланысты.