ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
Факультет Инжиниринга и Информационных Технологии
Реферат
Тақырыбы: Бипатридтердің құқық мәртебесі
Оқытушы:Байжанов Марлан Мейрамбекович
Студент:Абелтаев Ертай ИС 23-12
Алматы 2023 ж
Жоспар
Кіріспе
Өндіріс шығындарының түсінігі және түрлері
Өндіріс шығындарының түсінігі
Өндірістік шығындар – бұл кәсіпорынның өнім өндіру немесе қызмет көрсету процесінде шеккен шығындары. Өндіріс шығындары өнім өндіруге немесе қызметтерді көрсетуге қажетті ресурстарды сатып алуға, пайдалануға және ұстауға байланысты кәсіпорынның барлық шығындарын қамтиды.
Өндіріс шығындарының түрлері
Өндіріс шығындарын әртүрлі критерийлер бойынша жіктеуге болады.
Өзіндік құнға қосу әдісі бойынша:
Негізгі: өнім өндіруге немесе қызмет көрсетуге тікелей байланысты шығындар, мысалы, шикізат, материалдар, отын, энергия шығындары, негізгі қорлардың амортизациясы, негізгі жұмысшылардың еңбекақысы және т.б.
Көмекші: техникалық қызмет көрсетуге және өндірісті басқаруға байланысты шығындар, мысалы, қосалқы цехтар мен жабдықтарды ұстауға және жөндеуге, көмекші жұмысшылардың еңбекақысына, үй-жайларды жалға алуға және т.б.
Құрамы бойынша:
Материалдық: шикізатқа, материалдарға, отынға, энергияға және т.б. шығындар.
Еңбек: еңбек шығындары.
Басқалар: жалдау ақысы, амортизация, жарнама және т.б.
Бөлу әдісі бойынша:
Айнымалылар: өндіріс көлеміне тікелей байланысты өзгеретін шығындар. Оларға шикізат, материалдар, энергия, еңбек және т.б. шығындар жатады.
Тұрақты: өндіріс көлеміне тәуелді емес шығындар. Оларға негізгі қорлардың амортизациясы бойынша шығындар, жалдау ақысы, басқару шығындары және т.б.
Өндіріс шығындарының негізгі түрлері
Өндірістік шығындардың ең көп тараған түрлері:
Шикізат пен материалдардың құны: өнім өндіруге қажетті шикізатты, материалдарды, жартылай фабрикаттарды және жинақтауыштарды сатып алуға кеткен шығындар.
Жалақы шығындары: негізгі және қосалқы жұмысшылардың еңбек ақысы.
Амортизациялық аударымдар: өндірісте пайдаланылған негізгі қорлардың құнын ауыстыруға жұмсалатын шығындар.
Үстеме шығындар: жабдықтарды, ғимараттар мен құрылыстарды күтіп ұстауға және пайдалануға, өндірісті басқаруға, жарнама мен маркетингке және т.б.
Достарыңызбен бөлісу: |