Реферат Тақырыбы: Қуат балансы. Күрделі тұрақты ток тізбектерін талдау. Орындаған : Садуллаев А. Д
жүктеу/скачать 266,72 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Электр қуаты
- Күрделі тұрақты ток Күрделі тұрақты ток
| Механикалық қуат
Дененің қозғалыс бағытымен әсер ететін тұрақты күштің қуатын: P=F⋅vөрнегімен де анықтауға болады, мұндағы F – денеге әсер ететін күш, V – дененің жылдамдығы. Электр қуаты Электр қуатының лездік мәні P(t)=I(t)⋅U(t)формуласымен есептеледі. Реактивті қуат - электротехникалық құрылғылардағы электромагниттікөрісэнергиясынын тербелісі жасайтын жүктемені сипаттайтын шама. Күрделі тұрақты ток Күрделі тұрақты ток – ток күшінің шамасы мен бағыты уақытқа байланысты өзгермейтін электр тогы. Тұрақты ток тұрақты кернеудің әсерімен тек тұйықталған тізбекте ғана пайда болады. Тармақталмаған тұйықтізбектің кез келген қимасында тұрақты ток күшінің мәні өзгермейді. Тұрақты токтың негізгі заңдарына ток күші мен кернеудің байланысын сипаттайтын Ом заңы, өткізгішпен ток жүрген кезде бөлініп шығатын жылуды анықтайтын Джоуль-Ленц заңы және тармақталған тізбек үшін жазылатын Киргхофережелері жатады. Тұрақты ток көздеріне электр машиналарының генераторы, гальваниэлементтері, термоэлементтер, батареяларғатоптастырылған фотоэлементтер, күн көзінің батареялары, алдын ала зарядталған аккумуляторлар және — пайдалы әсер коэффициенті жоғары магниттікгидродинамика генераторлары жатады. Тұрақты токты жартылайөткізгіштердің және басқа түзеткіштердің көмегімен, айнымалытокты түзету арқылы өндіруге болады. Тұрақты ток – ток күшінің шамасы мен бағыты уақытқа байланысты өзгермейтін электр тогы. Тұрақты ток тұрақты кернеудің әсерімен тек тұйықталған тізбекте ғана пайда болады. Тармақталмаған тұйық тізбектің кез келген қимасында тұрақты ток күшінің мәні өзгермейді. Тұрақты токтың негізгі заңдарына ток күші мен кернеудің байланысын сипаттайтын Ом заңы, өткізгішпен ток жүрген кезде бөлініп шығатын жылуды анықтайтын Джоуль-Ленц заңы және тармақталған тізбек үшін жазылатын Киргхоф ережелері жатады. Тұрақты ток көздеріне электр машиналарының генераторы, гальвани элементтері, термоэлементтер, батареяларға топтастырылған фотоэлементтер, күн көзінің батареялары, алдын ала зарядталған аккумуляторлар және — пайдалы әсер коэффициенті жоғары магниттік гидродинамика генераторлары жатады. Тұрақты токты жартылай өткізгіштердің және басқа түзеткіштердің көмегімен, айнымалы токты түзету арқылы өндіруге болады. Ірі бөгеттер Үш шатқалды бөгет Қытайда үлкен мөлшерде қамтамасыз ете алады су электр қуат; ол 22,5 GW мүмкіндік. Жердегі барлық электрлік электр қуаты а турбина, жел, су, бу немесе жанып жатқан газ арқылы қозғалады. Турбина генераторды басқарады, осылайша оның механикалық энергиясын электромагниттік индукция көмегімен электр энергиясына айналдырады. Механикалық энергияны дамытудың әр түрлі әдістері бар, соның ішінде жылу қозғалтқыштары, гидро, жел және тыныс күші. Электр генерациясының көп бөлігі басқарылады жылу қозғалтқыштары. Жануы қазба отындары бастап энергияның едәуір бөлігін осы қозғалтқыштарға жеткізеді ядролық бөліну және кейбіреуі жаңартылатын көздер. Заманауи бу турбинасы (ойлап тапқан Сэр Чарльз Парсонс қазіргі уақытта шамамен 80% құрайды электр қуаты әр түрлі жылу көздерін қолдана отырып әлемде. Электр тізбектеріндегі негізгі заңдылық Кирхгоф заңдары болып есептеледі. Олай болу себебі - тізбектерге жүргізілген қандай да талдау немесе есептеулер болмасын олардың барлығы Кирхгоф заңдарына сүйенеді. Сондықтан тізбектерді есептеудің түрлі тәсілдерін қарап жатпай, Кирхгоф заңдарын тікелей қолдануды қарастырса жеткілікті. Г.Р.Кирхгоф (1824-1887) неміс физигі, аталмыш заңдарды 1847 жылы тапқан. Тізбектерді Кирхгоф заңдарын пайдаланып есептеу тәртібі төмендегідей: 1. Схемада токтардың бағыты еркінше тандап алынады. Әдетте ЭҚК-тің бағытымен сәйкес алынады. 2.Өнбойды жүріп өту бағыты қалауынша алынады. 3. Кирхгофтың бірінші заңы бойынша бір түйіннен басқа түйіндердің барлығы үшін теңдеулер жазылады. Егер барлық түйіндер үшін де теңдеулер жазса, онда олардың біреуі басқалармен үйлесімді болады. 4. Жетіспеген теңдеулер (теңдеулер саны белгісіз шамалардың санына тең болуы керек) Кирхгофтың екінші заңы бойынша өзара тәуелсіз өнбойлар үшін жазылады. 5. Осы құрылған теңдеулер жүйесін шешіп, белгісіз токтарды анықтайды. 6. Токтың нақты бағыты анықталады, өйткені есепті шешу кезінде кейбір ток теріс мән алуы мүмкін. Минус таңбасы токтың еркінше таңдап алынған бағытының қателегін, яғни, оның бағытының керісінше екендігін көрсетеді. Егер ЭҚК көзінде ЭҚК-тің бағыты мен токтың бағыты сәйкес келмесе, онда бұл ЭҚК энергия көзі емес, керісінше электр қабылдағыш ретінде жұмыс істеп, электр энергиясын тұтынып тұр деп есептелінеді. Бұл әдіс әмбебап және кез -келген тізбек үшін қолданылады. Бұл әдіспен есептеу кезінде алғашында тармақтардағы тоқтар, кейін барлық элементтердегі кернеулер аныкталады. Тоқтар Кирхгоф заңдарының көмегімен алынған теңдеулер арқылы табылады, себебі тізбектің әрбір тармағында өзіндік тоқөтеді, онда теңдеулер саны тізбектің тармағының санына тең болуы керек. Тармақтардың санын n арқылы белгілеу қабылданған. Бұл теңдеулердің бір бөлігі Кирхгофтың бірінші заңы бойынша, ал қалған бөлігі - Кирхгофтың екінші заңы бойынша жазылады, барлық алынған теңдеулер тәуелсіз болуы керек. Яғни, теңдеулерде бар мүшелерді ауыстыру жолымен алынған немесе бастапқы тендеулердің арасындағы арифметикалық әрекет жолымен шешілген теңдеулер болмауы керек. Теңдеулерді құру кезінде тәуелді және тәуелсіз тармақтар мен контурлар түсінігі қолданылады. Бұл түсініктерді қарастырайық. Тәуелсіз түйін деп басқа түйіндерге кірмейтін ең болмағанда бір тармақ кірмейтін түйінді айтады, егер түйіндер санын к арқылы белгілесек, тәуелсіз түйіндер саны (к-1) тең. Сызбада (сурет 8) екі түйіннен тек біреуі ғана тәуелсіз. Тәуелсіз контур деген басқа контурларға кірмейтін ең болмағанда бір тармақпен ерекшеленетін контур. Kepi жағдайда мұндай контур тәуелді деп аталады. Егер тізбектің тармақтарының саны n тең болса, онда тәуелсіз контурлар саны: [n - (к-1)]. Сызбада (сурет 8) тек үш контур, бірақ тек екі тәуелсіз контур бар, ал үшіншісі - тәуелді. Тәуелсіз контурларды өз еркінше белгілеуге болады, яғни, тәуелсіз контур ретінде бірінші есептеуде біреуін, екінші есептеуде (кайталама) бұрын тәуелді болған басқаларын таңдауға болады, есептеу нәтижелері бірдей болады. жүктеу/скачать 266,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|