Республикалық қоғамдық-саяси ақпараттық газет



Pdf көрінісі
бет22/23
Дата06.03.2017
өлшемі10,07 Mb.
#7922
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23

Құрметті оқырман!

Газетіміздің алдағы сандарында да қазақтың әдет-ғұрып ишараларын 

бөлім бөлімімен назарларыңызға ұсынатын боламыз.

Жарияланған сөздерге қатысты айтар ой, қосар пікірлеріңіз бен 

ұсыныстарыңыз болса, хабарласа жүріңіздер! 

Байланыс телефоны: 8 /727/ 3 888 062

АНЫҒЫ – ОСЫ

«Алаш айнасы» газеті ел ішінде жиі айтылып, жиі жазылса да, 

көп адам мән-мағынасын біле бермейтін кейбір сөздерге талдау 

жасайтын болады. «Анығы – осы» айдары арқылы газетіміздің әр 

санында мән-мағынасы беймәлім сөздердің түбірі неден шыққаны, 

халық арасында тез тарап кетуіне не себеп деген сұрақтарға жауап 

іздемек. Мәселен, қазіргі уақытта қазақ тілінде кірме (парсы және 

араб тілінен енген) сөздерді айтпағанда, арамызда қазақтың кейбір 

сөздерінің мағынасын түсіне бермейтін қандастарымыз баршылық. 

Сондықтан біз бүгінгі санда қазақтың салт-дәстүрі, ырым-

тыйымдарының бірқатарын тізбектеп шықпақпыз.

Сәтбаев көшесі

Абай даңғылы

Құрманғазы көшесі

Қабанбай батыр көшесі

Достық даңғылы

Луганский көшесі

Бегалин көшесі

Бегалин көшесі

«Алаш айнасы» газетiне жазылу индексi: 64259

Редакцияның мекенжайы:

Алматы қаласы, Бегалин көшесі, 148/1 А

Телефон: 8(727)388-80-60,

Факс: 8(727)388-80-61

e-mail: info@alashainasy.kz

Республика

сарайы

Коккинаки көшесі

Байтасов көшесі

«АЛАШ АЙНАСЫ»

Бегалин

көшесі, 148/ 1а

Алматтың әзілдері

Үш кәсіпкер жігіт бәстесіп тұр:

– Сен «Тойотаны» неше айда сатып ала аласың?

– Бір айда! 

– Ал сен ше?

– Үш айда…

– Ал сен?

– Екі-үш жыл қор жинап, біраз несие алған соң... 

– Неге сонша ұзақ мерзім.

– Енді, «Тойота» дегенің үлкен фирма ғой! 

***

Әйелі күйеуіне:

– Жаңадан көшіп келген көрші келіншекке қарашы. 

Күйеуі жұмысқа кетерде де, келгенде де құшақтап 

сүйіп жатады. Ал сен болсаң...

– Біреудің әйелін сүйіп, өле алмай жүр дейсің бе?..

***

Сот отырысында:

– Айыпталушы, сіз қойманың кілтін қайдан 

алдыңыз?

– Күзетші отыратын орыннан.

– Ол қайда еді?

– Ол күні күзетте өзім болатынмын.

***

Құрбы келіншектер әңгімелесіп отыр:

– «Келін» сериалы қашан және немен аяқталады?

– Оқиға әуелі неден басталып еді?..

 

 



  

 

 



БОЛАТБЕКТЕН БІР ХАБАР

Ерекше ішкиім зорлықшының 

сағын сындырады

Американың AR Wear компаниясы қыз-келіншектерді зорлықтан 

қорғайтын ішкиім жасап шығарды. Велосипедшінің шолақ шалбары 

сияқты киімді жылдам шешу мүмкін емес.

Ұлыбританияның Ноттингемшир графтығында қартайған 

қызметтік иттерге зейнетақы төленетін болды. Полицейлердің 

айтуынша, кәсібіне адал иттерге қызметінен босағаннан кейін 

де лайықты құрмет көрсетілуі керек.

The Queensland Times басы-

лымына сілтеме жасаған 

Meddaily.ru-дың хабарлауын-

ша, компания өкілдері жаңа 

өнім зорлықшының психоло-

гиясын күл-талқан етеді деп 

отыр. Киім оңайлықпен шешіл-

мейді, оның ышқыр мен санға 

бекітілетін бауы пышақпен 

кесуге келмейтін материалдан 

жасалған. Қауіптен қорғайтын 

ішкиім денеге жабысып тұра-

ды, сыртқы киімнің астынан 

байқалмайды, ыңғайлы. Өнім өндірушілер оның, әсіресе кәмелетке толмаған 

қыз балаларға аса қажет екенін ескертеді. 

Lenta.ru-дың хабарлауынша, граф-

тықтың Сайланбалы комиссары Пэдди 

Типпинг зейнетке шыққан иттерге 500 

фунт стерлинг көлемінде зейнетақы 

тағайындады. Бұл қаражат, негізінен, 

оларды ветеринарға көрсетуге жұм-

салады. Қазіргі уақытта Ноттингем-

ширде полицияға 26 төбет қызмет етіп 

жатыр. Олар есірткі мен жарылғыш 

затты іздеуге және күдіктілерді ұстауға 

үйретілген. Қызметтік иттер 6-7 жыл-

дан соң әбден қажуына байла нысты 

зейнетке шығары лады. Ноттингем шир-

де отставкадағы иттерді әлеуметтік 

жағынан қолдау үшін арнайы қор 

ашыл ған. 



meddaily.ru

 

 



  

ФОТОСУРЕТ



АЛАШ БАЛАСЫНЫҢ АЙТАРЫ

Фотоа ль бом ға  1930-2000  жылдар  ара-

лы ғында белгілі тұлға лардың порт реттерін

өт кен кезең кө ріністерін тарихта қал дырған 

Рыс қали Дүйсен ғалиев, Петр Редько, Бек-

мұханбет Тілекметов, Жүсіпбек Пайызов, 

Қайрат Мұстафин, Нұрғожа Жұбанов, Сиез 

Бәсібеков, Сайлау Пернебаев, Дендербай 

Егізов, Алашыбай Есмағанбетов, Нұрманбет 

Қизатұлы, Рахымбай Ханалы сияқты 12 ар-

да гер фотошежірешінің еңбектері топтас-

тырылды. Қазақ фотожурналистикасындағы 

тұңғыш энциклопедияны құрастыру 

«ФотоӨнер» қоғамдық бірлестігінің төрағасы 

Асылхан Әбдірайымұлының бастамасы 

болды. Жинақ ҚР Мәдениет және ақпарат 

министрлігінің мемлекеттік тапсырысы бо-

йын  ша «Өнер» баспасынан жарық көрді. 

Жаңа еңбек кеше әл-Фараби атындағы 

Қазақ ұлттық университетінің журналистика 

факультетіндегі Т.Қожакеев атындағы мәжіліс 

залында көпшілікке таныстырылды. Осы 

шарада «ФотоӨнер» қоғамдық бірлестігінің 

ресми сайты ашылғаны да жария етілді. 

Рhotooner.kz – фотография мен фотожурна-

лис тикаға арналған қазақ тіліндегі тұңғыш 

интернет-ресурс. Бұл жерден фотоөнердің 

қазіргі жай-күйімен, жаңалықтарымен, 

фото ға түсірудің техникаларымен, қызықты 

танымдық материалдармен, кәсіби шебер-

лер түсірген ерекше фотосуреттермен, мұра-

ғат деректерімен және басқа да мағлұматтар-

мен танысуға болады. 

Болатбек МҰХТАРОВ

Алматыда 

«Қазақ 

бас пасөзінің 

фотошежіре-

ші лері»  атты 

фотоэнци к  ло-

педия жарық 

көрді. Бұл 

– ұлттық 

фотосурет 

өнерінің 

бүгінгі  ше  бер -

ле рінің  аға 

буынға деген 

құрметі.

Ұлттық 

фотожурналистиканың 

тұңғыш энциклопедиясы 

жарық көрді

Иттер де зейнетақы алады

 

 

  



Қарашаның 7-сі

Туған күн иелері

Орынша Қарабалина-Қазыбаева (1932) – педагог, ардагер 

ұстаз, Қазақстанның еңбек сіңірген мұғалімі, бірнеше көркем және 

публицистикалық кітаптардың авторы;

Рәтбек қажы Нысанбайұлы (1940) – шығыстанушы, құрметті мүфти;

Еділ Ерғожин (1941) – химия ғылымының докторы, профессор, 

академик;



Рахат Нұрпейіс (1946) – КСРО спорт шебері, халықаралық 

дәрежедегі төреші; 



Сауытбек Абдрахманов (1951) – «Егемен Қазақстан» 

республикалық газеті АҚ президенті, жазушы;



Жанат Жарасов (1951) – ҚР Парламент Мәжілісінің депутаты, 

генерал-майор;



Владимир Жұмақанов (1955) – ҰҚК төрағасының бірінші 

орынбасары, генерал-лейтенант;



Мейрамбек Таймерденов (1958) – Алматы қалалық сотының 

төрағасы;



Мұқаш Ескендіров (1960) – «Қазфосфат» ЖШС бас директоры;

Аманжол Оңғарбаев (1968) – «Сыр-Медиа» ЖШС-нің Бас 

директоры, филология ғылымының кандидаты;



Ләззат Ибрагимова (1972) – «Даму» кәсіпкерлікті қолдау қорының 

басқарма төрайымы;



Мейрамбек Бесбаев (1976) – белгілі әнші, продюсер;

Ерлан Жүніс (1984) – ақын;

Дархан Бейсенбекұлы (1984) – «Алаш айнасы» газеті Бас 

редакторының орынбасары, жазушы.



Мерейлі күндеріңіз мерекеге ұласып, 

мәртебелеріңіз арта берсін!

«Алаш айнасы»

Белгілі есімнің белгісіз сыры

ОРЫНША – тек қазаққа ғана тән есім. Қазақтар бір-бірімен кездесе қалғанда 

«барлығы орынша ма?» деп қал сұрасады. Мұның астарында «бәрі жақсы ма, 

бала-шаға, ел-жұрт, мал-жан аман ба?» деген мағына жатса керек.  Мағынасы 

жағынан келіңкіремесе де «орынша» сөзі парсы тілінде де қолданылады. Атап 

айтқанда, ол тілде бұл сөз «жарқын», «анық» және «айқын» деген мағынаға ие. 

Ел ішінде сирек кездесетін есім.



07,35

10,02

17,37

Газетіміздің  №194 (1105)  санында жарияланған сканвордтың жауабы

КӨЛДЕНЕҢІНЕН: Денатурат. Ли. Жосық. Жар. Ымыра. «Күй». Тін. Кит. Кісе. Үгіт. Рейн. Апан. Муза. Ене. Ес. Үрей. Шарт. 

ТІГІНЕН: Немо. Үрімпар. Сый. Пайым. Керней. Қыли. Бур. Түймеш. Жат. Гну. Сала. Іні. Зер. Тиран. Траст. 

 Күн күркіреп, нөсер жауын жауып, 

найзағай жарқылдаса – үйдің іргесі от пен 

аласталады. Адамдар «бисмилла, бис-

мил ла!» деп, иман келтіреді. Қазақ ұғы-

мын да найзағай – Алланың жын-шай танға 

атқан оғы. Үй іргесін отпен алас тау дың мәні 

– Құдай тағала далада ғы жын- шайтанды 

атқылағанда, олар қашып келіп үйдің 

іргесіне тығылмасын дегені. Сондықтан 

оларды отпен қоркы тып қуу керек. Іргені 

отпен аластамаса үйге жасын түсуі 

ықтимал. Адамдардың сәл пәледен 

шошып, зәре-құттары қал майды.

 Жайшылықта мініс атының жал-

құйрығы күзелмейді. Себебі ат иесі өлсе 

– оның мініс аты тұлданып, жал-құйры-

ғы күзеледі, қаралы күйге келтіріледі. 

Сондықтан жайшылықтағы мініс ат 

сондай күйде көрінбесін дегені.

 Ауылдан атқа мініп аттанғанда ар-

ты нан ит ере шықса, қуалап зорлықпен 

кері қайтармайды. Өйткені ит иесіне 

опадар. Мүмкін, жолы болар деп, жақ-

сылыққа жориды.

 Қазақ қыз баланы қорламайды. 

«Қыздың қабағында құт бар. Қыз қаба-

ғы күрен тартса – ел жұтқа шалдығады. 

Қыздың қабағы күлімдесе – құт қонады. 

Қызды жылатқанның қырсығы қырық 

есекке жүк болады» – деп ырымдап, қыз 

баланы адамның бақытына балайды.

 Адамның алақаны қышыса – ақша 

ұстайды, табаны қышыса – жол жүреді.

 Адам түшкірсе, «жәрікімалла» дейді.

 Мойын құяңның салдарынан қары-

сып қалғанда, кербез кісінің сыртынан 

сәлем жасаса, жазылады.

 Қолынан іс келмейтін адам бір ша руа 

жасаса, жерден шөп алып сындыра ды.

 Тамақ ішіп отырған адамның ыды-

сына шыбын, көбелек т.б. жәндік түсіп 

кетсе, оның несібесі көп болады.

 Жаяу аттылы немесе көлікпен келе 

жатқан адам жығылатын болса, тұрған-

нан кейін оны сол жерде «ұшық-ұшық» 

деп ұшықтайды.

 Адам құлағы шуылдағанда жанын-

дағы кісі қай құлағы екенін дәл тапса, 

оны біреудің мақтағаны, ал таба алмаса, 

жамандағаны болып шығады.

 Бетті басуға болмайды. Қайғы-қа сі-

реттен қажыған адам ғана бетін баса ды.

 Қолды тарақтауға, артқа қусырып 

жүруге болмайды. Бұл – қолы байланған 

тұтқынды еске салатын жаман ырым.

 Тізені құшақтамайды. Бұл –«Ұрпақ-

сыз қалдым», «қу тіземнен басқа құ шақ тар 

қалмады» деген жаман ырымды білдіреді.

 Жуған қолды сілкісе, ырыс несібе 

кетеді.

 Адамға қарап қолды шошайту 



әдеп сіздік  болып  саналады.

 Саусақты,  қолды, орынсыз ауызға 

салуға болмайды, бұл да – әдепсіздік 

белгісі.


 Екі қолды төбеге қойып отыруға 

болмайды. Басына қайғы-қасірет түскен 

адам ғана төбесіне қолын қойып отыра-

ды.


 Мықыныңды таянба. Бұл қай ғы-

қасірет шақырады деген жаман ырым-

ды білдіреді.

 Есікті керме. Үйге ешкім кірме сін 

деген белгісі.

Құрастырған Айтқазы МАЙЛЫБАЙ

СКАНВОРД


Тамыздық

Фидель


Кастро

...


Брюс...

Он алты 


қыздың бірі

Көкқұтан 

тұқымдас 

түн құсы


Шіркеу 

қызметкері

Айып

Чехиядағы 



өзен

«Отелло», 

кейіпкер

Бағдад


Нота

Ит, бұғы 

жегетін 

шана


Болар-

болмас    

самал

Қамыстың 



басындағы 

үлпілдек 

ұлпа

...


Брик

(Маяковский)

Мойынға 

орайтын 


сәндік 

орамал


Шыңғысхан-

ның заңдары

Өңір,

өлке


Сөз табы

Израиль 


автоматы

Залым


Болған

жағдай


Сауап жазы-

латын кітап

Тибеттегі 

дінбасы


Депозиттік 

қолхат


Темір

жіп


Мейрам

Қиналған 

адамға елдің 

беретін 


көмегі

Жыр


Жалпы 

жылқы 


атауы

Саха


Құдайы

7

Қ

араша 2013



1

2

3



4

5

6



 

8

9



10

11

12



13

14

15



16

17

18



19

20

21



22

23

24



25

26

27



28

29

30



Жм

Сн

Жк



Дс

Сс

Ср



Бс

Жм

Сн



Жк

Дс

Сс



Ср

Бс

Жм



Сн

Жк

Дс



Сс

Ср

Бс



Жм

Сн

Жк



Дс

Сс

Ср



Бс

Жм

Сн



Ауа райы

+10+12

о

 

+4+6

о

+10+12

о

 

 +2+4

о

 +14+16

о

 

+3+5

о

 +13+15

о

 

+6+8

о

 

+5+7



о

 

-6-8

о

 

+3+5



о

-5-7

о

+10+12

о

 

  -8-10

о

+12+14

о

 

-3-5

о

+14+16

о

 

 +0+2

о

+2+4

о

 

-5-7

о

+4+6

о

 

-7-9

о

 

+2+4

о

 

 -8-10

о

+7+9

О

 

0-2

О

  

+10+12

о

 

-3-5

о

  

+3+5

о

 

-1-3

о

   


 +1+3

о

 

  -8-10

о

  

+7+9

О

 

0-2

О

  

+3+5

о

 

-5-7

о

barbariki.ru

 

 



  

№195 (1106) 



7.11.2013 жыл,

,

 

бейсенбіі



www.alashainasy.kz

y

e-mail: info@alashainasy.kz

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ

К

езекшi  


р

ед

ак



то

р

 ––



 Қа

р

л



ыға

ыға


ш Сш

АЙЛА


УБ

АЕВ


Респу

б

ликалық

қ

оғам

д

ы

қ

-саяси 

ақпа

р

аттық газет

БаБ

с 

р

едакто

р

  – Се

рi

к 

А

ЖА

НБНБ

ОЛ

АТ 

МұМ

ратқали ДҮЙСЕНБАЕВ

 

БаБ


с ред

а

к



тордың 

б

iрiншi ор



ынын

баб


са

р

ы



ДаД

р

хан БЕЙСЕНБЕКҰЛЫ 

БаБ


с 

ре

да



к

тор


дың 

ор

ын



б

ас

а



ры

ы

Айд



ын ҚАБ

А

 – ж



а

уа

п



ап

тыты


ха

тш

ы



Та

л

ға



т 

КIРШIБ


А

ЕВ

  



жа

уапты х



а

тшыны


ң о

о

рынры



б

ас

ар



ы

Нұр


лы

б

ай ИТЕКБ



А

В 

ЕВ 



те



х

ед



ак

то

р



К

үләш НАҚЫП

О

ВА

 



аға



 к

орре


кт

ор

, т



е

л.: 


388388

-80

-7

6

зе

Га



зе

т 20т 20


08 ж

0

ылдың 17 қар



а

шасынд


а

 ҚР Мәдение

т

жәнжән


е ақе 

пар


а

т 

мини



ини

стрл


iгiнде тiрк

е

лiп, 



б

ұқар


а

лық ақпар

а

т құр


ал

ын еын 


сепк

е

 қою 



ра

ту

ра



лы №лы №

9650-Г  к

уәлiгi 

б

ерiлг



ен

.

Ре



д

а

да



кция

кц

 авт



орлар мақаласы мен ж

арнама м


азмұ

мұ

нына



ны

 жа


уа

п 

берм



рм

ейдi


ей

.

то



Авт

о

рларрл



 қо

лж

аз



б

асы өңде


лмейдi және к

ерi қай


ры

та

р



ы

лмайлм


ды.

ле

Көле



мi е

мi

кi к



омпь

ют

е



р

лiк бе


тт

ен (14 к


е

гль) ас


а

тын


ма

т

ма



териа

лд

ар



 

б

қабы



лд

анб


а

йды.


ла

«Ала


ш айш 

насынд


а»

жа

р



ияланған ма

териа


лд

ар

ен



мен

су

р



с

ет

те



рдi

 

шi



көш

рiп рiп 


немесе өңдеп 

б

ас



у үшiн ред

акцияның ж

ба

азб


а

ша рша 


ұқс

а

ты



ын

алын


ып,

ып

га



зе

тк

е сiлт



еме ж

а

салуы мiнде



ттi.

Құрылт

айшайш

ысы және мен

шiкшiк

иеие

сi 

– «

ТОЛ

ҒАУ

» Ж

ШС

Директор – 

А

лександр 

Ф

илимоно

вич

ч

АН

АН

А

лма



ты  қаласы «Дә

уiр» РПБК ЖШС 

Қ

алд


аяқов көшесi, 17

-үй.


 Т

ел.: 


8

(7

2

7) 

2

7

12

3-12

-04,

-04,

 2

7

3

-1

2

-54

Тапсырыс – №17

95

А

ст



ана  қаласы «

А

ст



ана-

П

олиг



р

аф

ия»,



Бр

ус

иловский көшесi, 87-



үй.

Те

л.: 



8

(717

2) 3

7-05

7-05

-59

Тапсы


р

ыс – №1803

Бағасы  к

е

лiсiмд



i

Таралым

ы –

1

1

00

00

0

0

 дан

а

Газе


т сейсен

б

i, сәрсен



б

i, 


бе

ейсен


б

i, 


жұмажұма

, се, се


н

б

i күндерi шы



ғ

«Ал


аш

 айн


айн

асы


» г

аз

ет



iнн

е ж


аз

ы

лу



 

лу

 ин



д

ин

д



ек

сi

: 6



4

2

59



Ре

д

ак



ц

ияны


ң

 мек


енж

ай

ы: 



А

лмат


ы

 қ

аласы



,0

5

00



551,

 Б

е



л

га

лин



 

ин

 кө



ш

ес

і, 1



4

8/



А

e-m


ai

l: 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет