– Қазірде «шикізат саласына не-

                

www.alashainasy.kz

7

e-mail: info@alashainasy.kz

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ

№157 (1068) 

11.09.2013 жыл, 

сәрсенбі

 

Ең бай автошабандоздар

Шәміл Серіков те Мәскеу олимпиадасының чемпионы

ДОДА

1980 жылғы Мәскеу Олимпиадасында қазақтан шыққан тұңғыш чемпион деп Жақсылық 

Үшкемпіровті айтып жатады. Дәл сол Мәскеу Олимпиадасына жеңіске жеткен тағы бір қазақ 

балуаны Шәміл Серіковті неге қоса атамайды?

Саламат ТӨКЕБАЕВ, Қарағанды

 Сіздің айтып отырған пікіріңіз негізі орынды. Бұл 

жерде екі балуан да жеңіс тұғырының ең жо ғар ғы 

сатысына көтерілгенімен, Жақсылық Үш кем піровтің 

салмағы Шәмілге қарағанда жеңіл бол ды. Сон дықтан 

да алтынды бірінші болып ием денген – Үш кем піров. 

Яғни 1980 жылы Мәс кеу де өткен жазғы Олим пиада 

ойындарында  қа зақ тан  шыққан  ал  ғаш қы  чемпион 

деп Жақсылық аға мызды ай та мыз. 

Жақсылық Үшкемпіров – грек-рим күресінен 48 

келіге дейінгі салмақ дәрежесінде белдескен бал-

уан. 1980 жылғы Мәскеу Олимпиадасының және 

1981 жылы Осло қаласында өткен әлем бірін ші лі-

гі нің  чемпионы.

Шәміл Серіков – грек-рим күресі бойынша 57 

ке ліге дейінгі салмақ дәрежесінде күрескен. Қата-

ры 

нан екі әлем біріншілігінде жеңіске жеткен 

(1978, 1979 жылдары). Сондай-ақ Бухаресте өт-

кен Еу ропа чемпионаты мен Мәскеу Олимпиада-

сын 

 

да же 

ңіс тұғырының ең жоғарғы сатысына 

көтерілген.

– Кертистікі дұрыс емес. Адамға жаман 

әсер етеді. Маған ұнамады. Мұны Кертистің 

бе тіне тікелей айттым, – деп бастады Гена 

әң  гімесін. — Әлбетте, ол бәрін түсініп, ме-

нен ұзақ кешірім сұрады. Мұның бар лығы 

биз нес екенін түсіндіргісі келіп, осы арқылы 

өз атын әмбеге танытудың ғана жолын із-

дес тіріп жүргенін айтты. Осылайша, тарихта 

қал ғысы келеді екен. Елдің көз алдында 

жүр гісі келетінін, мұның барлығы шоу-биз-

нестің бір бөлігі екенін жеткізгісі келді. Бұл 

да ақша табудың бір көзі осы екенін айтып 

ақталды.

– Кейбір жекпе-жектердің алдында 

бокс шылар бір-бірін тұқыртып, намы-

сына тиетін сөздер айтып, тіпті бетте-

ріне түкіріп жатады. Жалпы, кәсіпқой 

бокс тағы мұндай құбылыстарға көз-

қарасыңыз қалай? 

– Мен мұның барлығы дұрыс емес деп 

ой лаймын. Дегенмен біздің жағдайымыз 

бас қаша. Бұл жерде Стивенс маған пси хо-

логиялық қысым көрсету үшін әлеуметтік 

же лілерді пайдаланды. Бірақ жүзбе-жүз 

кө ріскенде ол маған үлкен құрмет көрсетіп, 

бә рін түсіндіруге тырысты. Кездесуіміз еш-

қан дай да ерегісуге жеткен жоқ. Бәрі де 

жақ сы өтті. Кертистің маған деген құрметін 

сон да көрдім. Егер ерегіске жеткенде онда 

жек пе-жек те болмас еді.

– Ақпарат құралдары сіздің чем-

пион дық атағыңызды Алматы немесе 

Ас тана қаласында қорғау туралы жос-

пар лап жүргеніңізді жарыса жазып жа-

тыр. Бұл тұрғыда қандай жұмыстар 

атқарылуда?

– Көптеген жанкүйерлерімнің қалауы 

бұл. Мен де соны күтіп жүрмін. Дегенмен 

бұ ған әлі ертерек шығар. Уақыты жеткенде 

кө рерміз. Әлбетте, дәл қазір менің жұ-

мыстарым өте қарбалас, түшкіруге уақытым 

жоқ демеймін, бірақ әзірге Қазақстанның 

абы ройын шетелде асқақтатып жүргенім 

ВЕЛОСПОР

Т

«Жаназамды» шығарғаны үшін 

Стивенс менен көп кешірім сұрады

дұ рыс болар. Жалпы, Қазақстанда мұндай 

елеу лі оқиғаларды белгілі бір мейрам күн-

деріне орайластырғысы келіп жатады. 

Алай да бұл кезде менің қолым бос бола 

бер мейтіні тағы бар. Дегенмен келесі жылы 

уақыт тауып, бір жекпе-жекті Қазақстанда 

өткізсем деген ойым бар.

– Гена, жалпы, қалай ойлайсыз, осы 

сіз дің жеңістеріңіздің, сәтті карьераңыз-

дың құпиясы неде?

– Өзім туралы айтқым келмейді. Бірақ, 

әй теуір, өзіме өте сенімдімін. Ал жалпы, 

бокс деген кез келген адам айналысып, же-

ңіске жете беретін спорт түрі емес. Анығын 

айт қанда, спортта екінің бірінің жолы бола 

бер мейді. Бәрі де тәрбиеге, қоршаған ор-

таңа байланысты. Кішкентайымнан алғыр 

спорт шылардың арасында өсіп, бәріміз де 

чем пион болуға ұмтылдық. Олардың ара-

сында боксшылар да, балуандар да, жеңіл 

атлеттер де болды. Бәріміз де әлемдік дең-

гейдегі спортшылар болуға тырысып, өз 

өмі рімізді қолымызға алдық. Міне, сол ат-

мос фера, сол орта мені осындай дәрежеге 

жет кізіп, мінезімді қалыптастырды. Сондай-

ақ жақсылыққа ұмтылдырып, адамдыққа 

тәр биелеген ата-анама, үлкен ағама ал-

ғысым шексіз.

– Геннадий, сіздің кәсібіңіз туралы 

қа зақстандық жанкүйерлердің әлі де 

біл мейтін тұстары бар ма?

– Біріншіден, мына нәрсені ұғынып алу 

қа жет. Кәсіпқой бокстың әуесқой бокстан 

айыр машылығы өте зор. Әуесқой бокста 

биік деңгейге жеткен ТМД елдерінің көп-

теген өкілдерінің пікірлерін ақпарат құ рал-

дары арқылы оқып отырамын. Олардың 

бәрі де өздерін керемет сарапшы, керемет 

ма ман санайды. Қазір бокста өзін маман 

са нау сәнге айналған секілді. Бірақ кәсіп қой 

бокстың мүлдем бөлек бағыт екенін тү сініп 

алу керек қой. Ресейде де, Қа зақ станда да 

кәсіп 

қой бокс деген жоқ. Бізде, тіпті 

кәсіпқой бокс деген ұғым да жоқ. Оны ай-

тасыз, Еуропаның өзінде де кәсіпқой бокс-

тың бағыттары Англия мен Гер ма ния да ғана 

аз-кем болса да дамыған. Шын туайтына 

келгенде кәсіпқой бокс деген – өте қатал 

шоу-бизнес. Бұл жерде мәселе ақ ша табуда. 

Мұнда қорқыныш дегенің екін 

ші рөлде 

қалады. Бәрі де әділ жекпе-жек жайлы 

емес, сол жекпе-жектен ақша та бу жағын 

ойлайды. Әйтеуір, неғұрлым мо 

лырақ 

СӘТІ ТҮСКЕН СҰХБАТ

Әзиз ЖҰМАДІЛ

«Алматы турына» 2 миллион евро жұмсалмақ

Жалпы, қазақ жерінде әлемдік деңгей-

дегі веложарыс өткізу туралы бастамалар 

осы ған дейінгі жылдары-ақ қолға алына 

бас таған-ды. Алайда жоспардың жүзеге 

аса  тыны үстіміздегі жылдың ақпан айында 

ғана белгілі болды. Сол кезде Қазақстанға 

ресми іссапармен келген Халықаралық 

велосипедшілер одағының (UCI) прези-

ден ті Пэт Маккуэйд отандық велоспорт 

бас шы ларымен, сондай-ақ Алматы қала-

сының әкімі Ахметжан Есімовпен кездес-

кен болатын. Екі тараптың келісімсөз де-

рінен ке 

йін қазан айының 6-сында 

оңтүс тік  аста на мызда  әлемдік  деңгейдегі 

вело жа рыс тың  өтетіні  нақты  белгілі 

болды. Міне, көз ді ашып-жұмғанша қазан 

да жақындап қал ды. Енді ұйымдасты ру-

шы лардың  да йын дықтары  қалай?  Елі міз-

де тұңғыш рет өтетін велобәйгені абы рой-

мен өткізе ала мыз ба? Осы сұрақтарға 

жауап іздейтін уақыт та таяды.

Бүгінде жарыстың бюджеті, жүлде қо-

ры, жеңімпаздың қанша сыйақысы, жал-

пы, осы доданы ұйымдастыруға кететін 

шығын ның мөлшері анықталып, бекітіліп 

қойып ты. Халықаралық велосипедшілер 

ода 

ғы 

ның техникалық кеңесшісі Джек 

Ват сон ның  мә лімдеуінше,  «Алматы  туры-

ның» же ңім пазы 15 мың евроға ие бола-

ды екен. 

15 мың евро деген аз ақша емес. Көп-

те ген велошабандоздар жарыстың жүл де 

қорына қызығып, Алматыға келуге ниет-

те рін білдіріп жатыр. Сондай-ақ бұл жа-

рыста үздік жиырмалыққа енген спорт-

шылар да ақ шалай сыйақыға ие бо лады. 

Одан бө лек, турнирдің үздік принтері де 

анық та лып, ол да сыйақысыз қалмайды, 

– деді Джек Ватсон.

Енді турнирдің маршрутымен танысты-

рып өтейік. «Алматы турының» ресми сай-

тында көрсетілген мәліметке сүйенсек, 

ве  лошабандоздар жарысты оңтүстік аста-

намыздың Достық даңғылы мен Тәттімбет 

кө шесінің қиылысынан бастайды. Содан 

Әл-Фараби даңғылы арқылы батысқа қа-

рай бет алып, Президент саябағына жет-

кен де кері айналады. Сөйтіп, шығысқа 

қа рай зуылдап, Әл-Фараби арқылы Тал-

ғар тас жолына дейін жетеді де, кері бұ-

ры лады.  Нәтижесінде  аталмыш  мар шрут ты 

алты рет айналып шыққан соң вело ша бан-

доздарды бастапқы жерде мә ре сызығы 

күтеді. Бір айналым – 31 ша қы рым, жалпы 

ұзақтық – 186 шақырым.

«Алматы турын» телеарналар арқылы 

шетелдік жанкүйерлер де тамашалай ала-

ды деп күтілуде. Нақты айтар болсақ, «Ев-

ро 

спорт» телеарнасы жарыстың соңғы 

саға тында тікелей эфирге шықпақ. Көр се-

тілімді Сергей Курдюков комментаторлық 

етеді. Ал Алматы тұрғындары жарысты Әл-

Фараби даңғылының бойынан тікелей та-

ма шалай  алады.

Жанкүйерлерге арнап 5-6 жерді ар-

найы белгіледік. Ол жерлерде жарысты 

та машалау үшін көрермендерге барлық 

жағ дай жасалған, – деді бұл тұрғыда Ал-

ма ты қаласы денешынықтыру және спорт 

бас  қармасының  басшысы  Хайырболат 

Хайдаров.

Жарысқа қатысуға барлығы 20 ко ман-

да өтініш білдіріпті. Олардың үшеуі әлемдік 

деңгейдегі кәсіпқой командалар болса, 

11-і – құрлықтық клубтар. Сонымен қатар 

ұлттық құрамалар да бар. Ал Қазақстанның 

намысын «Алматы турында» бірден үш 

команда қорғайды. Атап айтар болсақ, 

Continental Team Astana, Vino 4-ever және 

Қазақстан құрамасы. 

Бұл турнирде Қазақстан құрамасының 

намысын ең үздік шабандоздарымыз қор-

ғайды. Барлық мықтыларымыз жарыс 

жо лы на шықпақ, – деп атап өтті веложа-

рыстың директоры Александр Антышев. 

Сонымен, 6 қазанда өтетін «Алматы 

турының» жалпы жүлде қоры 39 мың ев-

ро ны құрайтын болады. Турнир таңертең 

сағат 10:00-де басталып, күндізгі 14:00-

де мәресіне жетеді деп күтілуде. Ұйым-

дас  тыруға кететін барлық шығын 2 мил-

лион евроны құрамақ.

Пэт МАККУЭЙД, 

Халықаралық велосипедшілер 

қауымдастығының президенті:

– UCI-дің Қазақстанмен де жақсы 

қа рым-қатынас орната бастағанына 

қуа 

ныштымын. Алғашқы жылдары 

бұл бір күндік жарыс болмақ. Егер тар-

тым  дылығы артып, танымал болып 

жат са, көп күндікке созылады. Бола-

шақ та  әлем дегі  ең  ірі  вело жа рыс тар-

дың бі ріне айналуы ғажап емес. Жал-

пы, Қа 

зақ 

станда мұндай ірі 

ве  лотурнир әлі бол ған емес. Ал 2015 

жы лы UCI әлем дік веложарыстардың 

күн тізбесін қайта қа растырып, тү зе-

тулер енгізуді жос пар лап отыр. Егер 

сол кезде Қазақстан тарапы қызы ғу-

шылық танытып, күн 

тіз 

бе жасауда 

бел сенділік танытса, онда ірі жа рыс-

тардың бірі қазақ жерінде де өтетін 

бо лады.

Қазанның 6-сы күні Алма-

ты да тұңғыш рет әлемдік 

дең гейдегі веложарыс өтеді. 

Қа шықтығы 186 шақырымды 

құ райтын бұл жарыстың 

жүлде қоры 39 мың евроны 

құрап, 20 команда қатысады. 

Ал «Алматы турын» ұйым-

дас тыруға кететін шығын 2 

мил лион евроны құрайды деп 

жоспарлануда.

Кәсіпқой бокстан WBA 

тұ жырымының орта сал-

мақ дәрежесіндегі әлем чем-

пио ны Геннадий Головкин 

экс клюзивті сұхбат беріп, 

ал дағы жоспарларымен бө-

лісті. Сондай-ақ Қазақстан 

же рінде жекпе-жек кешін 

өт  кізу туралы ойын жеткізіп, 

ке зекті қарсыласы Кертис 

жүктеу/скачать 8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: