Республикасында
жүктеу/скачать 1,49 Mb. Pdf көрінісі
|
20130214-03
| R
) 41,5тг; орташа квадраттық ауытқу ( ) 9,5тг; құбылу коэффициенті (V) 16,8%, демек жеке айлардағы бағаның тренд бойынша есептелген теңестірілген баға айналасында құбылуы орта есеппен алғанда 9,5 теңгені немесе 16,8%-ды құрайды. Баға деңгейінің құбылуына маусымдық ауытқулар ғана емес, экономикадағы инфляциялық үрдістер де әсер етуі мүмкін. Жүргізілген есептеулер бойынша ҚР бойынша 1л сүттің орташа бөлшек сауда бағасының динамикасы келесідей сызықтық теңдеумен сипатталады: ij у =36,137+0,672 ij t , демек 2004-2008 жылдар аралығында сүт бағасы орта есеппен ай сайын 0,672 теңгеге жоғарылап отырған. Сонымен қатар, 2009 жылы баға деңгейінің алдыңғы жылдармен салыстырғанда жоғары қарқынмен өсуі байқалады. Сол себепті 2009 жылғы нақты деңгей мен сызықтық теңдеу арқылы теңестірілген деңгей арасындағы айырмашылық басқа жылдарға қарағанда айқын. Құбылыстардың өзгерісіне құбылыстың даму тенденциясы да әсер етуіне байланысты, динамика қатарын маусымдылықты ескере отырып талдауда динамика қатарын үш құрамдас бөлікке: трендке, маусымдық құбылулар есебінен болған ауытқу мен кездейсоқ ауытқуға бөле отырып талдау қажет. Қазақстан Республикасы бойынша 2004-2009 жылдардағы 1л сүт бағасының 72 нақты деңгейінің орташадан ауытқуында тренд үлесі 60,8%, маусымдық құбылулардың үлесі 31,6% болса, жалпы ауытқуға кездейсоқ факторлардың әсері үлкен емес. Демек, сүт өндірісінің маусымдылығы сүт нарығындағы бағаның динамикалық ерекшеліктерін анықтайтын негізгі фактордың бірі болып санала алады. Сонымен, тәуекел жағдайында шешім қабылдау барысында кәсіпорынның максималды табыс алуға деген ынтасы ғана емес, сонымен қатар оған қол жеткізудің кепілдендірілген деңгейі де ескерілуі тиіс. Сол себепті жоспарлы шешімдердің тиімділігін бағалаудың ең ұтымды критерийі болып – кепілдендірілген максималды күтілетін табыс санала алады. жүктеу/скачать 1,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|