Республики казахстан қазақстан республикасы денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі



Pdf көрінісі
бет60/140
Дата17.04.2022
өлшемі1,31 Mb.
#31240
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   140
      Гуморалдық  басқару  үдерісі  -  организмнің  сұйық  ортасында  болатын 
және  оның  физиологиялық  белсенділігін  өзгеріске  келтіретін  химиялық 
заттар  әсері  қарастырылады.  Ақпаратты  беру  көзі  химиялық  заттар  – 
утилизондар,  зат  алмасу  өнімдері  (көмірқышқыл  газы,  глюкоза,  май 
қышқылдары), информондар,  ішкі сөлініс бездерінің гормондары, жергілікті 
немесе тіндік гормондар. 
      Жүйкелік  үдеріспен  басқару  -  физиологиялық  әрекеттердің  өзгерістері 
жүйке  талшықтарындағы  қозу  потенциалын  тудырып,  одан  әрі  қарай 
ақпаратты өткізу жүйке жүйесінің бөлімдерімен орындалады. 
      Жүйкелік реттеудің ерекшеліктері: 
1) эволюциялық дамуда кешірек пайда болған үдеріс; 
2) жедел реттеуді қамтамасыз етеді; 
3) әсер ететін нақты (дәл) орны бар; 
4) реттеу үнемді (экономды) тәсілмен жасалады; 
5) ақпаратты өткізу өте жоғары сенімділікте (надежность) жүреді. 
      Организмде  жүйкелік  және  гуморалдық  механизмдер  нейрогуморалдық 
басқарудың  біртұтас  жүйесі  ретінде  жұмыс  атқарады.  Бұл  реттеудің 
біріктірілген  түрі,  мұнда  бір  мезгілде  бір-бірімен  тығыз  байланыстағы  және 
бірін-бірі қолдайтын басқарудың екі механизмі пайдаланылады. 
      Жүйке жүйесі нейрондар немесе жүйке жасушаларының қауымдастығы. 
      Орналасымы бойынша ажыратылады: 
1) орталық бөлімі – бас миы мен жұлын; 
2)  шеткергі  (перифериялық)  –  бас  миы  мен  жұлынның  жүйкелік 
жасушаларының өсінділері. 
     Әрекеттік ерекшеліктіері бойынша ажыратылады: 
1) денелік (соматикалық) бөлімі – қозғалыс белсенділігін реттейді; 


2)  вегетативтік  бөлімі  –  ішкі  ағзалар,  ішкі  сөлініс  бездері,  тамырлар, 
бұлшықеттің трофикалық нервтенуі және т.б. қызметтерді реттейді; 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   140




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет