Рылыс академиясы


Сҥрек кӛгі мен қабығын пайдалану



Pdf көрінісі
бет25/149
Дата03.11.2022
өлшемі7,3 Mb.
#47271
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   149
Сҥрек кӛгі мен қабығын пайдалану. Сүрек кӛгіне қабықтың, сүректің, 
сүректелмеген бұтанақтардың, түйіндердің, дәндердің және т.б. регламент-
телген қоспасымен жапырақтар кіреді. МемСТ 21769 сәйкес қылқан жапырақты 
ағаш тұқымдастарының кӛктері орманды кесу кезінде дайындалатын 
қылқанмен жіңішке бұтақтардан тұрады. Тірі торларда, әсіресе жапырақтарда
кӛптеген биологиялық белсенді заттар кездеседі: дәрумендер, лорофилла, 
каротин, ферменттер, микроэлементтер, фитонцидтер және т.б., ол ӛсімдіктер 
үшін ғана емес, сондай-ақ жануарлар үшін де қажетті болып саналады. 
Сондықтан жануарлардың қоректік үлесіне дәрумендік қоспа ретінде 
ұсақталған бұтанақ жемін, қылқанды дәрумен ұнтағын (МемСТ 13797) 
пайдаланады. Жануарлардағы ауруларды емдеу үшін қылқанды хлорофилді-
каротинді пастаны қолданады; оны адамдардағы тері аурулары мен күйіктер 


47 
үшін пайдалануға болады. Сүрек кӛгінен, сонымен қатар, медицинада, 
парфюмерияда, азықтық ӛндірісте қолданылатын эфир майы мен басқа да 
ӛнімдер алынады. 
Осыған дейін айтылып кеткендей, қабық одан шырынды заттарды ағызып 
алу үшін, азықтық ұнтақты дайындау, ірі азықтарды, азықтық жартылай 
фабрикаттарды (кӛктерек қабығынан) дайындау кезінде қолданылады. Қабықты 
құрамында аммоний және фосфоры бар қоспалармен компостирлеу арқылы 
оны құнды тыңайтқышқа айналдыруға болады. Қабықты құрылыс 
материалдары, негізінен, жылуоқшаулағыш, плиталық материалдарын алу 
үшін, ал ӛңдеу мүмкін болмаған кезде – жанармай ретінде қолдануға болады. 
 
Бақылау сҧрақтары 
 
1. Сүрек қандай негізгі химиялық элементтерден тұрады? 
2. Сүрек құрамына қандай негізгі органикалық элементтер кіреді? 
3. Целлюлозаны алу жолдарын атаңыз. 
4. Сүрек гидролизі дегеніміз не? 
5. Сүрек пиролизі кезінде қандай негізгі ӛнімдер алынады? 
6. Сүрек жанармай ретінде қандай кӛрсеткіштермен сипатталады? 
7. Сығып алынған шырын дегеніміз не және сағыздан қандай ӛнімдер 
алынады? 
8. Тинниндер дегеніміз не және оларды сүрек шикізатынан қалай ӛндіреді? 
9. Сүрек кӛгінің қолданылатын салаларын атаңыз. 
10. Ағаш қабығын қалай пайдаланады? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   149




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет