«риторика»
жүктеу/скачать 0,78 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұмыс бағдарламасы авторының мекенжайы
- Пәні
- «ТҰРАН» УНИВЕРСИТЕТІ МЕКЕМЕСІ
- ТИПТІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ РИТОРИКА
- Пәнді оқытудың міндеттері
- Пәннің қызметі мен маңызы
- ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРУ БЛОГЫНДАҒЫ РИТОРИКА ПӘНІНІҢ МАҚСАТЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ Курстың мақсаты
- 6. ПӘННІҢ ОҚЫТУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТТЕРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУІ Негізгі әдебиеттер
- РИТОРИКА ПӘНІ БОЙЫНША САБАҚ ТҮРЛЕРІ МЕН САҒАТТАРЫ I кезеңдегі оқу жоспары
| «ТҰРАН» УНИВЕРСИТЕТІ МЕКЕМЕСІ
БЕКІТЕМІН Тұран университеті мекемесі ОӘК проректоры ___________ А.А.Арупов «____»________ 2012 ж.
«ЖУРНАЛИСТИКА ЖӘНЕ АУДАРМА ІСІ» КАФЕДРАСЫ « РИТОРИКА» пәні бойынша Пәннің оқу-әдістемелік кешені (ПОӘК)
Жұмыс бағдарламасы авторының мекенжайы: Тұран университеті «Журналистика және аударма ісі» кафедрасы Оқытушы (автор) туралы мағлұмат: ф.ғ.к. Г.Б.Көбденова Пәні: шешендік өнер Мамандығы: 5В050400 - журналистика
Оқыту технологиясы: кредиттік Оқыту түрі: күндізгі Бөлімі: қазақ Студенттердің білімін бағалау жүйесі: рейтингілік
Алматы, 2012
Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе Мазмұны
беті
1.
Пәннің жұмыс оқу бағдарламасы 3 2.
Силлабус 18 3.
Пән бойынша тапсырмалардың орындалуы мен өткізілуі туралы кесте (СӨЖ графигі) 43
4.
Пәннің оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз етілу картасы 45
5.
Дәрістік кешен (контент) 47
6.
Тест 116
7.
Пәнді оқытуда қолданылатын әдістемелік ұсыныстар 161
Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе
«ТҰРАН» УНИВЕРСИТЕТІ МЕКЕМЕСІ
БЕКІТЕМІН Тұран университеті мекемесі ОӘК проректоры ___________ А.А.Арупов «____»________ 2012 ж.
« РИТОРИКА»
пәні бойынша
Мамандығы: : 5В050400– журналистика Оқыту түрі: күндізгі Кредит: 2 Курс: 2 Семестр: 3 Практикалық:15 Аралық бақылау саны: 2 СОӨЖ: 15 СӨЖ :45 Емтихан :2 семестр Сағат саны : 90
Алматы, 2012 Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе
ПОӘК сұхбат өнері курсының типтік бағдарламасының негізінде құрылған. Типтік бағдарламаның авторлары: ф.ғд, профессор А.Б. Салқынбай, ф.ғ.к., аға оқытушы С.М. Иманқұлова.
ПОӘК құрастырушы: ф.ғ.к. Г.Б.Көбденова Жұмыс бағдарламасы «Журналистика және аударма ісі» кафедрасы мәжілісінде талқыланған «__» ____________ 2012 ж. Хаттама № ____
«Журналистика және аударма ісі» кафедрасының меңгерушісі
Торпакова
«ТҰРАН» УНИВЕРСИТЕТІ ОӘК ҰСЫНҒАН
Хаттама № __«__» ____________ 2012ж.
Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе Қазақстан Республикасының Ғылым және Білім министрлігі Типтік оқу бағдарламасынан көшірме
Типтік оқу бағдарламасы «Жоғары білім беру. Негізгі ережелер» 5.04.019-2008 ҚР МЖМБС-на сәйкес әзірленген. ТҮСІНІК ХАТ Тәуелсіз Қазақ елінің соңғы он жылдағы қарқынды даму үрдісі мен әлеуметтік жағдайы шетелдермен халықаралық байланысының нығаюы, әлемдік қауымдастықтағы беделінің нығаюы, әлемдік стандарттарға сәйкес келетін, бәсекеге қабілетті жоғары білімді сапалы мамандарды даярлаудың қажеттігін туғызып отыр. Мамандардың бәсекеге қабілеттілігінің негізгі көрсеткіштерінің бірі – олардың мемлекеттік тілді толық меңгеруі мен оны тәжірибе жүзінде қолдана алуы. Ұсынылып отырған типтік оқу бағдарламасы ЖОО-дағы қазақ тілінің қолданыс аясын барынша кеңейтіп, мелекеттік тіл ретінде өмірлік қажеттілікке айналдыру мақсатында білім беру жүйесінде жасалып жатқан реформаларды басшылыққа алып, бүгінгі күннің талаптарына толық жауап беруді нысан етіп отыр. Осы ретте жоғары оқу орындарына арналған типтік бағдарламада студенттердің бойында мелекеттік сана мен отансүйгіш сезімін нығайту, қазақ елінің рухани-мәдени жетістіктерін насихаттауға ықпал ету арқылы қоғамда қазақ тілін білушілердің артықшылықтарын орнықтыру тетіктерін жетілдіру көзделеді. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ 1.1 Пән туралы мәлімет Кредиттер саны: 2 Пәннің өткізілетін орны: Тұран университеті «журналистика және аударма ісі» кафедрасы Сабақ кестесіне сәйкес сабақтың өткізілетін уақыты: 1.2 Пререквизиттері: «Шешендік өнер» пәні, негізінен, студенттердің тарих, философия, қазақ әдебиетінің тарихы, тіл мәдениеті мен психология пәндерінен меңгерген білімдеріне сүйенеді. Осы пәндерден алған білімдерін жеке нысанға бағдарлай отырып, шешендіктану ғылымының өзіндік ерекшеліктерін, тіл нормаларының талабына сай сөйлеу, сөз қолдану мәдениетінің тиімді жолдарын меңгертіп, студенттерге шешендік өнер ғылымының қыр-сырын үйрену көзделеді. 1.3 Посреквизиттері: «Шешендік өнер» пәнін меңгеру арқылы студенттерде әдемі, сенімді сөйлей білу қабілеті, шешеннің сөз таңдау, сөз тіркестерін әдемі, әуезді, әсерлі құру, бейнелегіш- суреттегіш құралдарды шебер қолдану дағдылары қалыптасады, шешендіктану ілімінің басты теорияларын біліп шығады. Осы теориялық білімдерін қазіргі қазақ тілі, қазіргі қазақ әдебиеті, стилистика сынды курстарда ұштап, қызметте іске асырып, өз білімдерін жетілдіру арқылы ұстаздық шеберлікті арттыра түседі
Пәннің қысқаша сипаттамасы: Қоғам өмірінде тілдің, тіл мәдениетінде шешендік өнердің алатын орны,атқаратын қызметі ерекше. Шешендік сөз- халық даналығы, ақыл-ойдың қоймасы,әдеби тілдің бастауы. Дәстүрлі шешендік сөз нұсқаларын оқып, үйренумен бірге, шешендік өнер ғылымының сыр-сипатын, ерекше заңдылықтарын жастар да игеріп білуі қажет. Жоспар бойынша 8 және 15 аптаға аралық және қорытынды бақылау қарастырылып, сессияда тест түрінде емтихан тапсырылады.
Шешендік өнерді жоғары оку орындарында оқытудың мақсаты - талғампаз халқымыздың әлеуметтік, әдеби-эстетикалык қажетін әлденеше ғасырлар бойы өтеп келген халық даналығының үлгілі нұсқаларын оқып-үйрету, шешендік өнердің сырын ашқызу, Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе
табиғатын таныту, халық алдындағы өтеген қызметін білгізу, сондай-ак шешендікке қойылатын талаптарды меңгерту, оларды практикалық іс-дағдысында қолдануға үйрету. Пәнді оқытудың міндеттері:
Шешендік өнердің ғылымның жеке саласы ретінде қалыптасуын, зерттелу жайын, зерттеу нысанын меңгерту. Шешендік өнердің ғылым пәні әрі өнер саласы ретіндегі ерекшеліктерін ескере отырып, оны оқытудың негізгі принциптерін, әдіс-тәсілдерін, түрлі амалдары мен жолдарын игерту;
«Шешендік өнер» пәні – қазақ тілі мен әдебиеті пәндерінің болашақ мұғалімдері үшін аса маңызды пәндердің бірі. Қазақ тілі Қазақстан Республикасында мемлекеттік мәртебе алып, қазақ тілінің қоғамдық қызметі бұрын болып көрмеген дәрежеде ұлғайған шақта шешендік сөздің әлеуметтік мәнін ұғындыру қажеттігі туындап отырғаны мәлім. Осы қажеттілік шешен сөз, шешендік өнер дегеніміз не, шешендікке қойылатын талаптар қандай, шешендікке үйренудің қайнар көзінде, қазіргі жастарды шешендікке қалай баулуға болады деген мәселелер төңірегінде ойланып, шешендік өнер жайында айтылған еңбектерді жинақтап, оларды талдап, студенттерге егжей-тегжейлі меңгертуді мақсат етеді. Сөйтіп, болашақ мұғалімдерді сөз өнері амалдарымен қаруландырып, оларды тәжірибелік мақсаттарда қолдану дағдыларын ұштайды.
Студент аталған пәнді игергенде білуге тиіс: 1 . Шешендік өнердің тарихын, зерттелуін;
2. Шешен сөйлеу техникасын, этикасын;
3. Тіл мәдениетін, сөйлеу мәдениетін;
4. Сөз таңдау, тілдік құралдарды орынды қолдана білуді;
5. Шаршы топты меңгеру, алқамен қарым-қатынас орната білу
жолдарын; ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ БОЙЫНША ЖАЛПЫ МӘЛІМЕТТЕР
Кесте 1 № О қу бағ
да рлам
асы
бойы нша
сем ест рлер
сан ы
Кре дит
сан
ы
Сағ ат сан
ы
Д әр іст
ер
Зер тх ан алы ққ сабақ
тар
Се мина рл ық ,пра кт ик алы қ сабақ
тар
СӨЖ
СОӨЖ Бақылау түрі А Б1
А Б2
Қо рыт
ын д ы 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12
1 семестр 1 45 -
90 30
15 ауызша
жазбаша ауызша
жазбаша
тест 2 семестр 1 45 -
90 30
15 ауызша
жазбаша ауызша
жазбаша тест
Барлығы: 2 90 - - 180 60 30
ауызша жазбаша
ауызша жазбаша
тест
ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРУ БЛОГЫНДАҒЫ РИТОРИКА ПӘНІНІҢ МАҚСАТЫ МЕН МІНДЕТТЕРІ Курстың мақсаты – қазақ тілін меңгерудің әрбір деңгейіндегі негізгі міндеттерді сөйлеу түрлеріндегі модельдер арқылы мен қатысым түрлері арқылы жүзеге асыру. B1- негізгі жеткілікті және B2 – негізгі стандартты деңгейлердің дескрипторлары: 1.
Тілдік жүйе мен оның амалдарын мәдени-танымдық қатысымдық әркеттер арқылы меңгерту; Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе
2.
Дайын күйіндегі сөйлесім мен қатысымды төмендегідей әркеттер арқылы жүзеге асыру: -
өнер мен мәдениет (театр, фильм, кітап, музыка және т.б.) мәселелеріне байланысты өтілген тақырыптарды баяндау, мақұлдау, алған мәліметтерге өз көзқарасын білдіру, дәлелдеу; -
белгілі бір тақырыпты (әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени сала) талқылауға өз қабылдауы бойынша баға беру; -
(нақты, өзіне таныс жағдаяттарға дайындықсыз араласып, әңгімені қолдау, қажет жағдайда қайта сұрау, өз көңіл-күйін білдіру (өкіну, мұғаю, қызығушылық таныту немесе танытпау).
-
Мәліметтерді беруге дайындығы мен қабілеттілігі, әңгімелесушіге жеткізе алуы; қызығушылық танытуы, мәліметтерді сұрау, қайталап сұрау, кеңес беру, нұсқау беру; нандыру, байқампаздық таныту; көңілі
толуын-толмауын, қызғушылығын, немқұрайлылығын білдіру. 3.1.
Сұхбат кезінде әріптесінің әңгімесіне көңіл аудару; қызығушылық таныту. 3.2. Монолог түрінде: -
әлеуметтік-тұрмыстық, әлеуметтік-мәдени және кәсіби оқу саласында жағдаяттарды немесе оқиғаларды рет-ретімен өз көзқарасы бойынша сипаттау; -
білдіру; -
берілген тақырып бойынша алдын ала дайындалған, аса күрделі емес баяндама жасау.
3.3. Жазбаша түрде: -
Қарапайым өзара байланысты мәтіндерді: -
Тақырыптар мен таұырыпшалар аясындағы нақты жағдайларды немесе таныс заттар/объектілерді сипаттау; -
-
күнделікті өмірдегі фактіге құрылған мәліметтер мен оны түсіндіруге қажетті әркеттерге қысқаша баяндама жасау. 3.4. Тыңдалым дағдыларын түсінуі керек: -
кәсіби өмірден алынған қарапайым хабармаларды; -
өтілген тақырыптағы әңгімені анық айыра білуді; -
әңгімелесушінің сөзін аңдай алу; -
дыбысталуы нақты жүйеленген радио және телебағдарламалардағы мәліметтерді; -
радиодан берілген жаңалықтардың негізгі хабары мен таныс тақырыптағы қарапайым баяу берілген мәтіндерді (интервью, қысқа дәрістер, репортаждар); 3.5. Оқылым дағдылары: -
электронды және қағаз түріндегі мәтіндерді қарап, қажетті мәліметті ала білу: -
күнделікті материалдардан (хат, қысқа ресми құжаттар) қажетті ақпараттарды табу және түсіну; -
-
газет материялындағы таныс тақырып бойынша негізгі ережелерді көрсете білу; -
қызығушылық танытқан тақырыбы бойынша қарапайым мәтіндегі нақты ақпараттарды оқу және түсіну; -
буклет, католог, даңғыл, ас мәзіріндегі, кестедегі қажетті мәліметтерді оқи алу және оны қолдану білу. -
4. ТІЛ ҮЙРЕНУШІНІҢ ДЕҢГЕЙІН АНЫҚТАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ B1 – негізгі жеткілікті деңгей 1.
Елтану тақырыбына байланысты мәтіндерді оқып, ондағы негізгі ойды түсіну; Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе
2.
Өз пікірін, ойын дұрыс жеткізе білу, оң немесе теріс жауап бере алуы; 3.
Өзі жайлы, отбасы, оқу орны жайлы әңгімелеп, ойын дұрыс айта білу; 4.
Елінің тарихы, табиғаты, өзінің қызығушылығы туралы әңгімелеп айтуы;
ЕТІЛУІ
1. Адамбаев Б. Шешендік өнер. Алматы, 1999. 2. Адамов Е. Выдающиеся ораторы древнего мира и средних веков. М., 1961. 3. Апресян Г.З. Ораторские искусство. М.,1972. 4. Аристотель. 06 искусстве поэзии. М., 1957. 5. Негимов С. Шешендік өнер. А.,1997. 6. Қосымова Г. Қазақ шешендік өнерінің негіздері, А, 2003 7. Қыдыршаев А. Шешендіктану, Орал, 2005 8. Адамбаев Б. Қазақтың шешендік өнері. А. Ғылым, 1984
Қосымша әдебиеттер:
1. Аль-Фараби Логические трактаты. Алма-Ата, 1975.
2. Адамбаев Б. Халық даналығы. Алматы, 1976.
3. Әміров Р. Ауызекі сөйлеу тілінің синтаксистік ерекшеліктері. А.,1977.
4. Балақаев М. Қазақ тілінің мәдениеті. А.,1971.
5. Балақаев М. Қазақ әдеби тілі және оның нормалары. А.,1984. 6.
Бейсенов Қ Қазақ топырағында қалыптасқан ғақлиятты ой кешу
үрдістері А. Ғылым, 1994
7. Есхожин І. Шешендік шиырлары. А, 1993.
8. Жазушы және сөз мәдениеті. А.,1983.
9. Жолдасбеков М. Асыл арналар. А.,1990.
10. Қабдолов 3. Сөз өнері. А.,1982.
11. Сөз атасы. А.,1987.
12. Сөз өнері. А., 1978.
13. Уәлиев Н. Сөз мәдениеті. А„1984.
14. Андреев В.Н. Деловая риторика. Киев, 1993.
15. Әуезов М.О. Әдебиет тарихы. А., 1999.
16. Байтұрсынұлы А. Әдебиет танытқыш. Шығармалары. А., 1989. 17.
Билер сөзі. А., 1992. 18.
Безменова Н.А. Очерки по теории и истории риторики. М.,1991. 19.
Гиздатов Г.Г. Судебная риторика. А., 1995. 20.
Ел аузынан, А.,1985. 21.
Ертедегі әдебиет нұсқалары. А.,1967. 22.
Қазақ әдеби тілінің ауызша түрі. А.,1987. 23.
Қазақтың би-шешендері. А.,1987. 24.
Кабуснама. А.,1992. 25.
Кирсанова А.В. Образность в речи лектора. Искусство лектора. Сб.вып.
М.,1973. 26.
Мағауин М. Қобыз сарыны. А.,1985. 27.
Марғұлан Ә. Ежелгі жыр, аңыздар. А.,1985. 28.
Мәметова Ә. Шешендік сөздер.//Қазақ Әдебиетінің тарихы. І-том. А., 1948. 29. Мастера красноречия. М.,1991. 30. Михневич А.Е. Лекторское мастерство. Минск, 1975. 31. Ножин Е.А. Основы ораторского икусства. М.,1981. 32. Лувсандзан. Алтын шежіре. А.,1998. 33. Об ораторском искусстве. М.,1958.
34. Цицерон. Три трактата об ораторском искусстве. М., 1972 35. Сейфуллин С. Қазақ әдебиеті. Билер сөздері. А, 1965 Ф УТ 703-05-12. Учебно-методический комплекс дисциплины. СМК УТ. Издание второе
36. Б. Шаханова Шешендік сөздердің жанрлық ерекшеліктері А. 1995 37.
38.
Н. Төреқұлұлы Қазақтың 100 би-шешені А. 1995 РИТОРИКА ПӘНІ БОЙЫНША САБАҚ ТҮРЛЕРІ МЕН САҒАТТАРЫ I кезеңдегі оқу жоспары
1- кесте Пәннің тақырыптық жоспары
№ Тақырыптың аты Сағаттар Дәріс Тәжірибе СӨЖ СОӨЖ барлығы
1 Шешендік өнер жайында түсінік, Шешендіктану ғылымы жайында 1 1 2 1
2 Шешендік өнер тарихынан. Шешендік өнердің Грецияда тууы мен дамуы 1 1 2 1
3 Шешендік өнердің Рим мемлекетінде дамуы. 1 1
1
4 Европадағы шешендіктанудың дамуы. 1 1 2 1
5 Ресейдегі шешендік өнер. 1 1
1
6 Қазақ шешендіктану ғылымының дамуы. 1 1 2 1
7 Ежелгі түркі шешендігі. Көне туркі шешендігі 1 1 2 1
8 Орта ғасырлық түркі шешендігі 1 1
1
9 Билер шешендігі Ақын-жыраулар шешендігі. Қазіргі шешендік, оның түрлері 1 1
1
10 Шешен сөйлеудің логикасы. Шешен сөйлеу мәдениеті. 1 1
1
11 Шешен мен аудиторияның арақатынасы.. Шешеннің этикасы. Шешеннің сөйлеу техникасы 1 1 2 1
12 Шешендік сөзге қойылатын негізгі талаптар. Қазіргі шешендік сөздердің топтастырылуы 1 1 2 1
13 Көпшілік алдында сөйлеуге дайындалу.Көпшілік алдында сөйленетін сөздің құрылымы 1 1 2 1
14 Шешендік сөздің сапалық белгілері. Шешендік сөздердегі көркемдік құралдары. 1 1 2 1
15 Шешендік өнер және мәнерлеп оқу. Мәнерлеп оқудың негізгі белгілері.Дауысты тәрбиелеудің талаптары 1 1
1
Барлық сағат 15
15 45
15 90
жүктеу/скачать 0,78 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|