Роман Алматы «Раритет»



Pdf көрінісі
бет297/310
Дата29.09.2023
өлшемі8 Mb.
#111327
1   ...   293   294   295   296   297   298   299   300   ...   310
B ip aK
естерщде болсын, бул Сибан жорыгы болады.
Жорык болады гой, эйтеу1р!
— Болганда кандай! Улкен жорык болады.
Жорык улкен болуга бет алды. Сибан жорыгына бес 
болыс Керейден катынаспаганы калмайды. К,ожыкка 6opi 
де KeKTi, 6opi де еш. Адам керек, ат керек, ас керек. Со- 
нын 6epiHin салмагы Сибанга тусетш болды. Байдалы осы- 
ны ескертш едг Сибан оган 03ip екен.
— 1стерще береке 
6 e p c i H ,
еркектер. Eceнeйдiн малы 
Керей — Уактын амандыгы сиякты 
осындай ак жолга
шашылса, аруагы маган pei^iMec, — дeдi Улпан.
К,ожыкты эрк1м ез кара басынын керген жоб1р-жапа- 
сына карай уры-кары, жол тонагыш, кашшер зулым 
дейтш. Мунын 6opi де дурыс едк К,ожык адам канына 
талай шомылган хайуан. К,ырда казакты, Торгай, Мокра- 
сыбай калаларында орысты бауыздаганда eKi колынын 
Gipeyi Aip етпеген адам. EciK-Tepe3eci жабык Yйлepдi ерте-
-
210
-


генде шмрмлдап шыккан жас баланын даусынан iniMip- 
кенбеген хайуан. Осы кезде де колы канданбай отыратын 
кун1 жок. Кожык жайлаган жерден 6ip адам аман оте ал­
майды, тоналып етедь Сонымен 6ipre К °жык казак хан- 
дыгынан ум1ткер хан тукымдарынын бэрш щ суйенши e/ii. 
Ол1 узЫ п болмаган умггпн саркындысы осы К°жыкка 
байланысты болатын.
Ол отыз жылдан астам уакыг етсе де, Кенесары жаса- 
гынан калган колды таратпай устап отыр. Олардыц оздерг 
картайса да, канмен ауызданган балалары ж т т болып кал­
ды. Зэу-сайтан 6ipey хан болгысы Kenin селт етш шыга 
келсе, Кожык онын даяр турган карулы жасагы.
Орыс о к
1
Мдер\ де Кожыктын устшен тускен арыз
приговорларга кулак аспай келедь Арыз, приговор берген 
болыс-билердщ устшен Кожык та арыз бередь Казак ара- 
сында карсы даулар кеп. Кожык та сондай керегар 
даукеспн, 
6ipi. 
Кожык ез алдына 
6 ip
болыс ел болуды сура- 
нып жур. Бес жуз уйм1з депть Тексере келгенде, онысы 
жалган болып шыкты. Уш жузден аса еркеп бары дурыс, 
ауыл саны жиырма торт-ак- Уры екеш де рас. Казактын 
кай бишщ колы таза? Кай болысынын устшен кунде 
6 ip
арыз туспей отырады? Арыз, приговорларга сене берсен, 
казактын барлык болыс-билерш 
6 ip
жылдан кейш тугел 
турмеге алып отыру керек. Тепнде, казак 
6 ip in 6ipi 
жа- 
мандауга келгенде сонша шебер, сонша ракымсыз, сонша 
жалакор, оз тамырына 
03i 
балта шауып, оз жапырагын 
©3i 
жулады да отырады. 
T y n K i 
ойлары осыган келш т1релетш 
орыс ок1мдер1 Кожыкты кудаламай келедЕ
Бул жолы Керей — Уактын болыс-билер! улкен уйым- 
шылдык корсета. Кагаздарын у к ш поштамен Омбы
Кызылжарга женелтп де, ездер! болыс басы жуз елу 
ж тттен жасак жинап алып, жорыкка тез аттанып 
KeTTi. 
Колбасылары да ор рудан едг. Шагалак — Бокан батыр, 
Таузар — Кешебеден, Мустапа, Ocin — Сибаннан, КУ“ 
нияз — Балта, Керейден Кушжбай батыр. Жорык басын- 
да Байдалы, Кузембай сиякты болыс-билер, Mycipen сияк- 
ты беделд) ел адамдары.
Жорык салмагын Улпан да ауырлаган жок. Сибан 
ж ттгерш е алпыс ат бердЕ Тусше карамай, санамай бердЕ 
Кырык ту биеш жорык жолына шыгарды. Bipeyi кайтпа- 
са, сурауы жок деп бердЕ
-
211
-


Еалдщ солтустык 
6 e T i 
жалгасы узшмейтш калын ор­
ман, каз-уйрек мындап уялайтын камысты, айдынды 
колдер. Осы куш солтустык-шыгыс 
C i G i p r e
барып уялай­
тын каз, уйрек, акку, тырна, жылкышы, таукуд1рет куста- 
ры ол кезде Батые 
C i 6 i p
келдершен аспай уялай беретш. 
Жалгыз караша каз гана алыстап кету mi едь Жорыкшылар 
сол келдерд1 сагалап, сол ормандардын 
i u i i M e H
к е л т , 
К,ожыктын тобырына тан алдында 
T H i c i n
ед1, уйкыда жат­
кан тобыр елеул1 карсылык корсете алмады, онай кол 
кусырды. К,ожыктын ауылдарына тус-тусынан келш ти- 
ген Керей — Уак колы ор ауылды белек-белек басып алды.
Сонша атакты кашшер атанган К,ожыктын e3i устал- 
ганда, есте калганы мынау-ак:
«Ак орда» атанган улкен кшз уши Мустапа кырык 
ж ш тм ен коршап алды да, айкай салды:
— Аш eciriuai, шык уйден!
Мылтык атылды. Bip ат ушып тустг
— Иттщ гана баласы, жан керек болса, шык уйден!
Мылтык тагы атылды. Bip ж т т атынан кулап тусть
— К,апта! Шанырагын ортасына 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   293   294   295   296   297   298   299   300   ...   310




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет