РТК(дот)-304 сп тобының студенті Жанибекова Алтын
Тапсырма 5. Коммутация жүйесінің басқару құрылғысы. УУ және ДШ және К жүйелер
Үзіліссіз басқару және жанама басқару жүйелерін оқып үйрену.
Сұрақтар:
1. Цифрлық теледидар технологиясының ерекшелігі.
2. Цифрлық теледидар трактының сұлбасы.
Цифрлық хабар тарату – сигнал беру жылдамдығы жоғары жаңа буын телевизиясы. Ол көптеген мүмкіндіктер мен қызметтерді ұсынады: көп арналар, сурет пен дыбыстың үздік сапасы, электрондық пошта, мультимедиялық қосымшалар, радио, батырманы бір басу арқылы экранға шығатын электрондық хабарлар бағдарламасы, субтитр тілін таңдау және басқа да көптеген жаңашылдықтар. Цифрлық сигнал кедергіге төзімді және көрермендерге, тіпті ең алыс елді мекендерге өзінің бастапқы түрінде, бөтен шу мен бұрмаланусыз жетеді.
ЦЭТВ-ға көшу телевизиядағы жаңа бағытқа жол ашты. Ол іс жүзінде кейінгі ұрпақтың ұялы байланысымен тығыз байланысты, телевизия бағдарламаларын бөлме ішінде де, жүріп бара жатқан көлік ішінде де, мобильді құрылғыларға да қабылдауды қамтамасыз етеді. Сондай-ақ цифрландыру шағын елді мекендердің тұрғындарына да аналогты пішімдегі 2-3 телеарнаның орнына, цифрлық 15 телеарнаны қабылдауға мүмкіндік береді. Сонымен бірге, оларды таратуға кететін электр энергиясының шығынын едәуір азайтады.
Қазақстандықтар отандық телеарналарды цифрлық сапада және ай сайынғы төлемсіз көре алады. Олардың саны облыс орталықтары мен Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалаларында 30-ға жуық, ал өңірлердің елді мекендерінде 15-тен кем емес. Телеарналар екі тілде – орыс және қазақ тілдерінде ұсынылады.
Қазіргі уақытта алты трансляциялау бағдарламасынан және алты радио бағдарламадан Ұлттық спутниктік теле- радио радиохабар тарату желісінің 200- ден астам спутниктік хостері таратылады. Сонымен қатар, спутниктік хабар тарату жүйесі спутниктің іргелес аумағында орналасқан Қазақстандағы елшіліктер мен өкілдіктерді қамтамасыз етеді. Балтық елдері (Вильнюс), Ресей (Мәскеу), Қырғызстан (Бішкек), Өзбекстан (Ташкент), Түрікменстан (Ашхабад) және көптеген басқа елдердегі өкілдіктер.
Қазақстандағы эфирге шыққаннан кейін Кателко ақылы спутниктік телевизиялық қызметті дамытуға кірісті.
Өз жұмысын кеңейту және заманауи әлемдік технологияларды зерделеу үшін спутниктік көп арналы теледидарды тікелей тарату Katelko Plus жобасын іске асыруға кірісті. Бұл жоба Intelsat-904 спутнигінің маңында кез-келген нүктеде сандық форматта 30-ға жуық өзіңіздің және ғаламдық арналарыңызды алуға мүмкіндік береді. Арна қабылдау - бұл Motorola компаниясы жасап шығарған қарапайым сандық қабылдағыш және жекелеген спутниктік таратушы құрылғылардан диаметрі 0,6 м. Жүйе әр пайдаланушыға өзінің бағдарламалық пакетін құруға және қосымша арналармен дерекқорды толықтыруға мүмкіндік береді.
Мемлекеттік каналдардың тарату сызбасы 1 суретте көрсетілген.
Cурет 1 – Мемлекеттік телерадио программалардың трансляциялау сызбасы
Мемлекеттік теле- және радиобағдарламалардың мынадай эфирлік комбинациясы мыналарды қамтиды:
1) оптикалық модулятор оптикалық байланыс үшін оптикалық сигналдарға аудио және бейне сигналдарын түрлендіреді;
2) оптикалық демодулятор оптикалық сигналды аналогтық аудио және бейне сигналдарына түрлендіреді. «Потер» оптикалық құрылғылар өндірушісі (Мәскеу қ.);
3) күшейткіш - бейне түзету («Sigma Electronics»);
4) күшейткіш - түзету аудио жүйесі («Сигма Электроникасы»);
5) SECAM-PAL декодері (үшінші тарап құрылғысы PAL жүйесінде жұмыс істейтін болғандықтан);
6) «Motorola», бейне және аудио сигналдарды сандық сигналдарға түрлендіретін Formatconverter (ADC);
7) Digital Encoder («Motorola») - сандық сигналды PPR сигналына (70 МГц) түрлендіреді;
8) Конвертерді күшейту (Comsat RSI шығысы) - шығыс сигналын Kuдиапазонына (~ 14 ГГц) түрлендіреді;
9) «Varian» күшейткіш күшейткіші - HPA-700W;
10) таратушы қабылдағыш.
Мемлекеттік теле- және радиобағдарламалардың хабар тарату схемасының ерекшелігі, сигнал көзі - сандық студиялар емес, сандық және аналогтық қабылдағыш. Олардың арқасында әртүрлі спутниктердің бағдарламалары (Express6A, Yamal-100 және т.б.) бір MPEG-2 форматында қабылданады және қайта жіберіледі, содан кейін пайдаланушы 11-12 ГГц жолағында жұмыс істейтін құрылғы арқылы қабылданады.
2 суретте көп арналы сандық телевизия таратқыштың таратқышының блок-схемасы көрсетілген, ол мыналарға негізделген:
1) Қолдану көздері - спутниктік қабылдағыштар (30 дана), «Humax», «Drake», «Prosat», «Philips»;
2) Аудио және видео күшейткіш - түзеткіштер, 30 дюйм, Сигма электроникасы;
3) Формат Конвертері (ADC, «Motorola»);
4) Digital Encoder («Motorola»);
5) түрлендіргішті күшейту («Comsat RSI»);
6) «Varian HPA-700W» қуат күшейткіштері;
7) таратушы қабылдағыш.
1) таратушы тарату қабылдау құрылғысының.
Cурет 2–Тікелей хабар таратудың көпарналы цифрлық теледидар қондырғысының тарату бөлігінің құрылымдық схемасы
3-сурет төмендегі бөлімдерден тұратын бөлек қабылдау құрылғысының блоктық схемасын көрсетеді:
1) спикерді қабылдау (радиатор, поляризатор, түрлендіргіш);
2) қабылдағыштың қабылдаушысы;
3) «MotorolaDSR-406» делдалдығы;
4) теледидар.
Cурет 3 – Жеке қабылдау қондырғының құрылымдық схемасы
Құрылғы ғимарат ішіндегі шатырға, балконға орналастырылған таратқыш диаметрі 0,6-дан 2,0 м-ге дейінгі офсеттік қабылдағышты қамтиды. Бірақ көлеңке жоқ (ағаштар, ғимараттар және т.б.). Спутниктік сигнал қабылдағышпен қабылданады және поляризация (тік, көлденең және дөңгелек) сигналының шығуын қамтамасыз ететін поляризаторға жіберіледі. Содан кейін сигнал күшейткішті және 0,7 - 2,15 ГГц бірінші аралыққа айналуды қамтамасыз ететін түрлендіргішке енеді. Алғашқы түрлендірілгеннен кейін, қабылданған сигнал қабылдағышқа (қабылдағышқа) өтеді, ол әдетте теледидардың жанында орналасқан. Сигналды күшейту, оның екінші конвергенциясы, арна таңдау, демодуляция, таспа мен аудио сигналдарды тарату және бір стандартты теледидарды бірнеше арнаға беру. Кернеу жылу алмастырғыштан RF қабылдағышына берілуі керек.
Достарыңызбен бөлісу: |