С. Б. Балшыкеев
жүктеу/скачать 1,13 Mb. Pdf көрінісі
|
| VII
Дүниежүзілік собор да (787 ж.) иконаны қҧрметтейтіндердің жақтастары жеңіске жетті. Содан бастап, православиялық және жартылай католиктік шіркеулер ӛз әрекеттерінің әдет-ғҧрпын иконаларға табынумен байланыстырды. Сол шақта шығыс және батыс шіркеулері арасындағы шиеленіс одан әрі ӛрши тҥсті. Жоғарыда аталып кеткендей, Шығыста шіркеу мемлекетке толық тәуелді болды, император бір мезгілде рухани билеуші болып табылды. Батыста жағдай басқаша болды: Рим папасы бір мезгілде Батыс Еуропаның рухани және саяси билеушісі болды. Сонымен, христиан дінінің бӛлінуінің соңғы кезеңіне алып келген жолы қандай? Біріншіден, оның ішінде ең маңыздысы болып Рим және Константинополь арасындағы кҥрес, нақтырақ айтқанда, биліктің монополизациясы ҥшін кҥресі болды. Екіншіден, Шығыста философиялық- қҧдайға қҧлшылық ету мәселелеріне, ал Батыста – саяси, басқару мәселелеріне басты назар аударылды. Ҥшіншіден, Шығыс шіркеуі жалпыға ортақ целибаттан бас тартты, оларды тек монахтар ҥшін сақтады, ал Батыста барлық діни қызметкерлер некесіздік діни антын қабылдауға міндетті болды. Тӛртіншіден, Шығыста грек тіліне баса назар аударды, ал Батыста – латын тілі басым болды. Бесіншіден, Батыс ӛзін епископтық кафедраларға сайлауды міндеттеген, ал Шығыс бҧл шараны ішкі жағдай деп санады. Алтыншыдан, Шығыс пен Батыс мәдениеттерінің айырмашылығы қҧдайға қҧлшылық ету механизмдеріне ӛзгеріс енгізбей тҧрмады. Келіспеушіліктер салдарынан туындаған соңғы шегі 1054 жылдың 16 шілдесінде жҥргізілді, онда Рим папасы Лев Х ӛз елшілеріне қарғыс айтып, патриарх Константинопольскийді шіркеуден қудалады. Патриарх Михаил Керуларий де папаның әрекеттері сияқты жауап қайтарды. Сол кезден бастап христиан дінінің Шығыс тармағы православиелік (ортодоксальді), ал Батыс тармағы – католиктік (әлемдік) деп атала бастады. Ӛзара бӛлінісулер, қарғыстар жүктеу/скачать 1,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|