С. Б. Оразова Г. Ж. Уəлиханова «биотехнология негіздері: Өсімдіктер биотехнологиясы»
жүктеу/скачать 2,87 Mb. Pdf көрінісі
|
|
3-сурет. Жасушалар өсуінің S-тəрізді қисық сызық Өсіру графигін (қисығын) жасау үшін жасушаларды санау кү- нара жүргізіледі. Суспензиялардың тығыздығы (саны) əр 2-3 ап- тада 20 есе артып отырады. Суспензиядағы жасушалардың санын анықтауды Фукс-Розентальдың немесе Горяевтің арнайы санау камерасында жүргізеді. Санауға алынған суспензия көлеміндеге жасушалар саны 1000-нан кем болмағаны дұрыс. Егер суспензияда жеке жасушалармен салыстырғанда оның агрегатты фракциясы 32 Тұрашева С.К., Оразова С.Б., Уəлиханова Г.Ж. көп болса, онда жасушаларды санау біршама қиындайды. Сондық- тан, агрегатты жасушаларды ажырату үшін суспензияның 1 көле- міне хром оксидінің 8%-тік ерітіндісінің 2 көлемін қосады да, қоспаны 70 0 С-ға дейін қыздырып 2-15 минут ұстайды. Ол суыған соң, агрегатты бұзу үшін, суспензияны шайқайды. Агрегаттың же- ке жасушаларға дейін ыдырауы үшін ортаға суспензия көлемінің ¼ бөлігіндей пектиназа қосады. Суспензияның тығыздығын биомасса көлемінің суспензияның жалпы көлеміне қатынасы бойынша есептеуге болады. Ол үшін жасушалардың орташа көлемін өлшеп, суспензияның 1 мл көлеміндегі жасушалардың санын анықтайды. Суспензияның тығыздығын (санын) төмендегі формула бойынша есептейді: 2 , 3 1000 n М X мұнда Х – жасушалар саны, М – камерадағы жасушалардың орта- ша саны, n – сұйылту дəрежесі, 3.2 – дезагрегация коэффициенті Суспензиялармен жұмыс істеу барысында жасушалардың тір- шілік ету қабілеттілігіне көңіл бөлу керек. Жасушалардың тіршілік ету қабілеттілігін оның цитоплазмасының қозғалысы, жасуша мембранасы арқылы бояу заттарының өту дəрежесі, ферменттердің белсенділігі бойынша анықтайды. Нативті бояулардың ішінде ме- тилен көгі (0,1%-тік метил көгінің ерітіндісі) жасушаларды өлтір- мейді жəне жасуша қабықшасы арқылы цитоплазмаға өтпейді. Егер жасушалардың 70%-ы көк түске боялмаса, суспензия тірші- лікке қабілетті деп есептелінеді. Суспензиядағы жасушалардың 50%-ы боялса, агрегат тіршілікке қабілетсіз болып табылады. Сус- пензиялардың тіршілікке қабілеттілігінің сандық мəнін анықтау үшін жасушалардың метаболизміне қатысушы заттар қолданы- лады: жасушада флуоресцеиндиацетат (ФДА) эстеразалардың əсерінен флуоресцеинге ыдырайды, ал соңғы зат тірі жасушаларда флуоресценсия құбылысын тудырады. Эстеразаның белсенділігін спектрофотометрдің көмегімен анықтайды. Жасушаларды тетразо- Өсімдіктер биотехнологиясы бойынша теориялық мəліметтер 33 лий тұздарымен өңдеу арқылы ондағы тыныс алу белсенділігін анықтауға мүмкіндік береді. Сұйық ортада жасушаларды əртүрлі тəсілдердің көмегімен өсіреді. Мысалы, жасушаларды қорландырып мерзімді өсіреді. Яғни жасушалар суспензиясын жабық ыдыста бастапқы құйылған қоректік ортасы жаңартылмай өсіреді, немесе жасушаларды жүктеу/скачать 2,87 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|