Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж.
365
Информатика бойынша жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығына т`уелді сараланған
тапсырмалар қиындығы іс-`рекетті меңгеру деңгейімен анықталады.
Информатика бойынша жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығына т`уелді сараланған
тапсырмалар күрделілігі ондағы маңызды операциялардың санымен анықталады.
Информатика бойынша
бірінші деңгейлі тапсырмалар, бірінші деңгейлі меңгеру ұғымымен
с`йкестікте, меңгеру сапасын тексеруі, алдын-ала меңгерілген оқу материалымен оқушыларды интер-
претациялау қажет. Бұл тапсырмалар білуге арналған. Олар біруақытта тапсырма ж`не жауапты
қамтиды, оқушыдан с`йкестігін білу талап етіледі. Формасы бойынша бірінші деңгейдегі тапсыр-
маның үш типі бар: танып білу, бөліктеу ж`не жіктеу.
Информатика бойынша
екінші деңгейлі тапсырмалар оқушылардың типтік тапсырмаларды шешу
білігін тексереді. Типтік тапсырмалар шарттары меңгерілген алгоритмдерді, ережелерді немесе оны
шешуге арналған формулаларды қолдануды ұсынатын тапырмаларды атайды.
Информатика бойынша екінші деңгейлі үш түрлі тапсырмаларды ерекшелеуге болады: қойылым-
ды, конструктивті тапсырмалар ж`не типтік тапсырмалар.
Информатика бойынша
үшінші деңгейлі тапсырмалар – бұл оқушылардан эвристикалық іс-`рекет-
ті талап ететін типтік емес тапсырмалар, яғни бастапқы шарттарды түрлендіру, ж`не типтік алгоритм
тапсырмасын қорытындылау үшін қосымша м`ліметтерді іздеуді талап етеді.
Жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығына бағдарланған сараланған тапсырмаларды
нақты дидактикалық тұрғыдан құруға қажетті шарттар төменгідей:
1. Информатика п`ні бойынша тапсырмалар мазмұндық жағынан валидті, яғни оқушыларға
бұрыннан оқу барысында таныс ж`не к`сіби бағыттылығына с`йкес мазмұнға құрастырылуы тиіс.
2. Информатика бойынша тапсырма қызметтік валидті, яғни ол білімді тексеруі қажет.
3. Информатика бойынша тапсырма объективті болуы тиіс, сондай-ақ тапсырма тапсырма авторы,
мұғаліммен ғана емес, оқушылармен орындалуы мүмкін. Тапсырмада субъективті пікірлер немесе
автордың түсінуі бейнеленбеуі тиіс.
4. Информатика сабағында тапсырма мен жауаптың бірлігі. Оқушыларға жауапты қандай
формада беру қажеттілігін көрсету керек.
5. Тапсырманың ерекшелігі, бұл тапсырманы орындау жалпы эрудицияны, `рбір тапсырма оқу-
шының к`сіби бағыттылығына қызығушылығына бағдарлану ғана емес, аталған тақырып бойынша
ерекше білім, білік, дағдыны талап етеді.
6. Тапсырма саралаушы қабілетті меңгеруі тиіс, яғни білімді оқушылар тапсырманы орындайды,
ал білмейтіндер – орындай алмайды.
7. Информатика бойынша тапсырмалар бір немесе бірнеше топтарға біріктіріледі. Тапсырма-
ларды топқа іріктеуге келесідей талаптар қойылады:
1)
Репрезентатитвтілігі. Шектелген іріктеу білімді тексеру жүзеге асырылатын тп`нді немесе
п`ннің бір тарауын толықтай жеткілікті қамтиды.
2)
Бірыңғайлығы. dрбір оқушыға мазмұны мен қиындығы жағынан бірдей, тек қана мамандық-
тағы бағыты бойынша ерекшеленетін тапсырмалар беріледі.
3)
Рандомизация. Екі оқушыға (немесе бір ж`не сол оқушыға білімді қайта тексеру барысында)
сол тапсырмалар жиыны берілмейді.
Бірыңғайлылық пен рандомизация талаптары тапсырмаға қойылатын жүйемен қамтамасыз етілуі
тиіс. Шынында, бірыңғайлық талаптарын қамтамасыз ету үшін мұғалім оларды жоғары сынып оқу-
шыларының к`сіби бағыттылығына т`уелді бірыңғай жиынтыққа біріктіруі тиіс.
Қорыта келе, жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығына т`уелді сараланған тапсырма-
лар жүйесі арнайы талаптарға жауап беруі тиіс, сондай-ақ ол информатика п`ні бойынша материалды
ғана жақсы меңгеруді қамтамасыз ететін, сонымен қатар өмірмен байланыса бар практикалық
маңызды болуы қажет. Егер мұндай тапсырмалар мен есептер жүйесін сауатты іріктеп алса, онда оқу
үдерісі ж`не оқушылардың информатика п`ні бойынша алынған білімдерінің сапасы артады. Аталған
тапсырмалар жүйесін оқулықта берілген тапсырмалар мен есептер жоғары сынып оқушыларының
к`сіби бағыттылығына т`уелді тапсырмалар болмағандықтан, информатика п`ні бойынша мұғалімдер
жасауы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: