С. Г. Тажбаева Редакция алқасы
жүктеу/скачать 7,04 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «Бgсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу үшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек.
| Түйін сөздер: информатика, саралап оқыту, к`сіби бағыт, тапсырма, к`сіби бағытталған тапсырмалар
Қазақстан Республикасының Президенті Н.d.Назарбаевтың «Қазақстан -2050» стратегиясында «Бgсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу үшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек. Бүкіл ел бойынша ғылыми-зерттеушілік ж`не қолданбалы білім берудің өңірлік мамандықтар- ды ескеретін мамандандырылған оқу орындары жүйесін құру, ... к`сіпкерлікке бағдарланған оқу бағдарламаларын, білім беру курстарын құру» деп көрсетілгендей қазіргі таңда мектепке білім беру мен т`рбиелеудің сапасын арттыру, ғылымның негіздерін нақты меңгеру, `рбір п`нді жоғары ғылыми деңгейде к`сіби бағытта оқыту міндеттері қойылады [1, 16-б]. Қазіргі таңда мектепке білім беру мен т`рбиелеудің сапасын арттыру, ғылымның негіздерін нақты меңгеру, `рбір п`нді жоғары ғылыми деңгейде оқыту міндеттері қойылады. Мектептерде `рбір оқу- шының жеке ерекшеліктері мен к`сіби бағыттылығын есепке алынбайтын оқытудың д`стүрлі түрлері ығысуда. Білім беруді жаңарту жаңа типті мектептер моделін дайындауды, жаңа оқулықтар мен оқыту бағдарламасын, тапсырмалар жүйесін, информатика курсын оқытуда жаңа `дістерді қолдануды Абай атындағы ҚазҰПУ-нің Хабаршысы, «Педагогика ғылымдары» сериясы, №2 (50), 2016 ж. 363 қажет етеді. Мектептерді жаңа деңгейге көтеру, информатиканы оқытудың н`тижелерін оқытуды дербестендіру жолымен арттыру, жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығына бағдар- ланған сараланған тапсырмаларды дайындауды қажет етеді. Мұндай жағдайда `рбір жоғары сынып оқушысы бекітілген білім беру минимумы бағдарламасын толықтай игере алады. Жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығын `ртүрлі психологиялық тесттер мен арнайы `дістемелер көмегімен ерекшелеу аз, сондықтан жоғары сыныпта информатика сабағында оқыту үдерісін сауатты ұйымдастыру қажет. Бұл үшін информатика сабағындағы мұғалімнің жоғары сынып оқушыларының к`сіби таңдауынан т`уелді іріктелген барлық есептер мен тапсырмалар жауап беретін барлық талаптарды білу қажет. dртүрлі тапсырмалар ұғымына берілген А.В.Брушлинский, Ю.Н.Кулюткин, Л.М.Фридманның тапсырманың маңыздылығын оның пайда болуы тұрғысынан, яғни проблемалық жағдайдың туын- дауымен байланыстырып түсіндіретін анықтамалары бар [2-4, 20-б]. Г.А.Баллдың ұсынған тапсырма анықтамасы келесідей: «Жалпы түрде тапсырма – бұл міндетті компонеттері: түпнұсқа жағдайда тұрған тапсырма заты; тапсырманың жағдайын талап ететін үлгі болатын жүйе» [5, 45-б]. Тапсырманың заты түпнұсқа ж`не талап ететін жағдай бір-бірімен с`йкес келмейтіндігін нұсқауға болатын қандай да бір зат болуы мүмкін. Г.А.Балл тапсырманы ішкі ж`не сыртқы деп бөліп көрсетеді. Сыртқытапсырмадан ішкіге өту тапсырмадан тыс берілетін адамның үдерістерді қабылдауы орын алғанда пайда болады, сондықтан сыртқы тапсырманың мазмұны субъектінің қойылымынан, мотивінен ж`не мақсатынан, сонымен қатар онда бар білімнен, ол меңгерген `рекет т`сілдерінен т`уелді. Ю.Н. Кулюткин тапсырманы келесідей түрде анықтайды: «тапсырма – бұл қандай да бір нақты проблемалық жағдайдың үлгісі, сондай-ақ онда пайда болған «келісімді» жою талаптары, педаго- гикалық `рекеттің мақсатына жету жолындағы пайда болған қарама-қайшылықтарды жою т`сілі мен құралдары келтірілген» [3, 15-б].Жоғарыда қарастырылған тапсырмаға берілген барлық анықтама- лардың информатика курсында алатын орны бар. Информатика мұғалімінің өзінің к`сіби іс-`реке- тінде шешетін кез келген `дістемелік тапсырмасының түпнұсқа м`ліметтері оқыту бағдарламасының мазмұны, оқу ж`не `дістемелік `дебиеттерде берілген (олар өз бетімен оқыту мазмұны мен ұйым- дастыру м`селелерін шешудің арнайы н`тижесі болып табылады), информатика мұғалімінің қолында оқу ж`не көрнекі құралдары, анықталған талдау н`тижесі, жүзеге асырылған `дістемелік шешімдер, оқушылардың қабілеттері мен бейімділіктері туралы ақпарат, олардың дайындық деңгейі туралы м`ліметтер бар. Информатика бойынша `дістемелік тапсырмалардың талаптары `рқашан оқыту мақсатына, сондай-ақ жалпы білім берудің мақсаттары, сонымен қатар оқушылардың білімі мен білігіне қойылатын нақты талаптарына бағытталған. Жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығын таңдауына бағдарланған тапсырмаларға қойылатын талаптар анықталуы тиіс. Мұндай жағдайда талаптарды орындау үшін қандай да бір құрал керек болады. А.Н. Леонтьев бойынша «Тапсырма – бұл анықталған шарттағы іс-`рекеттің мақсаты, сондай-ақ оған арнайы процедураға с`йкес осындай шарттарды түрлендіру жолымен қол жеткізуге болады». Тапсырма сұрақта қалыптасатын талаптарды (мақсат), шарттарды (белгілі) ж`не ізделіндіні (белгісіз) қамтиды. Бұл элементтер арасында арнайы байланыстар мен т`уелділіктер бар, оның негізінде ізденіс ж`не белгісіз элементтердің белгісіздер арқылы анықтау жүзеге асырылады [6, 32-б.]. Тапсырмалар түрлері төмендегідей болады: - материалды оқып-үйрену; - меңгерген материалды бекіту; - меңгерген материалды тексеру. Жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығына т`уелді сараланған тапсырмалар жүйесін информатика бойынша `дістемелік негізделген, оқытудың арнайы н`тижесіне жетуді қамтамасыз ететін оқу тапсырмаларының жиынтығы құрайды. Информатика бойынша Жоғары сынып оқушыларының к`сіби бағыттылығына т`уелді сараланған практикалық тапсырмалар жүйесі төмендегідей болуы тиіс: 1. Информатика бойынша оқу бағдарламасына с`йкес; 2. Оқытудың түрлі `дістерімен үйлесімділікте қолданылуы; 3. Артық ж`не жетіспейтін ақпараты бар тапсырмаларды қамтуы; |