11.5.1 Инвертордың негізгі жҧмыс принциптері

148 
11.5.1 Инвертордың негізгі жҧмыс принциптері
Инвертор симметрилы ҥш фазалы ток жасау ҥшін арналған. Жиілік пен 
кернеді жоспарлы реттеуді жҥзеге асырады. Кернеуді беру жиілікті беруден 
тәуелсіз және U/f = const тәртібінде іске асырыла алады. 
Статикалық инвертор ӛзіне тҧрақты кернеу кӛзін, тҧрақты ток 
кернеуінің сҥзгісін (энергияны сақтау), екі кҥштік ауыстырғышын және 
басқарушы электрониканы (ауыстырып қосқыштардың ашылуын және 
жабылуын тізбектей басқаратын) қосады. 
11.8-суретте айнымалы ток инверторының элементарлық кҥштік тізбегі 
келтірілген. Кҥштік жартылай ӛткізгішті элементтерде жҥретін ҥдерістерді 
қабылдауды қолайлы ету ҥшін механикалыҧ ауыстырып қосқыш ретінде 
ҧсынылған. Инвертор ҥш фазалы асинхронды айнымалы токты 
қозғалтқышты қоректендіреді. 
Инвертор жҥйесінде қуаттың тҥрленуінің бірнеше тҥрлі әдістерін 
қолдануға болады. Әдістердің бірі – ендік-импульстік модуляция, басқасы – 
тік бҧрышты импульстердің инверсиясы. Тартым электрлі қозғалтқыштарын 
қоректендіру жҥйесінде екі әдіс те қолданылады. Әдістерден тәуелсіз 
инверторда қозғалтқыштың әр орамасы тҧрақты токты сҥзгінің оң немесе 
теріс тізбектеріне қосылады. Белгілі бір периодтылықпен қозғалтқыштың 
жҧпты орамалары оң және теріс потенциалмен және керісінше зарядьталады. 
Қозғалтқыш орамасы оң полюстен терісіне ауыса салысыменорамадағы 
жҥретін ток бағытын ӛзгертеді. Айнымалы токты модуляциялаудың аталған 
әдісі айнымалы токты тартым қозғалтқыштарына айналым моменттерін 
тудыруға мҥмкіндік береді. Ауыстырып қосу ҥшін қолданылатын жартылай 
ӛткізгішті элементтер оқшаулағышты жылжытпасы бар биполярлы 
транзисторлар (IGBT) деп аталады. IGBT транзисторлары ӛте аз 
жоғалтуларға ие және секундтың бӛлігінде зақымданусыз және айтарлықтай 
тозусыз бірнеше рет ауыстырылып қосыла алады. Қозғалтқыш орамалары 
бойынша ӛтетін айнымалы токты қалыптастыру ҥшін инвертор ауычтырып 
қосқыштармен тізбектей басқарады. 
Инвертор 
ішіндегі 
(тепловозда 
барлығы 
алты 
тартым 
қозғалтқыштарына 36 инвертор орнатылған) инвертор фазаларының алты 
IGBT-модульдері тҧрақты ток шиналарының тізбектері арасындағы тартым 
қозғалтқыштарының 
фазаларын 
ауыстыруға 
арналған 
тартым 
қозғалтқышының контроллерімен (ТМС) жекелей басқарылады.әрбір фазалар 
модулі IGBT транзисторынан және IGBT жылжымалы драйверінен тҧрады. 
Инвертор 5 Басқару аумағында (СА5) орналасқан (11.7-сурет). Инвертор 
қҧрамына кіреді: Р1АР платасы (А фазалы IGBT инверторы, оң), P1AN (А 
фазалы IGBT инверторы, теріс), Р1ВР (В фазалы IGBT инверторы, оң), P1BN 
(В фазалы IGBT инверторы, теріс), P1CP (С фазалы IGBT инверторы, оң), 
P1CP (С фазалы IGBT инверторы, теріс). IGBT-транзисторының қосу және 
сӛндіру сигналдары ТМС-ға оптика-талшықты кабельмен келіп тҥседі, және 
қосымша оптика-талшықты кабельмен фазаның модуліне қайтып келеді. 

149 
ТҦРАҚТЫ ТОК СҤЗГІСІ
ИНВЕРТОР КӚПІРІ
ТҦРАҚТЫ 
ТОК КӚЗІ
 
а) 
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
ИНВЕРТОР
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
д) 
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
ИНВЕРТОР
ИНВЕРТОР
б) 
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
ИНВЕРТОР
е) 
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
ИНВЕРТОР
в) 
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
ТҦРАҚТЫ ТОК СҤЗГІСІ
ИНВЕРТОР
ж) 
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
ИНВЕРТОР
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
г) 
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
ИНВЕРТОР
з) 
ТҦРАҚТЫ ТОК 
СҤЗГІСІ
ИНВЕРТОР
АЙНЫМАЛЫ 
ТОКТЫ 
ҚОЗҒАЛТҚЫШ
11.8-сурет – Тартым инверторының және биполярлы транзисторлардың 
коммутациясы ретінің принциптік сҧлбасы

150 
11.9-сурет – Кең импульсті модуляцияның принципі
Әр тартым электрлі қозғалтқышына кернеуді ӛлшеудің екі қҧрылғысы 
(барлық алты тартым қозғалтқыштарына барлығы сегіз, VAM10–VAM14) – 
тҧрақты ток тізбегінің кернеуі және тартым қозғалтқышына келтірілетін ҥш 
фазаның әрқайсысының кернеуі бойынша кері байланысты қамтамасыз етеді. 
Әр тартым электрлі қозғалтқышына айнымалы токты ӛлшеуші екі 
қҧрылғы (алты тартым электрлі қозғалтқышына барлығы он екі, CM1A–
CM6B) – тартым қозғалтқышына келетін А және С фазаларының тогы 
бойынша кері байланысты қамтамасыз етеді. 
Әр тартым электрлі қозғалтқышына тізбек сҥзгісінің екі конденсаторы 
(алты тартым электрлі қозғалтқышына барлығы он екі, С11-С62) – фазалар 
модульдері ҥшін энергияны сақтауды қамтамасыз етеді. Конденсаторлар 
тҧрақты ток тізбегінен заряд алады және инвертор жҧмысынан туындайтын 
жоғары 
жиілікті 
компоненттерге 
арналған 
еркін 
қорек 
кӛзін 
(генератор/тҥзеткіш) қамтамасыз етеді. 

жүктеу/скачать 9,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: