Сабақ жоспары Мектеп: Шымкент қаласындағы физика-математика бағытындағы Назарбаев

Нурмагамбетова Нурсауле Абзаловна 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5 минут 

 

тұратын  шағын  шығарманы  еске  түсіреміз.  Принцип  дәл  сондай, 

тек бұл абзацтар көлемін ұлғайту керек.  

     Сонымен  эссе  бірнеше  бөліктерден  тұрады.  Айталық,  5 

бөліктен.  Оларды  жазайық:  1,  2,  3,  4,  5.  Біз  бұл  бөліктерді 

атауымыз керек: бірінші бөлік кіріспе болса, бесіншісі қорытынды 

болады.  Ал  екінші  және  үшінші  бөлігі  –  оқырманға  не  туралы 

айтып  жатқаныңызды  ұғынатыныңызды  көрсететін  кезең.  Бұл 

жерде  бәрі  теңдестірілетінін  көрсету  керек.  Мәселен:  дәлелдеме-

эссенің  екінші  бөлігінде  төртінші  бөліктегі  ойды  қолдайтын 

себептер  болады.  Ал  үшінші  бөлікте  тұжырымға  қарсы  шығатын 

себептер көрсетіледі. Бұл тек шартты бөлік қана. 

     Екінші бөлікте сіздің ойыңызды қолдайтын әрі қарсы шығатын 

ең күшті, басты себеп болуы мүмкін. Ал үшінші бөлікте қосымша 

себептер көрініс табуы мүмкін.  

     Жақсы  эссе  жазудың  басты  тәсілі  –  жоспар  бойынша  жазу. 

Алайда  жоспар  тым  егжей-тегжейлі  болмағаны  абзал.  Мен 

басынан  аяғына  дейін  жоспарланған,  бірақ  онша  жақсы  емес 

эсселерді  көрдім.  Жоспар  –  сіздің  ең  басында  айтпаған  әрі 

айтпайтын  түсінігіңіз.  Жоспар  –  сіздің  басты  әрі  маңызды 

идеяңыздың  түйінін  қалдырып  қою  шеберлігіңіз.  Түйін  –  сіздің 

екінші немесе үшінші бөліктегі ойыңыздың бірін мақұлдағаныңыз 

немесе  анық  мәлімдегеніңіз.  Мұнда  сіздің  эссеңіз  үшін,  ондағы 

негізгі  түйінді  нығайту  үшін,  соңында  жақсы  баға  алу  үшін, 

қандай да бір ақпаратты өз жаныңыздан қосасыз. 

     Төртінші  бөлік  бұл  – түйін.  Бұл  сіздің  ең  үлкен  параграфыңыз 

болуы  керек.  Бұл  бөлік  жақсы  цитаталармен  қолдау  табуы  және 

фактілермен  тізбектелуі  керек.  Тек  сіздің  сұрағыңызға  қатысты 

аргументтер  түсінікті,  логикалық  және  рет-ретімен  баяндалуы 

керек.  

    Енді  қысқаша:  бірінші  және  бесінші  бөлік  ұзақ  болмауы  керек: 

біріншісінде  тек  сіздің  мәселені  қалай  шешпек  екеніңіз  көрінуі 

керек.  

     Ал  бесінші  параграф  төртінші  параграфтың  логикалық 

жалғасынан  шығады.  Жоғарыда  нақты  не  айтылды?  Яғни 

жоғарыда  айтылғандардың  қорытындысы  жазылады.  Егер  сіз 

бесінші  бөлікте  жаңа  дискуссия  бастасаңыз,  онда  жаңа  идея 

туындайды. Олай болса, сізге жаңа эссе жазуға тура келеді. Бұл – 

сіздің  уақытыңыздың  текке  жоғалуы.  Бесінші  параграфқа  жаңа 

ештеңе  қоспаңыз.  Бұл  бөлік  –  бұған  дейін  жазылғандардың 

жалғасы.  Төртінші  параграф  бұл  –  дәлел,  бұл  –  сіздің  күткеніңіз. 

Бұл  сіз  бен  сіздің  достарыныңыз  тап  болған  көшедегі  оқиға 

сияқты.  Бір  нәрсені  міңгірлеудің,  балалар  сияқты  немесе  күлкілі 

жеткізудің  мәні  жоқ.  Сізге  айтайын  деген  ойды  мұқият  тыңдау 

керек.  «Иә,  мен  түсіндім».  Одан  кейін  өзіңіздің  аргументіңізді 

ұсынуыңыз  керек.  Сіз  қалай  түсінесіз,  тура  солай  нақты,  сенімді. 

Оны талдау керек, жинақтау керек. 

     Осыған  бірдеңе  қосып  жіберейін.  Бізде  эссе  жүйесінің  бес 

парагафы  бар.  Сонымен  қатар  бізге  қалай  қорғанатынымызды, 

аргументацияларды  қоюды  білуіміз  керек.  Ал  біз  мұны  цитата 

көмегімен  жасаймыз.  Цитата  өткен  уақытта  онша  дұрыс 

қолданылмаған.  Қазір  плагиат  қолданбау  керектігі  туралы  жиі 

айтылады. Бұл ежелгі гректер мен римдіктер үшін сандырақ болар 

еді.  Себебі  олар  өз  сөздеріне  сендіру  үшін,  әрдайым  біреудің 

ойларын  қолданатын  еді.  Бұл  жасауға  болмайтын  нәрсе  емес, 

керісінше  тек  адамдарға  бұны  қайдан  алғаныңызды  көрсетуіңіз 

керек. Бұл қалыпты, бұл заңды. 

 

жүктеу/скачать 422 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: