Сабақ жоспары Мұғалімнің аты-жөні: Жандарова Жумагул Сейтжапбарқызы

өмірінде маңызды рөл атқарады.
Моносахаридтер - молекулаларының құрамында 
бес немесе алты көміртек атомдары болады. 
Дисахаридтер – моносахаридтердің бірдей 
немесе әртүрлі екі қалдығынан тұрады.
Полисахаридтер – моносахаридтердің көптеген 
молекулаларынан тұрады. 
Глюкоза- қатты кристалды зат, сдуа жақсы 
едирі, дәмі тәтті, балқу температурасы төмен.
Глюкозаның алынуы: 
меңгеру 

• 
Спирттік ашуы. Ашытқы ферменті 
әсерінен ашып, глюкозадан этанол 
түзіледі. Бұл процестің химизмі өте 
күрделі. Жүретін өзгерістерді қысқаша 
былай жазады: 
С6Н12O6 → 2С2Н5ОН + 2СO2 
• 
Сүт қышқылды ашуы. Глюкоза сүт 
қышқылды ашығанда, сүт қышқылы 
түзіледі. 
Процесс 
сүт 
қышқылды 
бактерия 
ферменттерінің 
әсерінен 
жүреді: 
C6H12O6 → 2CH3 - CH - OH - COOH сүт 
қышқылы 
Кең 
тараған 
дисахаридтің 
бірі 
– 
сахароза 
(C
12
H
22
O
11
)
. Қамыс және қызылша 
қанты құрамында болады. Сахароза екі 
моносахаридтен тұрады: глюкоза мен фруктоза. 
Сахарозаны қамыс немесе қант қызылшасынан 
алады. 
Сахарозаның физикалық қасиеттері – суда 
жақсы еритін, түссіз кристалдар. Өсімдіктерде 
кең таралған резервті зат болып табылады. 
Фотосинтез 
кезінде 
түзіледі. 
Балқу 
температурасынан жоғары қыздырған кезде 
балқыма түсін өзгертіп ыдырайды. 
Крахмал 
(C
6
H
10
O
5
)
n
– мономері альфа-глюкоза 
болып табылатын полисахарид амилоза (10-
20%) мен амилопектин (80-90%) қоспасынан 
тұратын көмірсу. 

Крахмалға тән қасиеттер: 
• 
полисахаридке жатады; 
• 
молекулалық массасы нақты емес, бірақ 
ол өте үлкен молекуладан тұрады (100 
000-ға жуық) және әр молекула санында 
құрылысы әртүрлі; 
• 
(С
6
H
10
O
5
)
n
– крахмал формуласы; 
• 
n
саны әр полисахарид үшін әртүрлі 
мағыналы қосылыс береді; 
• 
Салқын суда ерімейтін дәмі жоқ ұнтақ. 
Бекіту тапсырмалары: 

жүктеу/скачать 2,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: