Өкпенің көлемі және сыйымдылығы» (анықтау)
|
Қалыпты
|
1.
|
Толқынды көлем – адамның тыныштық кезінде жұтатын және шығаратын ауа көлемі;
|
Ересек адамда 500 мл құрайды.
|
2.
|
Тыныс алудың резервтік көлемі - қалыпты ингаляциядан кейін адам жұтуға болатын ауаның максималды көлемі;
|
Оның мәні 1,5-1,8 л.
|
3.
|
Тыныс шығарудың резервтік көлемі - қалыпты дем шығарғаннан кейін адам шығаратын ауаның максималды көлемі;
|
Бұл көлем 1 - 1,5 л.
|
4.
|
Қалдық көлем – максималды дем шығарудан кейін өкпеде қалатын ауа көлемі;
|
Қалдық көлемнің мәні 1 - 1,5 л
|
5.
|
Өкпенің тіршілік сыйымдылығы (ӨТC) – адам барынша терең тыныс алғанда дем шығара алатын ауаның максималды көлемі. ӨТC дем шығарудың резервтік көлемін, тыныс алу көлемін және дем шығарудың резервтік көлемін қамтиды. Өкпенің тіршілік сыйымдылығы спирометр арқылы анықталады, ал оны анықтау әдісі спирометрия деп аталады.
|
Ерлерде ӨТС 4-5,5 литр, ал әйелдерде –
3-4,5 литр.
|
6.
|
Функционалды қалдық сыйымдылық (ФҚС) – тыныш дем шығарудан кейінгі өкпедегі ауаның көлемі.
|
ФҚC – дем шығарудың резервтік көлемі мен қалдық көлемінің қосындысы және 2,5 литрге тең.
|
7.
|
Өкпенің жалпы сыйымдылығы (ӨЖС) – толық тыныс алудың соңындағы өкпедегі ауа көлемі. ӨЖС өкпенің қалдық көлемін және өмірлік сыйымдылығын қамтиды.
|
ӨЖС = ӨТС + ҚА = 4,5 – 6 л
|
8.
|
Өлі кеңістік тыныс жолдарында болатын және газ алмасуға қатыспайтын ауаны құрайды. Тыныс алу кезінде атмосфералық ауаның соңғы бөліктері өлі кеңістікке енеді және олардың құрамын өзгертпей, дем шығару кезінде оны қалдырады.
|
Өлі кеңістіктің көлемі шамамен 150 мл немесе тыныш тыныс алу кезінде тыныс алу көлемінің шамамен 1/3 бөлігін құрайды.
|
