Табиғатта кездесуі 1.Азот атмосфераның негізгі құрам бөлігі: оның массалық үлесі 78,2%
2.Органикалық қосылыс түрінде барлық тірі ағза құрамында болады,мысалы нәруызды заттар құрамында және зат алмасу өнімі- карбамид пен зәр қышқылында бар.
3. Бейорганикалық тұздар күйінде Na NO3 KNO3 Азот тіршілік үшін өте маңызды элемент. Ол нәруызды заттардың негізгі құрам бөлігі болып табылады. Барлық тірі ағзалар азотты қосылыс түрінде ғана сіңіре алады. Өсімдіктер азотты топырақтан тек нитрат және аммоний тұздары түрінде алады.Жануарлар ағзасында азот 1-10% ;мал мүйізінде 15%, жануарлар жүнінде-15%, адам ағзасында-3% болады.
Алынуы Зертханада: 1.Аммоний нитритін айыру арқылы(бірақ бұл реакция қопарылыс бере жүреді) NH4NO2↔N2+2H2O
2.Аммиакты ұнтақталған және қыздарған мыс оксидінен өткізу
2NH3+3CuO→N2+3H2O+3Cu
3. Аммоний дихроматын айыру( NH 4 )2 Cr 2O 7→N2+Cr2O3+4H2O
Өндірісте: Азотты сұйық ауадан алады. Ауаны қатты қысып,-2000С-та азот сұйық күйге ауысады. Азотты бөліп алу үшін ауаны қыздырады. -1960С азот қайнап бөлініп шығады
Физикалық қасиеттері Азоттың физикалық және химиялық қасиеттері Азот- иіссіз, түссіз, дәмсіз, ауадан жеңіл газ. Суда ерігіштігі оттекке қарағанда төмен:200С-та 1л суда 15,4мл азот ериді.
Химиялық қасиеттері(электрондық оқулықтан) 1. Кәдімгі температурада тек қана литиймен әрекеттеседі:
6Li+N2→2Li3N
2. Жоғары температурада және катализатор қатысында көптеген реакцияға қатысады:
А) оттегімен: N2 +O2→2NO -289 кДж тотықсыздандырғыш қасиет
Б) сутегімен: N2+H2→2NH3 +92 тотықтырғыш қасиет
В) металдармен: 3Mg+N2→Mg3N2тотықтырғыш қасиет көрсетеді
