Бөлім:
|
|
Мектеп:
|
|
Күні:
|
___________201 ж
|
Мұғалімніңаты-жөні:
|
|
Сынып:
|
6
|
Қатысқандар саны:
|
Қатыспағандар саны:
|
Сабақтыңтақырыбы
|
Адамның тірек- қозғалыс жүйесі
|
Сабақтаіскеасатыноқумақсаты (оқубағдараламасынансілтеме)
|
6.5.2.3 адам қаңқасының құрылысын сипаттау
6.5.2.4 бұлшық еттің құрылысын сипаттау
|
Мақсаты
|
Тірек-қимыл мүшелер жүйесі туралы оқушыларды сын тұрғысынан ойлауға бағыттау.
|
Бағалаукритерийі
|
1. Адам қаңқасы және оның бөлімдерімен танысады.
2.Олардың маңызы туралы біледі.
3. Тұлға қаңқасының құрылысы туралы жалпы түсінік қалыптастырады.
|
|
Тілдікмақсаттар
|
Сөздермен жұмыс
|
Құндылықтар
|
Өмірбойы білім алу.
Ынтымақтастық
|
АКТ дағдысынқолдану
|
Презентация
|
Өмірменбайланыс
|
Табиғатпен байланыс
|
Пәнаралықбайланыс
|
Биология
|
Алдыңғыбілім
|
Ж4
|
Сабақбарысы
|
Жоспарланғанкезеңдері
|
Жоспарланғаніс-әрекеттер
|
Дереккөздер
|
Сабақтың басы
5минут
|
Оқушылармен амандасу, оларды түгендеу.
Қызығушылықты ояту.
. Көру мүшесі-көз; есту мүшесі- құлақ; иіс сезу мушесі- мұрын; сипап сезу мүшесі- тері; дәм сезу мүшесі- тіл.
Шеткі, өткізгіш, орталық.
80-90%
Қабақ, кірпік, көз алмасын қозғалтатын бұлшықеттер, жас бездері, қас жатады.
Окулист деп атайды
Шытырман деп атайды.
Тағамның сапасын айыру, ауадағы зиянды газдардансақтау
Аққан терді көзге жібермей ұстап қалады
|
|
Сабақтың ортасы
32 минут
|
Мағынаны таңу. Ой шақыру.
1 - тапсырма: «Блиц турнир»
«А» деңгейі
1. Тірек - қимыл жүйесі неден құралады? /қаңқа және бұлшықеттен /
2. Сүйектің байланысу түрлерін ата
3. Ұзын сүйектер қалай аталады? /жілік /
4. Ең үлкен табан сүйегі /өкше /
5. Иық белдеуін түзетін сүйектер /бұғана, жауырын /
«Ә»деңгейі
1. Сүйектердің өсуі, жуандауы қандай бездердің гормондарына байланысты? /қалқанша без /
2. Қандай дәрумен мөлшері көп болса, сүектің өсуі бұзылады? /А дәрумені /
3. Сүйек қандай ұлпаға жатады? /дәнекер /
4. Сүйектің шеміршек арқылы қозғалмалы жалғасуы қалай аталады? /буын /
5. Қозғалмалы сүйектерді ата: /қол - аяқ, иық, кеудеге жалғасатын қабырғалар /
«Б» деңгейі
1. Қысқа сүйектерді ата: /омыртқа, табан, алақан сүйектері/
2. Омыртқа жотасы неше жерден иіледі?/4 жерден /
3. Арқа омыртқаға қабырғаның қанша жұбы бекиді? /12 жұп /
4. Омыртқа жотасының бірінші омыртқасы қалай аталады? /атланта /
5. Сүйектің қаттылығы қандай заттарға байланысты? /минералды заттарға /
2 - тапсырма:
І топ. Қаңқа бөлімдері /бас, тұлға, аяқ - қол сүйектері /
ІІ топ: Сүйектердің байланысу түрлері /қозғалмалы, жартылай қозғалмалы, қозғалмайтын /
ІІІ топ Суретке қарап бұлшық еттерді анықта.
3 - тапсырма: «Ойлан тап» /Кестемен жұмыс /
І топ: Сүйектің түрлерін анықта, берілген сүйектерге «+» белгісін тиісті бағанға
қойыңдар.
«Сүйектердің өзара жіктелуі» /суреттеу әдісі бойынша мазмұнын түсіндір, кестені
толтыр
Ұзын ---- Жілік, қабырға
Қысқа ----- Омыртқа, табан, білезік, алақан сүйектері
Жалпақ ----- Бас сүйек, жамбас, қабырға, бет, жақ сүйек, самай, жауырын
ІІ топ. Адам мен жануарлар қаңқасының ұқсастығы мен ерекшеліктерін көрсетіңіз:
/суретті пайдаланып /
•Адам ----- Тік жүреді, кеуде қуысы жалпақ, омыртқа жотасы 4 жерден иіледі. Ми сауыты бет бөлімінен көлемді.
• Ұқсастықтары ---- Қаңқа бөлімдері, жылықанды
• Жануарлар ----- Тік жүруге бейімделген, кеуде қуысы сопақша, омыртқа жотасында иілім болмайды. Жақ сүйектері жақсы дамыған
ІІІ топ: Сүйектің құрылысын анықта:
4 - тапсырма; «Сиқырлы сурет»
Әр топ шаршы бетіндегі сұрақтарға жауап беру арқылы астындағы суретті ашады да, оған толық сипаттама береді.
І топ: 1. Адам ағзасында қанша сүйек бар?/220 дай /
2. Қаңқа неше жасқа дейін өседі? /21 жасқа дейін /
3. Ағзадағы бұлшықеттердің саны қанша? /600/
4. Омыртқа жотасы неше бөлімнен тұрады?
ІІ топ: 1. омыртқа саны: /33 - 34 /
2. Адам ағзасында сүйектің толық қалыптасу кезеңі /22 - 25 жас /
3. Сүйек құрамындағы органикалық зат мөлшері /70 % /
4. Бейорганикалық заттар мөлшері: /60 % /
ІІІ топ: 1. Бел омыртқа саны /4 - 5/
2. Қабырға саны /12 жұп /
3. Мойын омыртқа саны /7/
4. Арқа омыртқа саны /12 /
Тапсырмалар:
1.-топ1. Тірек қимыл жүйесі деп неліктен атаған?
2. Ағзада болатын сүйектердің барлығының пішіні бірдей ма?
3. Қысқа түтікті сүйектерге қандай сүйектер жатады?
Мына суретті түсіндір
2-топ 1.Сандар сырын түсіндір.
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
|
33-34
|
7
|
12
|
5
|
5
|
4-5
|
2.Омыртқа жотасының қисаюының негізгі себебі қандай?
3.топ Кеуде қуысы қаңқасы
Кеуде торы деген не?
Қабырға саны қанша?
Мына суретті тусіндір
1.Жас ұлғайған кезде дененің кейбір бөліктерінің қол, аяқ, басы, төменгі жақ сүйек, мұрын, иектердің өсуіне байланысты акромегалия ауруына ұшырайды. Себін түсіндір?
2.Бойы 2м 20см жас жігіт. Ол әскерге барған-да бойы кішкентай болған екен, әскерде жүргенде бірден өсіп кеткен. Келгенде тіпті туған-туыстары таңғалды. Бұл жігіттің бойының бірден өсуіне не себеп болған?
«Кім жылдам»
1.Адамның қанша сезім мүшелері бар?
Ноцицептор дегеніміз не?
2. Анықтамасын беріп дәлелдеп бер?
3. Адамның өзіне ғана тән белгілерді атаңдар?
4. Адам неліктен сүтқо-ректілер класына
жатады?
5. Адамның тік жүруіне байланысты дене құры-лысында қандай өзгеше-ліктер байқалады.?
6.Адамның денесіндегі қандай сүйектерді білесіндер?
7.Адамның омыртқа жотасының ерекшелігі түсіндір?
8.Адам мен жануарлар-дың қаңқасын қандай айырмашылықтар мен ұқсастықтар бар?
|
Достарыңызбен бөлісу: |
