Cdk 4/6 + циклин D1 Cdk 2 + циклин C Cdk 2 + циклин E Cdk 2 + циклин A Cdk 2 + циклин B 205.Жасуша циклін бақылауға қатысатын реттеуші ақуыздардың ыдырауы жүзеге асырылады убиквитиннің ... бекітілуі арқылы: МСФ 206. Гиперфосфорланған күйде бұл ақуыз ДНҚ синтезін жүргізуге қатысатын Е2F транскрипциясы факторларын тежейді рRв 207. Cdk-циклин кешендерінің белсенд1ілігін реттеуші қосымша деңгей қамтамасыз етіледі:BCL-2тұқымдасына жататын 208. МРF деңгейінің жоғарылауы алып келеді: Метафазаға хромосома ширатылып тығыздалуына, ядро қабықшасының жойылуына 209. Прогестерон стероиды МРF синтезін активтендіретіні белгілі. Бұл гормонды цитоплазмаға ендіргенде G2 –кезеңде тежелген бақа ооциттеріне не болады? Ооцит түзілуінің қарқындылығы байқалады. Кәдімгі прогестеронның МРF әсері болады. 210. G2 –кезеңдегі бақа ооциттеріне ақуыз синтезінің ингибиторын қосса, онда бақа жасушасы: ақуыз синтезі тежеледі. 211. Митоз чекпойнтында жасуша циклінің тоқтау себебі: бөліну ұршығының жіпшелерінің дұрыс қалыптаспауы 212.АРF белсенділігінің жоғарылығы тудырады: G2 постсинтездік кезең 213. Хромосома кинетохорасын бөліну ұршығының микротүтікшелеріне бекітуді қамтамасық ететін кешен: когезин 214. Жасуша циклі арқылы өтуді бақылау процесінде маңызды роль атқаратын бұл супрессор гені зақымдалса, онда адамның көз торында ісік пайда болады. Бұл қандай ген?Ретинобластом (Rb) 215. Жасуша циклінің протекиназа ингибиторлары қандай ауруларды емдегенде қолданылуы мүмкін? Ісік аурулары 216. Апоптоз үрдісінде ультракүлгін сәулесінің әсерінен болатын ДНҚ зақымдануларды танитын фермент қандай? Протеинкиназа-казеинкиназа 217. Бұл ақуыздың жасуша цитоплазмасындағы арақатынасының өзгеруі митохондрия мембранасының өткізгіштігін жоғарлатады, нәтижесінде ақуыздар оны тастап, каспазалық каскадты белсендіреді. Қандай ақуыз туралы айтылды? Р53 218. Каспазалар әсер ететін цитоплазмалық нысана болып табылатын ақуыз: Цитоқаңқа белоктары:фодрин, актин; реттеуші ферменттер: фосфолипаза А2, протеинкиназа С; 219. Жасушада осы фактордың болмауы, р53 ақуызының мөлшері жоғарлап, содан кейін «бұйрықтық апоптоз» басталады. Қандай фактордың болмауы апоптоздың белсенді болуына алып келеді? Өсу факторы 220. Ақуыз, митохондрия каналдарын ашылуына және AIF и цитохром С протеазаларының босап шығуына, каспазалық каскадты белсендіруіне алып келеді. Митохондрия каналдарын ашатын ақуыз қайсы? ВАХ ВАК 221. Генетикалық бағдарланған жасушаішілік механизмнің атқаратын қызметі: қажетсіз немесе дефектісі бар жасушаны жою. Сондықтан да жасушаның органоидтары және нуклеотидтері көршілес жасушалармен жойылады. Дефектісі бар жасушаны жоюда апоптоздың тиімді типі қайсы? Бұйрық бойынша 222. Иондаушы немесе УК сәулеленуімен ДНК зақымданған кезде, топоизомераза II ингибиторлары және басқа да әсерлерден, p53 генінің экспрессиясы жүреді. Қандай ақуыз арқылы ДНҚ зақымдануы туралы сигнал р53 геніне беріледі? Протеинкиназа АТМ ақуызы, ДНҚ протеинкиназа, протеинкиназа-казеинкиназа 223. Ядролық ақуыз-апоптоздың реттеуші немесе транскрипциялық факторы ДНҚ зақымданулары бар жасушаның бөліну үрдісін тоқтатып, апоптозды іске қосады. Қандай ақуыз апоптоздың көптеген гендерінің транскрипциялық факторы болып табылады? р53 224. Көп жасушалы ағзаның онтогенздік даму кезеңіндегі морфогенетикалық үрдістерде және жасушалар санының реттелуінде бағдарланған жасушаның өлімі маңызды рөл атқарады. Эмбриональдық морфогенез барысында саусақаралық «жарғақтардың» жойылуында тиімді апоптоздың типі қандай? Бұйрық бойынша 225. «Бұйрықтық апоптоз механизмінің» іске қосылуы, каспазалық каскадтың белсенділігіне байланысты болады. Жасушаның «өлім рецепторларының» адаптор ақуыздары арқылы іске қосылуы, прокаспазалардың белсенді болуына алып келеді. Қандай каспаза плазмалемадан келген синалға бірінші болып активтенеді?Каспаза 8 226. Алғаш рет бакуловируста апоптоз ақуыздарының ингибиторлары анықталды. Осы ашылудан кейін ашытқы саңырауқұлақтардан, сүтқоректілерге дейінгі барлық эукариоттарда ингибиторлар гомологтары анықталды. Апоптоз ақуыздарының ингибиторларының негізгі рөлі 3, 7, 9 каспазларының белсенділігін басып тастау. Апоптоз сигналдарының берілуін тоқтататын ингибиторды анықтаңыз?ІАР (Inhibitors of Apopthosis)тұқымдасының белоктары, FLIP (Flice inhibitory protein) 227. Жасушаішілік органеллалардағы кальцийді реттейтін препараттарды қолдану, жасушаішілік Ca2 + деңгейінің жоғарылауы эндонуклеаздардың тікелей белсенді болуына және митохондрияның өткізгіштігінің жоғарлауына байланысты апоптоздың индукциялануына алып келуі мүмкін. Апоптоздың іске асырылуына Ca2+,Mg2+‑ тәуелді эндонуклеазалар қатысады. Апоптоздағы Ca2+,Mg2+‑ тәуелді эндонуклеазалардың қызметін анықтаңыз.(хромосомаларды тек нақты, линкерлік учаскелерде бөліп ажыратады.) ДНҚ молекуласын бұзып фрагменттерге ыдыратады. 228. Арнайы жасушаның өлімінен (некроздан) апоптоздың ерекшелігі тән: табиғи, алдын ала бағдарланған процесс 229. Қандай жасуша өлімі үшін осы келтірілген сипаттамалар тән: хроматиннің тығыздалуы және жасушаның жиырылуы (цитоплазманың тығыздалуына байланысты) жүреді, хроматин ядрода гомогенді масса түрінде орналасады, цитопалазма көлемі кішірейеді, жасуша өзінің пішінін өзгертеді? Эукариот жасуша 230. Липидтердің пероксидті тотығуының салдарынан митохондрия несінің жоғарлауына алып келеді: өткізгіштігі 231. Жедел лейкозбен ауыратын науқаста сүйек кемігін биопсиясын иммуноцитохимиялық зерттеуде ДНҚ фрагментациясы апоптозға тән белгілері бар жасушалардың саны көп мөлшерде кездесті. Апоптозда ДНҚ фрагментациясы ферменттің көмегімен жүреді: кальций-магний тәуелді эндонуклеазалар 232. Емізулі баланы зерттелгенде, қолдың үшінші және төртінші
саусақтарының қосылып қалғандығы анықталады. Апоптоздың типін анықтаңыз Бұйрықты апоптоз 233. 10-12 аптасында түсік тастау қаупі болған жүктіліктен, 2600,0 г. салмақпен бала туылды. Туылғаннан кейін 12 сағаттан соң баланы тексергенде жағдайы ауыр болып, құсулар байқалды. Өкпенің екі жақты көптік қырылдары естіледі. Іші кебіңкі, жұмсақ. Балаға өңештің туа біткен ақаулығы диагнозы қойылды. Бұйрықтық апоптоздың бұзылуынан болатын өңештің даму ақаулығы қайсы?Өңеш атрезиясы 234. Ауру Д., 62 жаста, бұрын от жағушы болып жұмыс істеген, ауруханаға түскендегі шағымдары, жалпы әлсіздік, бірден азуы, дауысының жуандауы, тыныс алудың қиындығы, ауызындағы жағымсыз иістің, құрғақ жөтелдің болуы. Ларингоскопия жасағанда жұтқыншақтан ісік анықталды Апоптоздың қандай типі бұзылғанда ісіктің осы түрінің дамуына алып келеді?
235. Екінші күні тексеру кезіндегі орташа ауырлықтағы баланың күйі: терісі қызғылт шырышты қабыршықты, тіндердің тургорі біршама азайған. Асқазанын тексеру барысында 40 мл қою-қоңыр түсті қоймалжың зат бөлінді. Іш қуысының радиографиясын қарау кезінде, ащы ішектің атрезиясы, ішектің бітеулігі анықталды. Қандай механизм жұмыс істемеді баланың қуысты мүшелеріндегі қуыстардың түзілуінде? Бұйрықты апоптоз 236. Жасушаның ісіктік трансформациялануына алып келетін факторлар: химиялық, физикалық, биологиялық факторлар 237. Қалыпты жасушаның ісік жасушасына айналу үдерісі:Канцерогенез немесе онкогенез 238. Жасушаның ісіктік трансформациялануына себепші болатын вирус: папилома, Эпштайн-Барр вирусы, герпес вирусы, гепатит В вирусы. 239. Жоғарыда келтірілгендердің қайсысы физикалық канцерогендерге жатады, көрсетіңіз:УК сәуле ,
