6.Тұнбаны дәрілік түр ретінде анықтау, жіктелуі. Оларды жазып беру, дайындау және ветеринарияда қолдану ережелері. Тұнбалар-спирт, эфир көмегімен өсімдік немесе жануарлар дәрілік материалдарынан белсенді принциптерді алу арқылы алынған мөлдір, азды-көпті боялған сұйықтықтар;
Тұнбалар тұрақты препараттар болып табылады, сондықтан олар болашақта пайдалану үшін негізінен фармацевтикалық зауыттарда жасалады; олар дәріханаларға дайын түрде келеді.
➢ Жіктелуі:
Қолдану: ішке және сыртқа
Құрамы:Қарапайым-шикізаттың бір түрінен,
Күрделі- дәрілік өсімдік шикізаты әртүрлі түрлерінен тұрады.
Негіздері-Қарапайым қайнатылған немесе тазартылған судан басқа, құрамында спиртті бар қосылыстар, түрлі майлар мен сірке суы тұнба дайындау үшін де қолданылады.
Шикізат ретінде-ағаштар мен өсімдіктер, шөптер, тамырлар, жемістер, саңырауқұлақтар қолданылады.
Дайындау: • Өсімдіктердің жұмсақ, нәзік бөліктерінен дайындайды(шөп, жапырақтар, гүлдер
және т. б.)
• Өсімдіктердің ұсақталған бөліктерінің қажетті мөлшерне қайнаған су құйып 15
минутқа тұндырылады,
• Ыстық күйінде ағызылады және сүзіледі
Артықшылықтары: • Өндірістің қарапайымдылығы (дәріханада немесе тіпті үйде пісіруге болады).
• Үйде жасау үшін нақты дозаны қажет етпейтін өсімдіктер қолданылады,
• Ол үшін дәріханаларда өсімдіктердің оралған ұсақталған бөліктері, сондай-ақ олардың қоспалары (алымдар, шайлар)сатылады
Кемшіліктері: • тез бұзылады (3 күннен аспауы керек)
• пайдалы заттардан басқа, құрамында балласт (қажет емес, кейде зиянды) заттар бар
7.Қайнатпаны дәрілік түр ретінде анықтау. Ветеринарияда жазып беру, дайындау және қолдану ережелері. Қайнатпа-бұл өсімдік шикізатынан су алу болып табылатын, осы мақсатта арнайы дайындалған, ішкі немесе сыртқы қолдануға арналған дозаланбаған сұйық дәрілік форма.
Дайындау: • Өсімдіктердің қатты, тығыз бөліктерден дайындалады (қабығы, тамыры және т. б.)
• Өсімдіктердің ұсақталған бөліктерінің қажетті мөлшерне қайнаған су құйыңыз
және қайнатыңыз ("су моншасында"30 минут ішінде)
• Салқындатып , ағызады және сүзеді
Артықшылықтары: • Өндірістің қарапайымдылығы (дәріханада немесе тіпті үйде пісіруге болады).
• Үйде жасау үшін нақты дозаны қажет етпейтін өсімдіктер қолданылады,
• Ол үшін дәріханаларда өсімдіктердің оралған ұсақталған бөліктері, сондай-ақ олардың қоспалары (алымдар, шайлар)сатылады
Кемшіліктері: • тез бұзылады (3 күннен аспауы керек)
• пайдалы заттардан басқа, құрамында балласт (қажет емес, кейде зиянды) заттар бар
8. Дәрілік өсімдік шикізаты.
9. Экстрагент. Тазартылған су (ҚР МФ).
Экстракт-экстрагенттің көмегімен дәрілік шикізаттан белсенді компонентті алу (сору) арқылы алынған дәрілік форма, оның түріне сәйкес су,спирт , эфир және т. б. болып бөлінеді.
Жіктелуі: Консистенциясы бойынша:
- құрғақ сығындылар (Extracta sicca);
- қалың сығындылар (extracta spissa);
- сұйық сығындылар (extracta fluida).
Құрғақ сығындылар-ылғалдылығы 5% - дан аспайтын, сусымалы қасиеті бар ұнтақ массалар.
Қалың сығындылар-тұтқыр массалар, ылғалдылығы 25% - дан аспайды.
Сұйық сығындылар-қалың, қозғалмалы, кейде майлы сұйықтықтар.