Сабақтың басы
1 – 7 минут
|
(Ұ)
1.Психологиялық дайындық.
«Армысың, ару күн!
Армысың, жақсы дос!
Бос өтпей әрбір күн
Білімге білім қос!
Миға шабуыл: үй тапсырмасын қайталау
Ашық күн» (сұрақтарға тез жауап беру арқылы тақтадағы күнді жасырып тұрған бұлттарды тазарту. Әр бұлттың артында сұрақтар бар)
Ауа райы деген не ?
Ауа райы неліктен өзгереді ?
Ауа массасы деген не ?
Ауа массаларының қандай түрлері бар ?
Ау райын зерттеу не үшін қажет ?
Ауа райын қалай болжайды ?
2. Сабақтың мақсатымен таныстырамын.
Бүгінгі сабақта Жер мен Күннің арасындағы байланысын біліп,түсінетін боламыз.
3. Оқушылардан Күн мен Жердің байланысын қалай түсінетінін сұрау.
|
Презентация
|
Сабақ ортасы
7 – 30 минут
|
(Ж, Т)Мектеп ауласындағы бақылау
Жердің жыл ішіндегі Күнді айнала қозғалысын естеріңе түсіріңдер. Жер білігінің орбита кеңістігіне көлбеулігіне байланысты жыл ішінде күн сәулесінің жер бетіне түсу бұрышы өзгеріп тұратынын білесіңдер. Мектеп алаңында гномонмен жүргізілген бақылау нәтижелері неғұрлым Күн көкжиектен жоғары тұрса, соғұрлым күн сәулелерінің түсу бұрышы үлкейе беретіндігін және түсу уақытының ұзара беретіндігін көрсетеді. Соған орай Күннен келетін жылу мөлшері де өзгереді. Күн сәулелері көлбеу түссе, жер бетін аз жылытады. Бұл Күннен ертеңгілік және кешке қарай келетін жылу мөлшерінің аздығынан айқын көрінеді. Күн сәулесі тіктеу түссе жер бетін көп қыздырады. Мұны түс кезіндегі жылу мөлшерінен-ақ байқауға болады.
Оқушыларды сыртқа шығарып, көлеңкені бақылату. Көлеңке ойынын ойнату.
– Өз көлеңкеңді қуып жетіп көріңдер. Сен көлеңкенікөтеріп қолыңа ұстай аласың ба? Көлеңкені қалай жоғалтып жіберуге болады? Не себепті жоғалып кетті? Көлеңке тәулік бойы бірдей бола ма, әлде өзгере ме? Қалай өзгереді? Не себепті бір заттың көлеңкесі ұзын және қысқа болып өзгереді?
(Ұ, қ) Көлеңке ойынын көрсетіп,нәтижелерді талқылаңыздар. Көлеңке күн мен жасанды жарық көздері бойынша қалай өзгереді екен?
(Ұ) Күн мен Жердің байланысы туралы бейнематериал көрсету. Күннің жер бетіне түскендегі көлеңкенің пайда болуы туралы әңгіме жүргізу.
(Ө) Күннің аспандағы орналасуы мен көлеңкенің өзгеруі туралы қорытынды жазыңыз.
(Ұ, Т) Оқушылармен Күн біздің ғаламшарымызды қыздырмайтын болса, Жерге не болатыны туралы талқылаңыздар. Оларға өз болжамын сурет түрінде ресімдеуге шығармашылық тапсырма беріңіз.
|
