Сабақтың тақырыбы: Катализаторлар және ингибиторлар. №3 практикалық жұмыс: «Реакция жылдамдығына өршіткінің әсері»

• Сабақтың тақырыбы:
• Катализаторлар және ингибиторлар.
• №3 практикалық жұмыс:
• «Реакция жылдамдығына өршіткінің әсері»

• Оқу мақсаты:
• 9.3.2.3 -катализатордың реагенттен айырмашылығын
• және реакция жылдамдығына әсерін түсіндіру;
• 9.3.2.4 -реакция жылдамдығына ингибитордың әсерін
• түсіндіру;

• Tапсырма:
• 1.Тұз қышқылында мырыштың еруі мына жағдайларда кемиді:
• А) қышқыл концентрациясын көбейткенде Б) мырышты ұсақтағанда
• С) температураны арттырғанда Д) қышқылды сұйылтқанда
• 2. Оттек бар шыны ыдыстағы көмір түйірлері ішінде ауа бар шыны ыдыстағыға қарағанда тезірек жанады, себебі:
• А) көмірдің жану жылдамдығы әрекеттесетін заттар табиғатына байланысты
• Б) оттек концентрациясының көп болғаны
• С) оттек жануды қолдайды
• Д) оттек ауадан ауыр
• 3.10с уақыт ішінде А затының концентрациясы 3,10 моль/л-ден 3,05 моль/л-ге өзгерді. А заты бойынша реакция жылдамдығының орташа мәнін тап:
• А) 0,003 моль/л*с Б) 0,005 моль/л*с
• С) 0,30 моль/л*с Д) 8,33*10-5 моль/л*с
• 4.Температура әр 100С-қа көтергенде реакция жылдамдығы 3 есе өсетін болса, температура 100 0С –тан 2000С-қа жоғарылағанда реакция жылдамдығы неше есе артады?
• А) 9 Б) 27 С) 81 Д) 243

Катализатор

• 1.Химиялық реакцияны тезететін, бірақ реакция нәтижесінде жұмсалмай қалатын заттар өршіткілер(катализаторлар) деп аталады.

• 2.Химиялық реакцияның жылдамдығына өршіткілердің әсері катализ деп аталады.
• Катализ 2-ге бөлінеді: гомолиттік катализ және гетеролиттік катализ.

• Қанттың жануы жоғары экзотермиялық реакция оңай жүруі керек сияқты.
• Бұлай болған жоқ - жоғары қызу кезінде қант еріп, қоңыр түске және карамель иісіне ие болады, бірақ жанбайды. Дегенмен қантты жағуға болады. Мұны істеу үшін қантқа темекі күлін себіңіз және оны жалынға апарыңыз - содан кейін қант жанады.
• Кейбір басқа заттар, мысалы, литий тұздары немесе хром (III) оксиді де осы реакцияға бірдей әсер етеді.

• С12Н22О11+12О2 →12СО2+11Н2О + Q