Сабақтың тақырыбы: Өндіріс шығындарының түсінігі Сабақтың мақсаты: Өндіріс шығындарының ұғымын оқушыларға түсіндіру
жүктеу/скачать 57,84 Kb.
|
өндіріс шығындарының түсінігі
- Бұл бет үшін навигация:
- MC = TC/Q
VC
AVC= ------------;Q Тұрақты шығындардың сомасы тұрақты болғандықтан орташа тұрақты шығындар (AFC) өнім көлемінің өсуімен қысқарады. Өнім шығару көлемі өскен кезде тұрақты шығындар өзгермейтіндігі белгілі, сондықтан жалпы шығынның өсуі әрқашан өзгермелі шығындардың өсуімен қатар жүреді. Орташа өзгермелі шығындарға кемімелі табыстылық заңы әсерін тигізеді. Мысалы: егер бір ресурс (жер учаскесінің мөлшері, технология деңгейі) тұрақты, саны өзгермейтін болатын болса, онда басқа да ресурстарға өзгермелі шығындар өскен жағдайда айнымалы ресурстардың орташа өнімділігі алдымен өседі (орташа өзгермелі шығындар кемиді), одан кейін Q өнімінің өндірісімен өнімділік кемиді (орташа өзгермелі шығындар өседі). Шекті шығындар MC (marginal cost) - берілген өнім көлемімен салыстырғанда өнімнің әрбір қосымша өнім бірлігін өндіруге кеткен қосымша шығындар: MC = TC/QТұрақты шығындар өзгеріссіз болғандықтан, шекті шығындар өзгермелі шығындардың өсіміне тең: MC = VC/QОрташа жалпы шығындардың (ATC) шамасы, біріншіден, кемімелі табыстылық заңы ықпал ететін орташа өзгермелі шығындардың шамасымен, екіншіден, Q өнім көлемінің өсуімен қысқаратын орташа тұрақты шығындардың шамасымен анықталады. Суретте орташа өзгермелі шығындар Q1 өнім шығару көлемінде минимальды мәнге ие. Одан әрі орташа өзгермелі шығындар AVC өсе бастайды. Бірақ, орташа тұрақты шығындар кеми түседі. Нәтижесінде орташа жалпы шығындар ATC алдымен орташа тұрақты шығындардың кемуі орташа өзгермелі шығындардың кемуі орташа өзгермелі шығындардың өсуімен толықтырмайынша бірқатар уақыттарға дейін кемиді. Осы кезден бастап орташа жалпы шығындар ATC өсе бастайды. Орташа жалпы шығындардың өзгерісі біртексіз болғандықтан шекті өзгерістерді өлшеу қажеттілігі туады. Айталық, кәсіпорын жалпы шығындар ТС жұмсау арқылы Q өнім бірлігін шығарады. Осы жерде өнім шығымын бір бірлікке арттырғанда жалпы шығындар қандай шамада өзгереді деген сұрақ туады. Бұл сұрақтың шешімі шекті шығындар ұғымына алып келеді. 1 сурет. C C MC АС AC AVC AVC AFC
Q1 Q2 Q Q 1- сурет 2- сурет AC- орташа жалпы шығындар AVC- орташа өзгермелі шығындар AFC- орташа тұрақты шығындар MC- шекті шығындар IV.Бекіту: Жаңа тақырып өнімді өндіру шығындарын жіктеу арқылы бекіту.
жүктеу/скачать 57,84 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|