ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
ҚБ «Мадақтау сэндвичі»
ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады
Сабақты қорытындылау Жанұяны жоспарлау — өзіміздің өмірімізде белсенді қатысатын түсінік.
Кері байланыс сауалнама толтыру: · Бүгінгі сабақ саған түсінікті болды ма? · Қандай сұрақтар қиындық туғызды? · Қандай сұрақтар жеңіл болды? · Өзіне бүгінгі сабақтан не алдың? Оқушы сауалнама толтырады
Үйге тапсырма «Отбасын жоспарлау» эссе
Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады
Өмір бойы білім алу: өзіне қажетті білім алу кезінде білімнің қажеттілігін түсінуге тәрбиелеу
Сабақтыңбарысы
Сабақтыңкезеңі/ уақыт
Педагогтіңәрекеті
Оқушыныңәрекеті
Бағалау
Ресурстар
Сабақтың басы
Қызығушылықты ояту
Адамның иммунтапшылық вирусы инфекциясы және жұқтырылған иммунтапшылығының синдромы (АИВ/ЖИТС) — адамның иммунтапшылық вирусы (АИВ) қоздырған инфекцияның организмге әсерінен дамитын дертті жағдай
Оқушыларды сабақтың тақырыбы және мақсатымен таныстыру
Оқушы өз ойларын ортаға салады.
Оқушы жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу
Оқушы өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді
ҚБ «Мадақтау сэндвичі»
Тақырыптық суреттер
сілтемеде
суреттер
Сабақтың ортасы
1. СПИД қайдан келді? АИТВ-ның екі түрі бар: Оның біріншісі бастапқыда шимпанзелерде пайда болған АИТВ-1. Ал екіншісі африкалық маймылдардан шыққан АИТВ-2. Осы түрлердің арасында тағы бірнеше кіші түрлер бар. Қазіргі уақытта өлімге әкеп соқтыратын ең қауіпті түрі АИТВ-1 болып табылады. АИТВ-1-дің адамдарға қашан жұққанын ешқашан біле алмауымыз мүмкін. Көп ғалымдардың пікірінше, адамдар бұл індетті 1931 жылы, тіпті одан бұрын жұқтырған. Ал сол уақытта кейбір тайпа шимпанзелерді жеп, тамақтанғандықтан, осы қауіпті аурудың пайда болуы шимпанзелермен байластырылады.
Вирустар дәстүрлі мағынада тірі емес және олар жиі организмдер өзін қалай ұстап, дамыды деген көрінісімізді жоққа шығарады. Адамдар жұқтырған АИТВ-ның ең ерте түрі әлсіз болған, тіпті кейде иммундық жүйе оларды тоқта алған деп саналады. Бірақ уақыт өте келе вирус қатты күшейіп, мутацияланып, қайтадан тұтастанды. 80-ші жылдардың басында ауруды бірінші рет анықтаған кезде, ол іс жүзінде өлімге әкелетін індет болды.
2. Бұл инфекция адамдарға қашан жұға бастады. СПИД жұқтырған алғашқы адам Конго демократиялық республикасының астанасы Киншаста тіркелді. Оны 1959 жылы сақталған тін үлгісінен анықтады. Содан бұл ауру Атлант мұхиты арқылы келесі онжылдыққа дейін жетті. Ал СПИД-пен алғаш болып Миссури штатынан шыққан Роберт Рейфорд есімді жасөспірім ауырды. Қауіпті індетке шалдыққан жасөспірім 1969 жылы СПИД-тен қайтыс болады. Дәрігерлер Рейфорд «шақырту бойынша жыныстық қызмет көрсететін» бала болған деп есептейді. Ал 1977 жылы Европада алғаш болып Арвид Ное есімді норвегиялық теңізші СПИД-тен ажал құшты.
СПИД екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Еуропада пайда болған деген де белгілер бар. Ол кезде иммундық жүйесі әлсіреген адамдарға ғана әсер ететін ауру балалардың өмірін жалмай бастады. Осындай ұқсас індет түрін жұқтыру науқас СПИД-пен ауырған дегенді білдіреді. Ал Голландия зерттеушісі бұл індет Балтықтың порт қаласы Данцигтан басталып, Еуропаның бүкіл аумағына таралған деп санайды.
Ауру шприцті қайта пайдалану салдарынан таралған деп есептелінеді, себебі сол кезде көпшілігі бір рет қолданылған инені бірнеше рет пайдалуды әдет қылған. Бір қызығы, ол кезде балалардың тек үштен бірі ғана аурудан қайтыс болды. Яғни, сол уақытта олар жұқтырған вирус бүгінгі күндегі өлімге әкеп соғатын ауру түріне айналып үлгермеген.
