Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
Ќскери диктатуралардыѓ жойылуы
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
дүниежүзі тарихы 11
| Ќскери диктатуралардыѓ жойылуы. Латын Америкасындаѕы
ќскери диктаторлыћ режiмдердiѓ даѕдарысћа џшыраѕаны байћалды. Бџѕан экономиканы жаѓѕыртудыѓ консервативтiк емес љлгiсiнiѓ жљзеге асырылуынан туѕан ћайшылыћтардыѓ џлѕайѕаны септiгiн тигiздi. Сонымен ћатар демократиялыћ бостандыћтардыѓ жоћтыѕы, адам ћџћыћтарыныѓ бџзылуы, жаппай жазалау шаралары халыћтыѓ ћалыѓ топтарыныѓ наразылыѕын туѕызды. 70-жылдардыѓ соѓы — 80-жылдардыѓ басында аймаћ елдерiнде ќлеуметтiк-экономикалыћ саясаттыѓ )згертiлуiн, жазалаушылыћты тоћтатуды, кќсiподаћтардыѓ ћџћыћтары мен демократиялыћ бостандыћтардыѓ ћалпына келтiрiлуiн талап еткен еѓбекшiлер ереуiлдерi к)бейдi. Ќскери-диктаторлыћ режiмдерге ћарсы кљреске сонымен ћатар орташа топтар да к)терiлдi. Ћџћыћ ћорѕау џйымдары мен шiркеу топтары да белсендiлiк к)рсете бастады. Партиялар мен кќсiподаћтар )здерiнiѓ ћызметiн айћын сезiлетiндей етiп, ћалпына келтiрумен болды. 1979 жылѕы Никарагуадаѕы революцияныѓ жеѓiсi Латын Америкасында демократияландыру љдерiсiн тездеттi. Ќскери режiмдер )кiмет билiгiн конституция бойынша сайланѕан љкiметтерге бере бастады. 1979 жылы Эквадорда, 1980 жылы Перуде, 1983 жылы Боливия мен Аргентинада, 1985 жылы Бразилия мен Уругвайда, 1986 жылы Гватемала мен Гондураста солай болды. 1989 жылы ќскери т)ѓкерiс нќтижесiнде аймаћтаѕы еѓ џзаћ саћталып келе жатћан Парагвайдаѕы Альфредо Стресснердiѓ диктатурасы билiктен кеттi. Еѓ соѓѕысы болып 1990 жылы Чилидегi ќскери диктатура ћџлады. Чилиде азаматтыћ президенттiѓ сайлануы Латын Америкасы елдерiнiѓ демократияны )здерiнiѓ мемлекеттiк ћџрылысыныѓ нормалыћ принципi деп жариялауына мљмкiндiк бердi. |