Садыћов Т. С., т б. Дљниежљзi тарихы
Халыћаралыћ шиеленiстi бќсеѓдету љшiн жасалѕан бетбџрыс
жүктеу/скачать 14,18 Mb. Pdf көрінісі
|
| Халыћаралыћ шиеленiстi бќсеѓдету љшiн жасалѕан бетбџрыс.
70-жылдардыѓ басынан бастап халыћаралыћ ћатынастар =зiнiѓ дамуында жаѓа кезеѓге — екi дљниенiѓ бiр-бiрiне ћарсы тџруынан шиеленiстi бќсеѓдетуге к.шу кезеѓiне кiрдi. Оѕан 1970 жылы КСРО мен ГФР арасындаѕы Еуропаныѓ шекараларын ћайта ћарау ж=нiндегi талаптарынан Батыс Герман жаѕыныѓ бас тартуына негiзделген шарт бастама болды. Батыс Берлинге ћатысты мќселелер жнiндегi трт жаћты келiсiмнiѓ Еуропада бейбiтшiлiктi ныѕайтып, халыћаралыћ шиеленiстi одан ќрi бќсеѓдету љшiн зор маѓызы болды. Ол ГДР мен ГФР арасындаѕы, Поляк Халыћ Республикасы мен ГФР арасындаѕы жќне Чехословакия мен ГФР арасындаѕы шарттардан тџрды. Бџл кезеѓде халыћаралыћ ћауiпсiздiк жолындаѕы кљрес халыћ- аралыћ ћатынастардаѕы маѓызды факторѕа айналды. Варшава шартына ћатысушы елдердiѓ саяси консультативтiк комитетiне ћатысушылар 1972 жылы Еуропалыћ ћауiпсiздiк жљйесiн ћџру жайында к=пшiлiк елдердiѓ ћолдауына ие болѕан бастама к=тердi. 1975 жылѕы 30 шiлде — 1 тамызда Хельсинкиде Еуропадаѕы ћауiпсiздiк пен ынтымаћтастыћ ж"нiнде кеѓес басталды. Еуропалыћ 33 мемлекеттiѓ, сондай- аћ АЋШ пен Канаданыѓ басшылары ћорытынды актiге ћол ћойып, онда кеѓеске ћатысушы елдердiѓ зара ћатынастарыныѓ келiсiлген принциптерi тiркелдi, ћарулы жанжалдар туу ћаупiн азайту шаралары, Еуропалыћ мемлекеттер арасындаѕы ынтымаћтастыћтыѓ маѓызы мен формалары белгiлендi. Кеѓеске ћатысушылар мынадай ћаѕидаларды басшылыћћа алуѕа мiндеттендi: 1) егемендiк теѓдiк, егемендiкке тќн ћџћыћтарды ћџрметтеу; 2) кљш ћолданбау немесе кљшпен ћорћытпау; 3) шекаралардыѓ бџзылмайтындыѕы; 4) мемлекеттердiѓ аумаћтыћ тџтастыѕы; 5) дау-жанжалдарды бейбiт жолмен реттеу; 6) iшкi iстерге араласпау; 7) адам ћџћыћтары мен негiзгi бостандыћтарды оныѓ iшiнде џждан, аћыл-ой, дiн жќне сенiм еркiндiктерiн ћџрметтеу; 8) халыћтардыѓ =з таѕдырын =зi билеуiнiѓ теѓдiгi мен ћџћыѕы; 9) мемлекеттер арасындаѕы ынтымаћтастыћ; 10) халыћаралыћ ћџћыћ ж=нiндегi мiндеттемелердi адал орындау. Кеѓестiѓ ћорытындылары дљниежљзi халыћтарыныѓ ћарусыз- дануѕа, ынтымаћтастыћты дамытуѕа мљдделi екенiн танытты. 34 Хельсинкиде басталѕан љдерiс барлыћ халыћтарѕа пайдалы болатын адал, =зара тиiмдi келiсiмдерге жетудiѓ наћты мљмкiндiгiн ашып бергендей едi. жүктеу/скачать 14,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|