Салт-дәстүр мен ауыз әдебиеті Шартты белгілер бойынша тапсырмалар
жүктеу/скачать 15,51 Kb.
|
Салт дәстүр
|
Салт-дәстүр мен ауыз әдебиеті Шартты белгілер бойынша тапсырмалар Біліп ал! *Қымызбен емдеу:* - Қазақтар қымызды тек сусын ретінде ғана емес, сонымен қатар емдік мақсатта да қолданған. Мысалы, қымызбен емдеу әдісі көне заманда өкпе ауруларын емдеуде тиімді деп есептелген. Қымызды арнайы дайындалып, аурудың жағдайына қарай берілген. Бұл қызық! *Жыршылардың жады:* - Қазақтың жыршылары мыңдаған жолдан тұратын эпостарды жатқа айтқан. Олар жырды арнайы орындау тәсілдерін меңгеріп, өзіндік импровизациялар енгізіп отырған. Мысалы, белгілі жыршы Жамбыл Жабаев кез-келген жағдайда ұзақ жырларды жатқа айтатын шеберлігімен танымал болған. Есіңе сақта! Салт-дәстүр мен ауыз әдебиеті қазақ халқының ұлттық болмысын қалыптастыруда және сақтауында негізгі рөл атқарады. Топтық жұмыс 2. *Рөлдік ойындар:* - Сынып ішінде әртүрлі салт-дәстүрлерге арналған шағын көріністер ұйымдастырыңыз. Мысалы, "Қыз ұзату", "Беташар", "Тұсаукесер" сияқты дәстүрлерді сахналау. Зертте 5. Салт-дәстүрлерді сақтап қалу үшін қандай заманауи әдістерді қолдануға болады? Сіздің пікіріңізше, мектеп бағдарламасына қандай дәстүрлерді қосу маңызды? Жұптық жұмыс 1. *Этнографиялық зерттеу:* - Оқушыларға әртүрлі аймақтардағы салт-дәстүрлерді зерттеуді тапсырыңыз. Мысалы, Оңтүстік Қазақстан мен Батыс Қазақстанның дәстүрлерін салыстырып, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтап, жазбаша есеп әзірлеу. Өздік жұмыс 2. *Ауыз әдебиетінің тәрбиелік мәні*: Ауыз әдебиетінің, әсіресе мақал-мәтелдер мен жұмбақтардың, тәрбиелік мәнін талдаңыз. Олардың бала тәрбиесіндегі қолданылу әдістерін зерттеңіз. 5. *Әдет-ғұрыптардың қоғамдағы маңызы*: Қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен олардың қоғамдағы маңызын зерттеп, сол әдет-ғұрыптардың қазіргі күнде қалай көрініс тауып жатқанын сипаттаңыз. Талқыла! *Салт-дәстүр мен ауыз әдебиетіне байланысты қысқаша мәлімет:* *Салт-дәстүр:* Қазақ халқының салт-дәстүрлері ұрпақтан-ұрпаққа беріліп келе жатқан рухани мұралар болып табылады. Бұл дәстүрлер қазақ халқының өмір сүру салты мен мәдениетінің ажырамас бөлігі ретінде қалыптасқан. Салт-дәстүрлер арқылы халықтың дүниетанымы, өмірлік қағидалары, құндылықтары көрініс табады. Мысалы, балаға ат қою, бесікке салу, тұсау кесу сияқты дәстүрлер бала тәрбиесінің маңызды кезеңдерімен байланысты. *Ауыз әдебиеті:* Ауыз әдебиеті — жазбаша нұсқасы жоқ, халықтың айтуы арқылы ұрпақтан-ұрпаққа жеткен шығармашылық түрі. Қазақ ауыз әдебиеті батырлық жырлар, аңыз-әңгімелер, ертегілер, мақал-мәтелдер, жұмбақтар сияқты жанрлардан тұрады. Бұл шығармалар халықтың даналығын, өмірлік тәжірибесін жеткізеді, моральдық-этикалық құндылықтарды ұрпақтарға жеткізуде маңызды рөл атқарады. *Талқылауға арналған сұрақтар:* 1. *Салт-дәстүрлердің қазіргі қоғамдағы маңызы қандай?*
2. *Ауыз әдебиетінің тәрбиелік мәні неде?* - Қандай мақал-мәтелдер сіздің тәрбиелік тәжірибеңізде маңызды орын алды? - Ауыз әдебиеті арқылы қандай құндылықтар насихатталады? 3. *Салт-дәстүрлер мен ауыз әдебиетінің ортақ ерекшеліктері қандай?* - Қандай ортақ құндылықтарды байқайсыз? - Салт-дәстүрлер мен ауыз әдебиеті арасындағы байланыс қалай көрініс табады? 4. *Ауыз әдебиеті мен салт-дәстүрлердің заманауи қоғамдағы рөлі қандай?* - Қалай ойлайсыз, осы мұраларды сақтап қалу үшін не істеу керек? - Жас ұрпаққа салт-дәстүр мен ауыз әдебиетті жеткізу үшін қандай әдістер тиімді болар еді? 5. *Қазақ батырлық жырларының қазіргі жас ұрпаққа тәрбиелік ықпалы бар ма?* - Жырларда бейнеленген батырлық пен ерлік қасиеттерін бүгінгі қоғамда қалай көрсетуге болады? 6. *Салт-дәстүрлердің бала тәрбиесіндегі орны қандай?* - Бала тәрбиесінде қай салт-дәстүрлер маңыздырақ деп санайсыз? Неліктен? - Қазіргі бала тәрбиесінде қандай дәстүрлерді жиі қолданасыз немесе қолданған дұрыс деп ойлайсыз? жүктеу/скачать 15,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|