Мемлекет ұғым екі мағынада қолданылады: 1) кең мағынасындаүлкен әлеуметтік топтың ұйымын білдіреді де «халық», «қоғам», «ел» деген ұғымдарға сәйкес келеді; 2) тар мағынасындабасқару құрылымының, мемлекеттік аппараттың жиынтығы білдіріп, «үкімет», «әкімшілік» ұғымдарға сай келеді. Саясаттунада олардың екінші мағынасында пайдаланады.
Мемлекет – саяси жүйенің басты элементі, оның негізгі ұйымы. Ол – керек кезінде арнаулы күштеу органдарын пайдалана отырып, өз аумағында тұратын адамдардың мүддесін қорғауға тиіс және соған орай олардың арасындағы арақатынастарды құқықтық ережелер арқылы реттейтін қоғамдық механизм.
Мемлекет алғашқы қауымдық қоғамда болған жоқ. Ол құл иеленушілік қоғмада дүниеге келді. Мемлекеттің пайда болуын саналуан теориялар бар: