Саяси ғылымдарының докторы, профессор


Қазақстан Республикасы судьяларының мәртебесі



Pdf көрінісі
бет50/59
Дата27.09.2023
өлшемі1,12 Mb.
#110738
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   59
Байланысты:
treatise15701

Қазақстан Республикасы судьяларының мәртебесі 
Қазақстан Республикасының жасы жиырма беске толған, жоғары заң 
білімі, заң мамандығы бойынша кемінде екі жыл жұмыс ӛтілі (стажы) бар және 
біліктілік емтиханын тапсырған азаматтары судья бола алады. Судья қызметін 
алғаш рет атқарып отырған адам ант қабылдайды. Соттардың тұрақты 
судьялардан тұратындығын атап кӛрсету қажет; судьялардың тәуелсіздігі мен 
олардың құқына қолсұғылмаушылығы Конституциямен және заңмен 
қорғалады. Судьяның ӛкілеттігі «Қазақстан Республикасындағы сот жүйесі 
және судьялардың мәртебесі туралы» Конституциялық заңда кӛрсетілген 
негіздемелер бойынша ғана тоқтатылады. 
Судья сот тӛрелігін іске асыру кезінде тәуелсіз және Конститудия мен 
заңға ғана бағынады. Судьяға ешкімнің ешқандай ықпал етуге құқығы жоқ. 
Судья сот әділдігін іске асыру кезінде Конституция мен Қазақстан 
Республикасының заңдарын сақтауға міндетті, судьялық этика (әдеп) 
талаптарын сақтауға тиіс, заңсыз араласуға жол бермеу жӛн. Судьялардың 
кеңесінің құпиясын сақтауға міндетті. Судья оқытушылық, ғылыми немесе ӛзге 
шығармашылық қызметтерді қоспағанда, ӛзге де ақы тӛленетін жұмысты атқара 
алмайды. Судьяны тұтқынға алуға, күштеп әкелуге, оған сот тәртібімен 
белгіленетін әкімшілік жазалау шараларын қолдануға, Республика Жоғарғы Сот 
кеңесінің қорытындысына негізделген Қазақстан Республикасы Президентінің 
келісімінсіз қылмыстық жауапқа тартуға болмайды. Судьялар мен оның отбасы 
мүшелері және мүлкі мемлекет тарапынан қорғалады. 
Конституциялық кеңестің қҧқықтық мәртебесі 
Конституциялық Кеңес мемлекеттік орган ретінде еліміздің барлық 
аумағында Қазақстан Республикасы Конституциясының үстемдігін қамтамасыз 
етеді. Конститудиялық кеңес жеті мүшеден тұрады, олардың ӛкілеттігі алты 
жылға 
созылады. 
Республиканың экспрезиденттері ғұмыр 
бойы 
Конституциялық кеңестің мүшелері болып табылады. Конституциялық кеңестің 
тӛрағасын Президент тағайындайды және қызметінен де Президент босатады. 
Конституциялық кеңестің екі мүшесін Президент, Сенат тӛрағасы және 
Мәжіліс тӛрағасы сайлайды, қызметінен де солар босатады. Конституциялық 
кеңес мүшелерінің жартысы әрбір үш жыл сайын жаңартылып отырады. 
Конституциялық кеңес кұрамына тағайындау үшін мынадай талаптар 
койылады: 
– Қазақстан Республикасының азаматы; 
– жасы отызға толған; 
– республика аумағында тұрақты тұратын; 


87 
– жоғары заң білімі бар; 
– заң мамандығы бойынша кем дегенде бес жыл жұмыс ӛтілі бар болуы 
керек. 
Конституциялық кеңестің тӛрағасы мен мүшелері ӛздері тағайындалғаннан 
кейін ант береді. Конституциялық кеңестің тӛрағасы мен мүшелері мемлекеттік 
қызметтің лауазым иелері болып табылады. Сондықтан да олардың мәртебесін 
Конституция мен «Конституциялық кеңес туралы» Конституциялық заңнан 
басқа «Мемлекеттік қызмет туралы» Заң айқындайды. Конституциялық кеңеске 
мүшелік белгілі бір шектеулермен байланысты (олар үкімет мүшелеріне 
койылатын шектеулерге ұқсас) болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   59




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет