Саяси ғылымның даму тарихы және негізгі кезеңдері
жүктеу/скачать 21,93 Kb.
|
| Француз либерализмі. Жаңа буржуазиялық қатынастың идеялық негізін салушы дарынды ойшылдар қалыптасты.Оларға Б.Констан мен А.Токвиль жатады.
Б. Констан /1767-1830 ж.ж/ оны зерттеушілер либерализмнің рухани әкесі деп есептейді. Б. Констан саяси ілімінің негізгі көзі – жеке бостандық дегеніміз антикалық дәуірдегі проблемасы. Мұнда бостандық дегеніміз антикалық дәуірдегі бостандықтан ерекше болады. Б.Констан үшін адамның материялдық және рухани автономисы, оны заңның сенімді қорғауы бірінші кезекте тұрады.Оның ілімі бойынша бұл құндылықтарға мемлекет құрылысы мен мақсаты тәуелді болуы керек. А.Токвиль /1805-1859 ж.ж/ “Америкадағы демократия туралы”, “Ескі тәртіп және революция” атты еңбектерінде демократияның практикалық аспектілерін зерттеді.Оның пікірі бойынща демократия “теңдік” және “бостандық” құндылықтарымен тығыз байланыста ғана мүмкін.Демократия үшін шексіз орталықтанған биліктің қажеті жоқ. Марксизм класиктері саяси құндылықтар мәселесіне арнайы тоқталмаған,дегенмен әлеуметтік -экономикалық және таптық мәселелерді құндылықтармен тығыз байланыста қарастырды. Марксизм үшінең маңызды болған құндылықтар “теңдік” , еркіндік”, “әділеттік”,”еңбек” жалпыадамзаттың негізгі құндылықтардың қатарына жатады. Бұл құндылықтарды қоғам өміріне ендіру формасы ретінде революцияны таңдаулары үлкен қателік болғанын тарих дәлелдеді.К.Маркс /1818-1883 ж.ж./ пен Ф.Энгельс /1820-1895 ж.ж./ капитализм орнына социализм келеді, онда бұл аталған құндылықтардың басымдылығы артады деген пікірлері іске аспады. В.Парето /1848-19”32 ж.ж./ саяси ілімінің негізгі идеялары-саяси элита теориясы мен билік құрылымы туралы. ”Жалпы социология жөніндегі трактат” деген еңбегінде элита ұғымын саяси ілімінге енгізген.Саяси өмір дегенімізэлиталар арасында күрес және олардың орын алмасуы.Билікке қолы жеткен соң, олар күресті де тоқтатады,өз табыстарына қанағаттанып тынышталады.Сөйтіп өз ізденістері, шығармашылығын жоғалтады.Осы жағдайда жаңа бір күш-қуатты элита өмірге келеді, сөйтіп,билік басындағы элитанықұрту үшін бар жігерін салады. Бірақ оларда оңай кетпейді,бұл елде төңкеріс,революцияға алып келеді.Бұл қоғам үшін пайдалы. Оның ойынша қоғам дамуыәлиталар алмасуы арқылы жүреді. Г.Моска /1858-1941 ж.ж./ “Саяси ілімінің негіздері” деген еңбегінде сасат дегеніміз екіь қарама-қарсы топтың үстемдік жүргізуші элитаның және бағынышты көпшіліктің күресі төңірегінде болатын жағдайлар.Ол демократияны жақтамады.Демократия дегеніміз көпіре сөйлеушілердің билікке жету үшін саясаттан хабары шамалы көпшіліктің өз қулықтарына пайдалануы. жүктеу/скачать 21,93 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|