: қақылдау, қақсау, тақылдау, зарлау, сұңқылдау.
1)
Күбірлеу : сыбырлау, күңкілдеу.
Сөйлесу, әңгімелесу, кеңесу, тілдесу, пікірлесу, жауаптасу, мәслихаттасу, сұхбаттасу . Отырыс жасап, өзара пікір алысу, ой бөлісу. Ендігі жайды басты бір адаммен
сөйлесіп шешу
керек (М.Әуезов). Нұрқасым, бар, атаңды шақырып кел, кісілермен
әңгімелесіп отырсын
(С.Бегалин). Бірігіп бас қосып шешетін бір мәселе бар, соны ақылдасуға,
кеңесуге шақырып
отырмын (Б.Тілегенов). Хакім қалайда қызбен жолығып,
тілдесіп, неге ренжігенін өз аузынан
білгісі келді (Х.Есенжанов).
Білімділер
сөз айтса , Бәйгі атындай
аңқылдап , Өзгелер басын изейді, Әрине
деп мақұлдап Ақ көйлекті, таяқты Ақсақал шығар бір шеттен: Малыңды әрі қайтар
деп , Малшыларға
қаңқылдап . Бай байғұсын
десін деп , Шақырып қымыз берсін
деп , Жарамсақсып,
жалпылдап (Абай, 70-б.) – деген Абайдың «Жаз» өлеңіндегі бұл үзіндінің өзінде сөйлеу етістіктің бір емес,
бірнеше формасы кездескен. Өлеңнің бірінші жолында тұрған
сөз айтса деген
хабарлау етістігі
белгілі бір ақпараттты (информацияны) жеткізу семасында негіз болып, өлең жолдарындағы
басқа етістіктерді тіркесе келіп, іс-әрекеттің мезгілдік мағынасын білдіреді. Ал үзіндідегі қалған
сөйлеу етістіктері тұтастай көсемше формасына құрылған. Жарыса қолданылып тұрған
етістіктер мәтіндегі басқа сөздермен тіркесіп мағыналы байланыс құрайды. Қимыл-қозғалысты,
көңіл-күйді білдіріп тұрған көсемше тұлғалы етістіктер өлеңге ерекше мән беріп, грамма-
тикалық мағынасымен бірге семантикалық, стильдік күшін көрсетіп тұр. Осы етістіктерді талғап
қолдану ұйқасқа ерекше қызмет етеді.
