Семинар сабағының Әдістемелік ұсынысы (барлық білім алушылар үшін)


Семинар № 8. XV-XVI ғғ. Қазақ хандығы



Pdf көрінісі
бет26/56
Дата27.02.2023
өлшемі1,57 Mb.
#70147
түріСеминар
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   56
Семинар № 8. XV-XVI ғғ. Қазақ хандығы. 
Жоспары: 
1. Қазақ хандығының XVI ғ. басындағы әлеуметтік-экономикалық және саяси жағдайы. 
2. Қазақ хандығының қайта өрлеуі. Хақназар ханның билігі 
3. Шығай хан. Тәуекел хан, оның саясаты. 
Сабақтың түрі: проблемалық семинар-пікір талас  
Тақырыпты оқытудың мақсаты мен міндеті: Қазақ хандығының құрылуы. Ақ 
Орданың, Әбілхайыр, Моголистан және Ноғай ордасының әлеуметтік-экономикалық және 
этникалық жағдайы, олардың саяси дағдарысы Қазақ хандығының құрылуын анықтады. XV 
ғасырдың ортасында Әбілхайыр хандығы дағдарысты бастан кешуде. М. Х. Дулати тарихшысы 
«Тарих-и-Рашиди» еңбегінде 1465-466 жж.осы хандықтан Керей мен Жәнібек бөлінетінін 
айтады. Олардың қоныс аударуының себебі, біріншіден, 1457 ж. қалмақ ханы өз-Темірмен басып 
кеткен Әбілхайыр ханның әрекеттері болды. Осы сұлтанмен келіспейтін Керей мен Жәнібек өз 
тайпаларымен Жетісу жағына көшті. Алайда, бұл тек сылтау. Негізгі себебі терең бой тасалаған 
— хандықтың ішінде әлеуметтік-экономикалық қайшылықтар күшейе түсті. Ортағасырлық 


авторлардың мәліметтері бойынша, өз хандарынан қоныс аудару оқиғаларының тарихында 
ханның наразылығы болмаған еді. Бірақ сол мемлекеттерде Қазақ хандығындағы басқару жүйесі 
бекітілмеген. Екіншіден, бұл тайпалардың Жетісу жағына қоныс аударуы жергілікті тайпалар 
мен тайпалардың осы аймаққа қоныс аударатын арасында ежелден этникалық байланыстар 
орнағанымен байланысты болды. Сондықтан қазақ тайпаларының бір өңірде шоғырлануы оларға 
жеке Қазақ хандығын құруға мүмкіндік берді. Келгендер Жетісудың батысында, Қозыбасы 
жерінде, Шу жағасында орналасқан. Олардың саны 200 мыңға жетті, осылайша 11 | /165-1466 
жж. Қазақ хандығы осылай құрылды. 
Тақырыпты оқып-үйренуде білім алушы білуі тиіс:
- Шығай ханның саясаты; 
- күштеп ұжымдастыру науқаны кезінде ауылда әлеуметтік жіктеу саясаты өте жоғары 
қарқынмен жүргізілуі; 
-
ХV-ХVІ ғасырлар Қазақ хандығы тарихының маңызды кезеңдерінің бірі болып 
табылады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   56




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет