5-СОӨЖ тақырыбы: а) Қазақ тіліндегі дауыстылардың қалыптасу тарихы; ә) Өткен тақырыптар бойынша қайталау сұрақтары
Тапсырмалар: реферат жазу.
Есеп беру түрі: рефераттарды қорғау.
СӨЖ тапсырмалары: А.А.Кононов, А.П.Поцелуевскийлердің түркі тілдері туралы пікірлері
Есеп беру түрі: рефераттарды қорғау.
Әдебиеттер (негізгі, қосымша): 1. Томанов М. Түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 1992
2. Рясенен М. Материалы по исторической грамматике тюркских языков. М., 1955
3. Мусаев К.М. Грамматика караимского языка. Фонетика и морфология. М.,1964
4. Нұрмаханова Ә. Түркі тілдерінің салыстырмалы грамматикасы. Алматы, 1971
5. Батманов И.А. Грамматика киргизкого языка. Казань, 1940
Алтыншы апта №6 дәрістің тақырыбы: Түркі тілдерінің дауыссыз дыбыстар жүйесі
Қарастырылатын мәселелер: 1. Түркі тілдерінің дауыссыз дыбыстар жүйесі
2. Әзірбайжан, башқұрт, қарақалпақ т.б. түркі тілдерінің дауыссыз дыбыстар жүйесі
3. Түркі тілдерінің дауыссыз дыбыстарының жасалу орнына, дыбысталуына, тәсіліне қарай бөлінуі.
Терминдер мен анықтамалар.
Дауысты дыбыстар (вокализм)– артикуляциялық, акустикалық және функционалдық қасиеттеріне байланысты ерекшеленетін дыбыстардың тобы
Еріндік дауыстылар – ерін қатысына қарай дыбыстардың айтылуы. Е.д. айтқан кезде ерін дөңгеленіп, сүйірленеді.
Езулік дауыстылар – ерін мен езудің қатысына қарай дыбыстардың бөлінуі. Е.д. айтқанда ерін екі жаққа қарай тартылады, езу жиырылады.
Ашық дауыстылар – жақ қатысына қарай дыбыстың айтылуы, яғни екі жақ бір-бірінен барынша қашықтап, ауа еш кедергісіз шығады.
Қысаң дауыстылар – жақ қатысына қарай жасалады, яғни екі жақ қысаңдарды айтқанда бір-бірінен сәл жуықтайды, бірақ ауаның еркін шығуына кедергі жасалмайды.
Дауыссыз дыбыстар (консонантизм)– қасиеттері жағынан дауысты дыбыстарға қарама-қарсы болатын дыбыстар тобы
