Негізгі сын есімдер: арық, көсе, қыр, сида қара, күрең сары, боз, сұр, суық, үлкен, көк, әдемі, жұмсақ. Туынды сын есімдер: Ұзынша - сапалық сын есім, ұлғайту жұрнағы -ша. Мұрынды - есім сөзден, -ды жұрнағы арқылы. Сақалды - есім сөзден, -ды жұрнағы арқылы. Тұп-тұнық - күшейткіш буын арқылы жасалған күрделі сын есім. Тап-таза - күшейткіш буын арқылы жасалған күрделі сын есім. Сазды - есім сөзден, -ды жұрнағы арқылы. 2-жаттығу. Берілген жұрнақтар арқылы туынды сын есім сөздер жасаңыз.
-лы, -дар, -и, -ыр, -тал, -шақ, -лық.
Таулы, қарлы, әдеби, мәдени, тартыншақ, ұрыншақ, балалық, қалалық, жақсылық. 3-жаттығу. Сөйлемдерден туынды сын есімдерді тауып, қай сөз табынан жасалып тұрғанын анықтаңыз. Жалтыр күннен ұялған жасты көзін сығырайтып, қарт жүзіне сансыз көп әжімін тереңдете, иреңдете жиып келеді. (М.Ә.). Жусан исі бұрқырап жататын көк қыраттар, жасыл белестер сап-сары боп күйіп кетті. (И.Жақ.). Алғыр жігіт ақылына қарай іс қылар, олақ жігіт оңай жұмысты күш қылар . (мақал). Онда бұл қалай, өте ұяң, жасқаншақ, тіпті келіссіз ұялшақ адам болғаны ма?Әлде жаннан асқан өр көкірек тәкаппар әйел ме? (Х.Е.). Күзге салым салқын тартқан едені сыз, қабырғалары ызғарлы, жер үйде тоңазыған келіншек астындағы қалың, ауыр көрпені үстіне тартқылайды. (С.Ж.). Көрікті жерде одан әрі ажар беріп тұратын кербез тау, өрмелі өзен, көркем көлсіз де табиғат сұлулығы жағынан да, табиғат берер байлық жағынан да еш жерден қалыспайтын көрінеді. (Б.Т.).
4-жаттығу: Сын есімдерді синтаксистік қызметі жағынан қандай сөйлем мүшесі болып тұрғанын анықтаңдар. Жақсы - ісімен жақсы. Мен тазамын. Сен үлкенсің. Сіз данасыз. Ол кіші.
