Семинар тақырыбы : Мектептегі педагогикалық процесс, оның заңдылықтары Орындаған : Қадыров Шыңғыс Мақсаты: Мектептегі педагогикалық процесс оның заңдылықтарының бағыттарын түсіндіру
жүктеу/скачать 23,89 Kb.
|
Шыңғыс семинар 2
| «Жобалау» сөзі қазақтың «жоба» деген сөзінен жасалынған, мағынасы – жаңа нəрсенің жобасын, сұлбасын жасау. Ғылымда ол тек қана жаңа нəрсенің жобасын жасау ғана емес, сонымен қатар оны негіздеу, басқадан айырмашылығын көрсетуді білдіреді. Бұл термин алғашында құрылыс, техника саласында қолданылды. Өткен ғасырдың орта шенінен бастап гуманитарлық ғылымдарда да қолданыс таба бастады.
Кеңестік энциклопедиялық сөздікте «жобалау» ұғымы: «1) құрылыстың, механизмнің немесе құрылғының жоспарын жасау; 2) белгілі бір құжаттың алдын ала мəтінін жасау» деп түсіндіріледі [1]. Жоғарыда атап кеткеніміздей, алғашында техникалық, құрылыс салаларында термин ретінде енгізілгендіктен, бұл ұғымның мəні сол сала əдебиеттерінде неғұрлым кең берілген. Мысалы, Л.Арчердің анықтамасы бойынша, жобалау — «белгілі бір міндетті шешу» [2], ал Г.Надлер бойынша,«бұрынғы белгілі үлгілерге қарағанда неғұрлым жетілдірілген идеал үлгі жасау» [3] болып табылады. И.В. Котляровтың айтуынша, жобаны іске асырудың нəтижелі болуы оны жобалау кезеңдерінен тəуелді. Кез келген саладағы жобалау мынадай кезеңдерден тұрады: мақсатты анықтау, ғылыми зерттеулер, міндеттерді қою, идеяларды іздеу, тұжырымдама жасау, талдау, эксперимент, шешімдер т.б. [4]. Гуманитарлық ғылымдардағы «жобалаудың» ерекшелігі – оның əлеуметтік құрамдас бөлігінің болуы. Бір сөзбен айтқанда, əлеуметтік жобалауда адамның тұлғалық ерекшеліктері, оның қоршаған ортамен, басқа адамдармен қатынасы есепке алынуы тиіс. Ж.Т. Тощенко т.б. еңбектерінде «жобалау» тек қана жасалуы тиіс нəрсенің күйін болжауды емес, сонымен бірге əлеуметтік-педагогикалық заңдылықтарды зерттеуге бағытталған, өзара əрекеттесуге қабілеттілікті мақсатты түрде дамытатын іс-əрекет түрі ретінде қарастырылады [5]. 4. Педагогикалық процестің жалпы заңдылықтарының арасында (толығырақ, 1.3-ті қараңыз) мыналарды бөліп көрсетуге болады. 1. Педагогикалық процестің динамикасының заңдылығы.Барлық кейінгі өзгерістердің шамасы алдыңғы қадамдағы өзгерістердің шамасына байланысты. Бұл педагогикалық процестің мұғалімдер мен тәрбиешілер арасындағы дамып келе жатқан өзара әрекеттестік ретінде бірте-бірте, «сатылай» сипатқа ие екендігін білдіреді; аралық жетістіктер неғұрлым жоғары болса, соңғы нәтиже соғұрлым маңызды болады. Үлгі әрекетінің салдары: аралық нәтиже жоғары болған оқушының жалпы жетістіктері жоғары болады. 2. Педагогикалық процестегі тұлғаның даму заңдылығы.Тұлға дамуының қарқыны мен қол жеткізілген деңгейі тұқым қуалаушылыққа, оқу-тәрбие ортасына, оқу іс-әрекетіне қосуға, қолданылатын педагогикалық әсер ету құралдары мен әдістеріне байланысты. 3. Оқу үрдісін басқару үлгісі.Педагогикалық әсер етудің тиімділігі тәрбиешілер мен мұғалімдер арасындағы кері байланыстың қарқындылығына, сондай-ақ тәрбиешілерге жүргізілетін түзету әрекеттерінің көлеміне, сипатына және негізділігіне байланысты. 4. Ынталандыру үлгісі.Педагогикалық процестің өнімділігі оқу іс-әрекетіне ішкі ынталандырулардың (мотивтердің) әрекетіне байланысты; сыртқы (әлеуметтік, педагогикалық, моральдық, материалдық және т.б.) ынталандырудың қарқындылығы, сипаты және уақытылылығы. 5. Сезімдік, логикалық және практикалық бірлік үлгісі.Педагогикалық процестің тиімділігі сенсорлық қабылдаудың қарқындылығы мен сапасына, қабылданатын логикалық түсінікке, мағыналыны іс жүзінде қолдануына байланысты. 6. Сыртқы (педагогикалық) және ішкі (танымдық) әрекеттердің бірлігінің заңдылығы.Педагогикалық процестің тиімділігі педагогикалық іс-әрекеттің сапасымен және оқушылардың өзіндік оқу әрекетімен анықталады. 7. Педагогикалық процестің шарттылығының заңдылығы.Оның барысы мен нәтижелері қоғам мен жеке адамның қажеттіліктерімен, қоғамның мүмкіндіктерімен (материалдық, техникалық, экономикалық және т.б.), процестің жүру жағдайларымен (моральдық-психологиялық, санитарлық-гигиеналық, эстетикалық және т.б.) анықталады. .). жүктеу/скачать 23,89 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|