Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты



Pdf көрінісі
бет267/460
Дата27.09.2024
өлшемі47,68 Mb.
#145971
1   ...   263   264   265   266   267   268   269   270   ...   460
Байланысты:
Қаз тарихы 3 том

бірауыздан на-
зар аударылады. А қмола облы сы ны ң ірі екі ж әрм ең кесі: 
Тайыншакөл
ж әне К онстантиновск ж әрм ең келері ж өніндегі салы сты рма 
деректерді
келтіріп өтелік. 1871 жылы сату үшін мынадай мал саны 
айдап өкелінген:
бірінш ісіне — 5 000 ж ы лқы , 30 000 ірі кара, 78 000 қой; 
екіншісіне 
— 880 
жылқы, 1232 ірі кара, 76 746 к о й .186
Жәрмеңкелер бойынша кірістерді салыстыра келгенде, негізінен жергілікті 
тұтынуға арнап ұсақ малды сатудың тез өскені айкын көрінеді: 1891 жылы 
мал сатудан ғана Ш ар жәрмеңкесінде — 151 940 сом, Семей уезінің Сельяр 
станицасындағы Екатерина жәрмеңкесінде — 91 090 сом, 1900 жылы Нарын- 
Сергиополь жәрмеңкесінде — 28 000 сом пайда түсірілген.187
Ең алдымен, ж әрм еңкелердің көш пелілерге арналуы себепті, олардың 
кызмет ж ағдайлары , орн аласкан жері туралы ан ы к ақпараты болған, 
үкімет нүскауларының орындалуын кадағалап отырған генерал-губерна-
505


торлар «арнайы төтенш е себептер болмайынш а... ж эн е озбы рлы кпен 
өзгертуге жол бермеу үшін...» маусы мды қ ж әрм ең келердің еш себепсіз 
орын ауыстырылуын немесе оларды ңорналаскан ж ерініңөзгертілуін ма­
ку лдамады .188
Ж әрм ең келер алыстағы ауылдарда тұратын көш пелілердің болыстар- 
да ж о қ ф аб ри ка-зауы т өн еркәсіб ін ің өнімдері мен бұйымдарына деген 
қажетін өтеді, орыс шаруаларымен тамыр болу мүмкіндіктеріне жол ашты, 
соны мен катар халы кты ң таңдаулы музы калы к ж өне спорт дәстүрлерін: 
күрес, бәйге, гимнастикалы к жаттығулар, акындар айтысы сиякты өнерін 
ел алдында корсету үшін де тартып отырды. Мүнда тамаша колөнершілер, 
халы кты ң он саусағы нан өнері тамған зергерлері, талантты композитор- 
лар Акан сері, Балуан Ш олак, Ж аяу Мұса Байжанүлы жиналды; кейінірек 
далан ы атакты ән ш і М айра У әли к ы зы Ш ам сутди н ова ж ә н е т.б. өз 
өнерлерімен тәнті етті. Ж ас кезінде Қоянды жәрмеңкесіне жезкөмей әнші 
Әміре Қ аш аубаев жиі барып жүрді.
Сөйтіп XIX ғасырды ң 80—90-жылдарында ж өрм еңкелер Кдзакстанды 
ры нокты ккаты н астар жүйесіне барған сайын кеңтарта түсті, тауар каты- 
настары на малдың едәуір бөлігін пайдаланып, бүкіл сауда кұрылымын 
елеулі түрде үздіксіз өзгертіп, даланы ң экон ом икалы к өмірін бұрынғы- 
сынан гөрі жандандыра түсті.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   263   264   265   266   267   268   269   270   ...   460




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет