Ш. Ш. УӘлиханов атындағы тарих және этнология институты
Кәсіпшіліктер және өнеркәсіп
жүктеу/скачать 47,68 Mb. Pdf көрінісі
|
Қаз тарихы 3 том
| Кәсіпшіліктер және өнеркәсіп.
Ауыл өмірінің барлык салаларына капи- тализмнің енуі туғызған дағдыдан тыс тұрмыс жағдайлары номадтарды та- б иғи -географ и ялы к ж ағдайларды ескере отырып, шөп шабумен, балық, аң аулаум ен , бакш а егумен айналысуға итермеледі. Едәуір көп шөп шапкан казактар оны пайда келтіре отырып, орынбор, петроп авл таб ы н ш ы лары н а сатты , капуста, картоп өсірді. М ысалы, Перовскіде жергілікті халы к капуста егіп, оны орыс тұрғындарына сатып п ай датап ты ; 1 п ұ ткар то п 20—40ти ы н тұрды. 1888 жылдан бастап Семей облы сы ны ң оңтүстік уездеріндегі кұнарлы топырағы бакш а егуге жалпы колайлы болтан жерлерде казактар коныстануш ылардыңықпалымен кар- быз бен кауы н өсіре бастады: Ө скемен уезінде - 5 469, Семейде - 3054, Павлодарда — 2030, Зайсанда — 180; облыс бойынша — 10 733 дана қауын- карбы з ө сір іл д і.189 О ңтүстік аймактарда бакш а ш аруашылығы ескі д әс- түрдің жалғасы ретінде ж ер-ж ерде өріс алды. К әсіп ш іліктің ж ергілік түрлері арасында «аң аулаудың өскенін» атап өту керек, атап айтканда, оны ж әрм еңкелерде сатылған аң терілерінің саны на карап аңғаруға болады. М әселен, 1897 жылы К онстантиновск жәрмеңкесінде: каскыр — 3 700, түлкі — 2 500, карсақ — 7 000, борсык - 11 000, сусар — 1 100, барлығы - 59 325 сомға аң терілері саты лған.190 Ж үн, қыл, тоң май ж әне баскалары сиякты мал өнімдерінің мейлінше мол болуы, сон д ай -ак о сы ш и кізатты н өн делгентүрі, мысалы, киіз, шек- пен, кы л аркан дарға деген қаж еттілік ауы лдарда үй кәсіп ш іліктерін ің дамуы н ы нталанды рды , оларды ң бұйымдары да ж әрм ең келерде сатыл- д ы .191 О ңтүстік аудандарда сапалы ж үннен дағдылы төбесі ш ош ак, маңдай- ында күнкағары бар, көш пеліні оңтүстіктегі аптап ыстыктан қорғайтын жазғы киім дерінің сөзсіз бір бөлігі болып табылатын айыр ак калпактар дайындалды. Орынбор көпестік фирмаларыныңсенімді адамдары Әулиеа- тада жүнді сатып алып, сатып алынған жүнді жууды ұйымдастырды, олар 506 содан со ң С ібірд ің м әуіті ф абрикаларына жіберілді; жүктеу/скачать 47,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|