Шакиров К. Н., Тапалова Р. Б. Мергембаева Н. Б. «Қазақстан республикасындағы сот сараптамасы: Ұйымдастырылуы және өндірісі»



Pdf көрінісі
бет84/137
Дата15.11.2023
өлшемі1,85 Mb.
#123083
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   137
Байланысты:
Шакиров К.Н.ҚР Сот сараптамасы

Классификациялық
міндеттер – дыбыстың пайда болу табиғатын 
анықтаумен байланысты, яғни, дыбыстың қайнар көзін анықтау, оны қайнар 
көздің белгілі-бір типіне жатқызу (телефонның дыбысы, көлік құралының 
дыбысы, көліктің қозғалтқышының дыбысы т.с.с.). классификациялық 
міндеттерді шешеу барысында сарапшының алдына келесі сұрақтар 
қойылады: 

дыбыс жазуы сараптамаға ұсынылған аппаратурамен жазылған ба ? 

дыбыстың қайнар көзі жәні сипаты қандай ? 

ұсынылған фонограмманың (фонограммалар) қайсысы түпнұсқа және 
қайсысы көшірме ?, егер көшірмелері анықталса, олардың реті қандай ? 
Диагностикалық және ситуациялық 
міндеттер келесі мән-жайларды 


97 
анықтайды, олар:

қолайсыз акустикалық жағдайларда жазылған сөйлеу ақпараттарының 
сөзбе-сөз мазмұнын анықтау; 

фонограмманың дайындалу тәсілі (түпнұсқа немесе көшірме ме); 

жазу кезінде немесе аяқталғаннан кейін жалғандық белгілерді анықтау; 

сөйлеген адамның жеке және кәсіби немесе психофизиологиялық 
мінездемесін анықтау (сөйлеудің диалектісі, әлеуметтік жағдайы, 
эмоционалды жан-күйі, ауруы, сөйлеу дефектілері, сауаттылығы);

сөйлеу типін анықтау – кенеттен немесе алдын-ала дайындалып 
сөйлеу; 

сөйлеуге қатысушылардың санын анықтау. 
Аталған міндеттерді шешу үшін сарапшының алдына келесі сұрақтар 
қойылуы мүмкін: 

фонограмманы дайындау барысында қоршаған жағдай қандай 
болды (далада немесе бөлмеде орын алды) ? 

сөйлеген тұлғалардың жынысы өзге де анатомиялық ерекшеліктері 
қандай ? 

сөйлеушілердің әлеуметтік жағдайы қандай (сауаттылығы, сөйлеу 
мәдениеті)? 

зерттелуге ұсынылған «...» сөздің басталуы мен «...» сөзбен 
аяқталатын сөйлесуге неше адам қатысты ? 

фонограммада ұсынылған сөздер немесе олардың үзінділері алдын-
ала жатталған немесе ерікті түрде болды ба ? 

зерттелуге ұсынылған «...» сөздің басталуымен «...» сөзбен 
аяқталатын сөздердің мазмұны қандай ? 

фонограммадағы дыбыс үзіліссіз немесе үзіліспен жазылды ма 
(магнитофон, бейнежазба, диктофон)? 

ауызша сөздерін жазу барысында тұлғаның эмоционалды жан-күйі 
қандай ? 

субъект фонограммаға жазылған өзінің дауысын әдейі өзгерткен 
жоқ па ? 

субъект фонограммада Н. есімді тұлғаның дауысына ұқсас етіп 
өзінің дауысын жазған жоқ па ? 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   137




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет