Шарт ты бел гі лер Жаңа тақырыпты меңгеру тапсырмалары

252
«Ба ға бе ру»
1. Ай ға ар нал ған қыз мо но ло гін қа лай тү сін ді рер едің дер?
2. Ләй лә бей не сін де бү кіл адам ба ла сы на тән қан дай қа си ет-
тер бар?
3. Ләй лә-қыз дың тра ге дия лық тағ ды ры ту ра лы ой бө лі сің-
дер.
4. Қалай ойлайсыңдар, «Айдағы жасырынбақ» әңгімесінің 
бір бөлімі ретінде Ләйлә-қыздың тағдырын қуанышты 
аяқталатын фантастикалық әңгіме түрінде жазуға 
бола ма?
Баға беру
1989 жыл дың ақ па нын да Се мей де гі атом по ли го нын жа бу үшін кү рес ті бас тау ға 
ұй ғар ған «Не ва да – Се мей» қоз ға лы сы ның ал ғаш қы ми тин гі сі өт кі зіл ді. Оны бас қар-
ған – бел гі лі қо ғам қай рат ке рі, ақын Ол жас Сү лей ме нов. Сол жыл дың 6 та мы зын да 
Се мей об лы сы ның Қа ра уыл ауы лын да яд ро лық қа ру ды сы нау ға мо ра то рий жа рия-
лау жө нін де гі ұсы ныс айтуға үн деу қа был дан ды. Үндеуде бы лай де лін ген бо ла тын: 
«Са йын да ла мыз яд ро лық жа ры лыс тар дан қал ты рап біт ті, сон дық тан да одан әрі 
қа рай үн сіз қа лу мүм кін емес. 40 жыл ішін де бұл ара да мың да ған Хи ро си ма лар жа-
рыл ды. Біз ке ле шек ті қау іп пен кү ту де міз. Уа йым сыз оты рып, су мен та мақ ішу, өмір-
ге нә рес те әке лу мүм кін емес бо лып ба ра ды. Қа зақ стан да ғы яд ро лық қа ру ды тоқ та-
ту үшін, өз үйі міз де бей біт ші лік пен ты ныш тық ор на ту үшін, өз құ қық та ры мыз үшін 
кү ре су мақ са тын да біз «Не ва да – Се мей» қоз ға лы сын құр дық». Осы уа қыт қа дей ін 
үн сіз ты ғы лып кел ген ха лық бір дау ыс тан: «Яд ро лық қа ру ға жол жоқ!», «Сы нақ тар 
тоқ та тыл сын!» – деп мә лім де ді. Яд ро лық сы нақ тар дың қа те рі жө нін де бар лық бұ-
қа ра лық ақ па рат та ры құ рал да рын да, те ле ди дар мен га зет тер де әң гі ме бо ла бас та-
ды. Түр лі ел дер дің пар ла ме нт те рі өз сес сия ла рын да қоз ға лыс ұран да рын тал қы лап 
жат ты. Ра ди ация лық сәу ле лер дің зар дап та ры жай лы дә рі гер лер мен ға лым дар дың 
ашық әң гі ме қоз ғау ға ба тыл да ры жет ті. Бұ қа ра ның қы сы мы мен Се мей по ли го нын-
да ғы сы нақ тар са ны азая бас та ған еді. Ха лық тың бас та ма сы мен тұң ғыш рет КСРО 
Үкі ме ті яд ро лық қа ру ды сы нау ға тый ым са лу – мо ра то рий жа сау ту ра лы ше шім шы-
ғар ды. Қа зақ стан Рес пуб ли ка сы ның еге мен ді гі ту ра лы Дек ла ра ция да ел ау ма ғы яд-
ролық қару сыз ай мақ деп жа рия лан ды. Қа зақ стан Пре зи ден ті Н.Ә.На зар ба ев Се-
мей по ли го нын жа бу ту ра лы 1991 жыл дың 28 та мы зын да Жар лық шы ғар ды. Қа зақ 
хал қы өз мақ са ты на жет ті: ең үл кен по ли гон жа бы лып, атом қа ру ынан бас тар ту 
әре ке ті жа сал ды. 1991 жыл дың 29 та мы зын да Се мей яд ро лық по ли го ны жа бы лып, 
1992 жыл дың ма мы рын да оның ба за сын да Кур ча тов қа ла сын да ғы Ұлт тық яд ро лық 
ор та лық құ рыл ды.. Се мей по ли го ны жа был ған нан кей ін Ре сей дің, АҚШ пен Фран-
ция ның по ли гон да рын да яд ро лық қа ру ды сы нау ға мо ра то рий жа рия лан ды.
group­global.org/.../53699­semey­yadrolyk­poligonynyn

жүктеу/скачать 9,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: