Шарттыбелгілер Зерделіой – ақын-жа зу шы лар ту ра лы пі кір лер мен бел гі лі тұл ға- лар дың фи ло со фия лық ойт ол ғау ла ры – та қы рып ты ке ңей те тін та ным дық мә лі меттер Әдебиеттеориясы
жүктеу/скачать 3,65 Mb. Pdf көрінісі
|
| Зерделіой
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 8 (1924 ж.), «Эксп ресс» (1926 ж.), «Тұр мыс тол қы нын да» (1928 ж.), «Көк ше- тау» (1929 ж.) ат ты поэзия лық жи нақ та ры жа рық көр ген. «Көк ше тау» және 1930 жыл дар да жа зыл ған «Қы зыл ат», «Ақ қу дың ай ры луы» си яқ ты поэма- ла ры клас си ка лық әде би ет үл гі ле рі не қо сыл ды. Осылайша жа ңа шыл ақын поэ зия мен дра ма тур гия ға көп жа ңа лық тар ен гіз ді. Мә се лен, өлең нің тү рі мен маз мұ нына тү бе гей лі өз ге ріс жа сап, қа зақ хал қы ның поэти ка лық дәс тү рін да- мыт ты. «Әдебиет һәм оның бағыттары» (1922 ж.) атты еңбегі – зерттеу саласындағы алғашқы бастама. Бұдан кейін 1931–1932 жылдары «Қазақтың ескі әдебиет нұсқалары» жарық көрген. «Қазақ әдебиеті» жинағы мен «Билер дәуірінің әдебиеті» кітабында халық әдебиеті мұралары бо йынша қазақ ауыз әдебиеті үлгілерін жанрлық жағынан жіктеп, идеялық-көркемдік талдаулар жасаған. 1933 жылы «Батырлар жыры» жинағын және 1935 жылы Ыбырай Алтынса- рин, Ақан сері, Ақмолла ақын шығармаларын жинап, бастырып шығарады. С.Сей фул лин мек теп тер ге қа зақ әде бие ті нен оқу лық жа зу ісі не де қа тыс қан. Осы са ла да «Көр кем әде би ет» (1933 ж.) ат ты оқу лы ғы ның ма ңы зы зор. Ақын-ком по зи тор ре тін де де қа зақ му зы ка сы ның да муы на зор үлес қос ып, көптеген әндерді қалдырды. Бұл жайында Серік Оспанов «Сәкеннің музыкалық мұрасы» деген еңбек жазды. С.Сей фул линнің «Көк ше тау», «Тау ішін де» де ген ән де рі кү ні бү гін ге дей ін дәс түр лі ән ші лер ре пер туары нан түс пей ке ле ді. Сә кен 1937 жы лы реп рес сия ға ұшы рап, тұт қын да лды. Әке сі Сей фол ла, іні сі Мә лік, жа ры Гүл баһ рам да ұс талды. 1938 жы лы Сә кен Сей фул лин ату жа за сына ке сі лді. Ақын-жа зу шы әрі қо ғам қай рат ке рі тек 1958 жы лы ға на ақ- тал ды. СәкенСейфуллиншығармашылығынкімдерзерттеді? С.Сей фул лин нің шы ғар ма шы лық өмір жо лын су рет тей тін С.Мұ қа нов тың «Сә кен Сей фул лин» пьеса сы, Ғ.Мү сі ре пов тің «Кез дес пей кет кен бір бей не» по- ве сі, Ә.Тә жі ба ев, А.Тоқ ма ған бе тов, Қ.Бек хо жин дер дің поэма ла ры мен қа тар қа лам гер ту ра лы Е.Ыс ма йы лов, С.Қи ра ба ев, Т.Кә кі шев си яқ ты бел гі лі ға лым- дар ар найы мо ног ра фия лық ең бек жаз ды. Сон дай-ақ Қ.Жұ ма лиев, З.Ах ме тов, Б.Ша ла ба ев, З.С.Кед ри на, Ә.Тә жі ба ев, М.Қа ра таев, Т.Нұр та зин, М.Ба зар ба ев, С.Ор да лиев, Р.Нұр ға ли, М.Дүй се нов, Е.Ғаб ди ров, К.Садыққызы, А.Кәкен, М.Бағылбеков т.б. ға лым дардың зерт теу ле рі мен за ман дас та ры ның ес те лі гін де Сә кен шы ғар ма шы лы ғы әр қы ры нан та ныл ды. С.Сей фул лин есі мі көп те ген ау ыл, ел ді ме кен дер, театр, мек теп, кі тап ха на- ға, сон дай-ақ Омбы, Нұр-Сұлтан, Ал ма ты т.б. қа ла ла р да ғы кө ше лер ге бе ріл ді. Нұр-Сұлтан қа ла сын да Қа зақ аг ро тех ни ка лық уни вер си теті жә не оның әде би Сәкенніңақиқаттығыжүрекпенсананыоятқан,қанаттандырған.Олсенімтуралы айтса,ол–шынайысезім;олшындықтуралыайтса,бұл–рухтыңазабыншеккен шындық.Сондықтаносыадамныңөткенжолыерекше.Жолындасамғаудаболды, жығылудаболды.СәкенСейфуллинніңжолы–шынайыжалындыақынныңжолы. МұхтарӘуезов жүктеу/скачать 3,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|