Шарт­ты­бел­гі­лер Зерделі­ой – ақын-жа зу шы лар ту ра лы пі кір лер мен бел гі лі тұл ға- лар дың фи ло со фия лық ойт ол ғау ла ры – та қы рып ты ке ңей те тін та ным дық мә лі меттер Әдебиет­теориясы

10
Біл­ген­ге­мар­жан
Ақын­ның­жа­ры­Гүл­баһ­рам­Сә­кен­ді­тұт­қын­да­ған­нан­кей­ін­өзі­нің­ұзын­бұ­ры­мын­
ке­сіп­тас­таған.­Көп­ұза­май­«ха­лық­жауы­ның­әй­елі»­де­ген­жа­ла­мен­«Ал­жир»­ла­ге­
рін­де­тұт­қын­да­бо­л­ды,­кей­ін­бас­қа­жер­лер­ге­ау­ыс­ты­ры­л­ды.­Гүл­баһ­рам­1950­жыл­
да­ры­ақ­тал­ған­нан­кей­ін­жо­ға­ры­жақ­қа­қай­та­қай­та­арыз­жа­зып,­жа­ры­ның­да­ақ­та­
лу­ына­қол­жет­кі­зді.­Ол­тү­бін­де­Сә­кен­му­зей­інің­ашы­ла­ты­ны­на­се­нім­ді­бол­ған­дық­тан,­
оның­же­ке­зат­та­рын­жи­нас­ты­рып,­кө­зі­нің­қа­ра­шы­ғын­дай­сақ­тап,­сің­лі­сі­не­ама­нат­тап­
тап­сы­рып­ке­те­ді.­Бұл­зат­тар­дың­ішін­де­ең­құн­ды­сы­–­араб­қар­пімен­жазылған­«Тар­
жол,­тай­ғақ­ке­шу»­та­ри­хи­ме­му­ар­лық­ро­ма­ны­ның­түп­нұс­қа­сы.­Ке­зін­де­осы­кі­тап­тың­
құ­ны­«Вол­га»­кө­лі­гі­мен­бір­дей­ба­ға­лан­ған­кө­рі­не­ді.
Мі­не,­қы­зық!
Сә­кен­ Сей­фул­лин­ сәнді­ киім­ кигенімен,­ жай­ тұрмыста­ қарапайым­ болған.­ Үй­
мүлкінен­ артық­ дүние­ ұстамаған:­ жазу­ үстелі,­ кітап­ сөресі­ болған,­ еденде­ қоңыр­
аюдың­үлкен­терісі­ғана­жатқан.­Ал­киім­ілгішті­арқардың­мүйізінен­жасатқан­екен.
Кі­тап­–­асыл­қа­зы­на­
Сә­кен­Сей­фул­лин.­/­А.Кә­кен.­–­Аста­на:­Фо­ли­ант,­2009.
«Сыр­сан­дық»­өле­ңі
Дос сыз өмір – тұз сыз ас,
Дос тық құл пын бай қап аш.
Дәм ді бол са – дос тық қым бат,
Мән ді бол са – жас тық қым бат.
Ха лық ма қа лы
Ақын ның кө ңіл күй ли ри ка сы ның ішін де шоқ ты ғы би ік шы ғар-
ма сы – «Сыр сан дық» өле ңі. Өлең құ ры лы сы жеті-сегіз бу ын ды, ша лыс ұй қас 
тү рі не жа та ды. 1926 жы лы жа зыл ған бұл өлең ді Сә кен нің өзі «Дос қа жа зыл ған 
хат» деп ата ға ны мен, кей ін ке ле ха лық ара сын да «Сыр сан дық» де ген ат пен 
әй гі лі бол ды. Өйт ке ні осы өлең де гі:
Сыр сан дық ты ашып қа ра,
Ашып қа ра, сыр ла сым.
Сым пер не ні ба сып қа ра,
Ба сып қа ра, жыр ла сын! –
де ген өлең жол да ры афо ри зм ге ай на лып, ха лық ара сы на кең та ра ған дық тан, 
өлең «Сыр сан дық» де ген ат пен ақын жи нақ та ры на ен гі зі ле бас та ды.
«Сыр сан дық тың» бас ты идеясы – дос қа ді рін бі лу, дос тық қа адал дық. Шы-
найы дос тық ту ра лы те рең тол ған ған ақын ның жан дү ние сі та за, еш кім ге 

жүктеу/скачать 3,65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: